Nokta işareti (.) diğerlerine göre daha sık kullanılan noktalama işaretidir. Karşı tarafa aktarılmak istenilen duygu ve düşünceleri daha iyi ifade edebilmek veya anlaşılır olmak için cümlenin anlam bütünlüğü sağlanmalı, bunun için de nokta işaretinin kullanımına dikkat edilmelidir. Nokta işareti paragrafdaki duraklama yerini, vurgusunu ve tonunu belirtmek için yardımcı olur.
Nokta Nerelerde Kullanılır?
- Nokta işareti genel olarak cümlenin sona erdiğini vurgulamak için kullanılır. Hüküm, yargı bildiren kurallı cümlelerin sonuna eklenir. Fakat noktanın görevleri sadece bununla sınırlı değildir.
- Gün, ay, yıl bildiren sayıları birbirinden ayırmak için nokta işareti kullanılır. Fakat tarih bildirirken ay ismi yazı ile de yazılabilir. Bu gibi durumlarda, tarih belirtirken önce ve sonrası için aralarda nokta işareti kullanılmaz.
- Nokta işareti ile zaman bildirilir. Zaman bildiren cümlelerde nokta işareti, saat ve dakika sonunda yer alır.
- Unvan, rütbe adları, yer bildiren sözler, dil ve lehçe gibi birçok sözcükleri kısaltmak için de nokta işareti kullanılır.
- Nokta işareti sayıların sıralamasını belirtirken "-nci" ekinin görevini üstlenir.
- Virgül veya çizgi ile peş peşe sıralanan rakamların yalnız sonuncu rakamından itibaren nokta işareti konur.
- Harf ve rakamları maddeler halinde yazarak sıralamak için nokta işareti eklenir.
- Kullanım alanı çok geniş olan nokta işareti, matematikte çarpma işareti anlamına da gelmektedir. Sayıların arasına nokta işareti konarak çarpım işlemi gerçekleştirilir.
- Dört veya dörtten çok haneli sayılar, sondan itibaren sayılmak üzere nokta işareti ile üçlü gruba ayrılır. Sayılar için Türkçede bu yazım doğrudur.
- Kitap, dergi, gazete gibi yayınların künyelerini belirtirken cümle sonunda yer alır.
- Nokta işareti dijital mecralarda da kullanılır. İnternet sayfaları adreslerini nokta işareti kullanarak belirtir. Sayfalar, genel ağ adreslerinin arasına nokta işareti konur.
Noktanın Görevleri
Nokta işareti geniş bir kullanım alanına sahiptir.
- Noktanın görevleri arasında ilk akla cümle bitişleri gelir. Genellikle cümle bitimi sonunda kullanımına sık rastlansa da cümle içinde de kullanıldığı yerler vardır.
- Bir yerin adresini verirken cadde, sokak, mahalle gibi alanlar nokta işareti kullanarak kısaltılır.
- Cümlede belirli bir saat diliminden bahsedilirse saat ve dakika arasında nokta işaretine yer verilir.
- Sayıların sonuna nokta konarak sıralama yapmak mümkündür.
- Nokta işareti sadece yazı dilinde değil matematikte de kullanılır.
Nokta Kullanımı ile İlgili Örnek Cümleler
- Türkiye'nin başkenti Ankara'dır.
- Hemen 5. kata gel!
- Yarın kütüphaneye gideceğim.
- Toplantı için saat 09.00'da uygun musun?
- Hayatta hiçbir zaman kafamızdaki kadar harikulade şeyler olmayacağını henüz idrak etmemiştim. (Kürk Mantolu Madonna, Sabahattin Ali)
- 10.10 = 100
- Arkadaşım müzik yarışmasında 1. oldu.
- Prof. yeni kitabını öğrencilerine hediye etti.
- Aradığın kitabı 3. rafta bulabilirsin.
- Bugün 16.30'da doktor randevum var.
- Güncel haberleri https://www.mynet.com web sayfasından takip ediyorum.
- Öğretmen sınavda 8.9 toplam kaç eder diye soru sordu.
- Annem 17.11.1964 yılında İstanbul'da doğdu.
- Banka 30.000 TL kredi verdi.
-
- Cad. Kaldırım Mah. Goncagül Sok.
- Sınavda 2, 3 ve 6. soruları boş bıraktım.
- XIII - XV. yüzyılın sonlarına kadar Anadolu ve Rumeli’de
kullanılan, Oğuz temelindeki Türkçe olup Batı Türkçesinin ilk dönemini oluşturur.
- Graham Harman, Sanat ve Nesneler, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2022.
- II. Mehmet, 1453 yılında İstanbul'u fethettikten sonra "Fatih" unvanını aldı.
BİZE ULAŞIN
