Niksar'daki Tarihi Mezar Taşlarına Bilimsel Inceleme

RECEP BİLEK - Tokat'ın Niksar ilçesindeki Melikgazi Türk İslam Medeniyeti Taş Eserler Müzesinde sergilenen 600 parça halindeki mezar taşları, Cumhuriyet Üniversitesinden akademisyenlerce inceleniyor. CÜ Sanat Tarihi Bölümü Başkanı Yrd. Doç. Dr. Turgay Yazar, Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ebru Bilget Fataha, Antropoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fadime Suata Alpaslan ve Sanat Tarihi Bölümü öğrencileri, Niksar Belediyesi Melikgazi Türk İslam Medeniyeti Taş Eserler Müzesindeki eski mezar taşlarıyla ilgili bilimsel çalışma yürütüyor. Niksar Belediye Başkanı Duran Yadigar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Anadolu'nun ilk Türk-İslam mezarlarının Niksar'da yer aldığını iddia etti. Belediyeleri ve CÜ'nün iş birliğinde mezar taşlarında temizleme ve kimliklendirme çalışması başlatıldığını ifade eden Yadigar, "Taş mezarlar ve üzerindeki yazılar, ülkemizin tapu senedi niteliğindedir" diye konuştu. Mezar taşları temizlenip, yazılar okunduktan sonra bu konuda bir kitap hazırlanacağını dile getiren Yadigar, "Önümüzdeki günlerde belediyemize ve Niksarımıza çok özel bir eseri daha kazandıracağız" dedi. - "Bunlar, tarih açısından bir belge" Yrd. Doç. Dr. Ebru Bilget Fataha ise mezar taşlarının ölçülerini alıp fotoğraflarını çekerek katalog oluşturacaklarını belirterek, "Kitabelerin bir kısmı Osmanlıca, bir kısmı Arapça. Bunların hepsinin okunması ve kimlik tespitlerinin yapılmasıyla belki Niksar'da yaşamış eski ailelerin kimliklerini ortaya çıkarmış olacağız. Bu çalışma biraz daha uzun sürecek. Biraz geç kalınmış çalışma, nasip bizeymiş diyelim" diye konuştu. Kitaplarda ya da eski kaynaklarda bulamadıkları bilgilere, mezar taşlarının üzerindeki yazıları okuyarak ulaştıklarını vurgulayan Fataha, şunları söyledi: "Bölgeyle ilgili bilgilerin bir kısmını bu mezar taşlarının üzerinden okuyarak tespit edebiliyoruz. Bunlar, tarih açısından bir belge. Bu mezar taşlarının üzerinde hangi aileye ait olduğu yazıyor, birçoğunda meslek yazıyor. Mezar taşlarının tiplerine göre mezhep biraz anlaşılabiliyor, bazılarında yıllar yazıyor. Belki nüfusla ilgili bilgiler olabilir. Kadın mı erkek mi oldukları yazıyor." Müzede üzerinde 'Mührü Süleyman motifi' bulunan 3 mezar taşı hakkında da bilgi veren Fataha, "Mührü Süleyman, Ortadoğu'nun tüm kültürlerinde kullanıyor. Niksar'da 3 mezar taşı var. Bu motifi, değerli ve sevildiği için mezar taşlarında kullanılmış. Bazı motiflerin üzerinde Arapça 'Allah' yazıyor, bazılarında da çeşitli sözler bulunuyor" dedi.