Nutuk sanal ortamda araştırmacıların hizmetine sunuldu

Atatürk’ün Nutuk adlı eseri, Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından sanal ortamda araştırmacıların hizmetine sunuldu. Atatürk’ün kendi kaleminden çıkan ve 1934 yılında Latin harflerine çevrilen orijinal baskı esas alınarak TDK’nın internet sayfasına konuldu. Araştırmacılar arama motoru yardımıyla Nutuk içerisindeki kelime, cümle veya herhangi bir konuya kolaylıkla ulaşabilecek.
TDK ve Sivas Cumhuriyet Üniversitesi’nin ortaklaşa düzenlediği ‘Tarihsel Gelişimi İçindeki Oğuz Türkçesi ve Kadı Burhanettin Uluslar arası Çalıştayı’nda Nutuk’un sanal ortama aktarılmasının açılışı da gerçekleştirildi. Açılışı, Sivas Vali Vekili Veysel Çiftçi, TDK Başkanı Prof. Dr. Şükrü Haluk Akalın, CÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Recep Toparlı birlikte yaptı.
TDK Başkanı Akalın, Atatürk tarafından 1927 yılında Arapça kaleme alınan ve 1934 yılında Latin harfleriyle yeniden basılan eser dikkate alınarak sanal ortama aktarıldığını açıkladı. 1934 yılında Türk Dil Kurumu’nun kurulduğunu, dil devriminin başladığını hatırlatan Akalın, “Ama Atatürk Nutuk’un o baskısında dilini hiç değiştirmemiştir. 1934 yılındaki baskı 1927 yılındaki Arap harfi baskının aynının Latin harflerine aktarılmış bir biçimidir. Geçen zaman içinde dilimizde yaşanan gelişmeler ve değişmelerle birlikte Nutuk’un ilk hali okunması güçlendi. Sadeleşmeleri yapıldı, özet biçimi hazırlandı, kısaltıldı, ama Atatürk’ün hitabet gücünü görebilmek için Nutuk’un özgün biçiminin okunması gerektiği ortaya çıktı. 1934 yılında yayınlanan nüshayı esas alarak aynen sanal ortama aktardık. Sanal ortamın getirdiği kolaylıklar var. O arama motoruyla istediğiniz sözcüğü Nutuk’ta nerede geçiyorsa herkes çok kolay görebilecek. Genellikle bu tür kitapların sonunda dizinler olur. Kişi adları, yer adları bulunur. Ama Atatürk acaba şu sözcüğü nerede kullandı diye genel bir sözcüğe baktığınızda öyle bir dizin yok. İşte bu o olanağı sizlere sağlıyoruz. Nutuk içerisinde yer adları, kişi adlarıyla birlikte her hangi bir sözcüğü de arayabiliyorsunuz.” dedi.

Akalın, Nutuk’un sanal ortama aktarılmasında emeği geçen Prof. Dr. Recep Toparlı ve Bilal Çavuşoğlu’na da teşekkür ederek plaket verdi.
Kadı Burhanettin Ahmet’in Türkçeye katkıları hakkında da bilgi veren Akalın, “Kadı Burhanettin Ahmet Anadolu’da Türkçenin gelişmesi açısından üzerinde önemle durulması gereken bir şahsiyet. Ama ne yazık ki yeterince tanıtılamaması sebebiyle başka pek çok değerimizde olduğu gibi gölgede kalmıştır. Oysa Türkçenin Anadolu’da devlet dili, edebiyat dili olarak kökleşmesinde, yaygınlaşmasında çok önemli bir payı var.” diye konuştu.

Çalıştaya 3’ü yurt dışından, 10’u şehir içinden ve 41’i de şehir dışından olmak üzere toplam 54 bilim adamı katıldı. 2 gün sürecek olan çalıştay sonrasında davetlilere şehir tanıtılacak.