Netanyahu yaşanan bu gerginliğin ardından yarın Beyaz Saray’a yapacağı ziyarette daha sıcak bir karşılama bekliyor.
İsrail’in geçtiğimiz ay Gazze’ye giden yardım filosuna düzenlediği kanlı baskın dolayısıyla ertelenen görüşmeler için, yarın Washington’a gidecek olan Netanyahu, Obama’nın "barış için talepler" listesindeki hangi noktaları (geçici de olsa) hayata geçirmeyi başardığını Başkan’a gösterme fırsatı bulacak.
Bir İsrailli yetkili, Netanyahu ve Obama’nın, Mart ayındaki gösterişsiz zirvenin ardından bu sefer, fotoğraf da çektireceğini söyledi.
İki liderin en son toplantılarındaki hava, Başkan’ın, İsrail’in Filistinlilerin devlet kurmak istediği topraklarda yerleşim inşaatlarına devam etmesini onaylamadığını göstermişti. Fotoğraf çekilmemesi de bu anlaşmazlığın sembolü olarak görülmüştü. Beyaz Saray Sözcüsü Robert Gibbs, yarınki ziyarette Obama ve Netanyahu, Oval Ofis’te gazetecilere açıklama yaparken fotoğraf çekilebileceğini söyledi.
Netanyahu zirvede İsrail-Filistin müzakerelerinin, Obama’nın Ortadoğu temsilcisi George Mitchell tarafından yürütülen ve yavaş ilerleyen “yakınlaşma görüşmeleri” yerine, doğrudan görüşmelerle sürdürülmesi arzusunu dile getirecek.
NETANYAHU 'DOĞRUDAN MÜZAKERE' DİYOR
Netanyahu, geçen hafta yaptığı açıklamalarda, “Umuyorum ve inanıyorum ki, önümüzdeki hafta Washington’da Başkan Obama’yla yapacağım konuşmaların en önemli kısmı, İsrail ve Filistinliler arasındaki doğrudan barış görüşmelerine en kısa sürede nasıl başlanabileceğiyle ilgili olacak” dedi.
ABD Büyükelçisi’nin konutunda düzenlenen Bağımsızlık Günü kutlamalarına katılan Netanyahu, Filistin Yönetimi Devlet Başkanı Mahmud Abbas’la, “bugün, yarın ya da öbür dün, nerede olursa olsun görüşmeye hazır olduğunu” söyledi.
Gibbs de Netanyahu ve Obama’nın yarınki zirvede “doğrudan görüşmelere en kısa zamanda başlama umudu ve ihtiyacını”, bölgesel güvenlik, ikili ilişkiler ve İsrail’in “Gazze politikasında son dönemde yaşanan değişiklikleri” masaya yatıracağını söyledi.
OBAMA KASIM SEÇİMLERİNİ DÜŞÜNÜYOR
Ancak Netanyahu’ya daha olumlu bir tonla seslenmek, Obama’nın siyasi çıkarları için de önemli olabilir. Başkan, Demokrat Parti’nin Kasım ayında yapılacak Kongre seçimlerinde yaşaması muhtemel kayıpları en aza indirmeye çalışıyor. Obama bu süreçte, Kongre üyeleri ve seçmenler arasında İsrail’e verilen desteğin ne kadar büyük olduğunun farkında.
Başkan, daha önce defalarca İsrail’in güvenliğinin sağlanması ve İran’ın nükleer programının önlenmesine yönelik kararlılığını dile getirdi. İsrailli yetkililer İran konusunun da iki liderin gündeminde olacağını ifade etti.
Netanyahu ve Obama’nın gündemindeki bir başka konu da İsrail’in Batı Şeria’daki Yahudi yerleşimleri için uygulamaya koyduğu 10 aylık durdurma kararının, Eylül ayından sonraya da uzatılması olabilir. Ancak böyle bir hamlenin, aşırı sağcı bir partinin de ortağı olduğu Netanyahu liderliğindeki iktidar koalisyonunu baskı altına alması söz konusu. Dahası Filistinliler de böyle bir girişimin kendilerini devletleşme müzakerelerine ikna edebileceği yönünde bir işaret vermiş değil.
FİLİSTİNLİLERİN TALEPLERİ BELLİ
Filistin Yönetimi’nin Başmüzakerecisi Saeb Erekat, “Sınırlarla ve güvenlikle ilgili meselelerde ilerleme kaydedilmedikçe anlamlı bir barış sürecinden bahsetmemiz ve doğrudan müzakerelere geçmemiz mümkün olmaz” dedi. Filistinli yetkililer bu beklentilerin, 1967 Savaşı öncesindeki durum çerçevesinde gelecekte kurulacak Filistin Devleti’nin sınırlarının belirlenmesi ve İsrail’le toprak değişimi konusunda anlaşılmasını da gerektirdiğini belirtti.
Filistinliler ayrıca kilit noktalardaki İsrail askerlerinin ve kontrol noktalarının yerine uluslararası güçlerin geçmesini talep ediyor.
Kendi adına Netanyahu, Doğu Kudüs’ün Batı Şeria’daki inşaatların durdurulması kararının kapsamının dışında kaldığını söyleyerek kendi sağcı seçmenine ve partisindeki diğer milletvekillerine oynuyor.
DOĞU KUDÜS'ÜN DURUMU NE OLACAK?
İsrail Başbakanı, Obama’yla daha önceki görüşmesinin evvelinde, İsrail’in başkent olarak gördüğü Kudüs’ün bir “yerleşim olmadığını” açık bir dille ifade etti. Ancak Doğu Kudüs’te aylardır yeni Yahudi konutları inşa edilmezken, Filistinlilere ait konutların yıkımı da durduruldu.
Yarın yapılacak zirve Obama’nın Beyaz Saray’da geçirdiği 15 ayda Netanyahu ile yaptığı beşinci görüşme olacak. Netanyahu, Washington’dan sonra New York’a giderek Yahudi toplumunun liderleriyle görüşecek.(REUTERS)