Adli Tıp Kurumu tarafından TBMM’ye sunduğu raporda korkunç detaylar ortaya çıktı. 34 kişinin obezite ameliyatı sonrasında hayatını kaybettiğini detaylı olarak aktaran raporda, hastaların beden kitle endeksi bile alınmamış. Obezite ameliyatı olacak hastaların bu uyarı sonrası obezite ameliyatı kalkıyor mu sorusu gündemi oldu. Kilo verme konusunda başarılı olamayan kişilerin tercih ettiği bu yöntemle ilgili, ilerleyen günlerde bir değişiklik olacağı bildirildi. Peki mide küçültme ameliyatı kalkacak mı? Kimler obezite ameliyatı olabilecek? Hangi doktorlar obezite ameliyatı yapabilecek? Tüp mide ameliyatı yasaklanıyor mu?
Adalet Bakanlığı Adli Tıp Kurumu’nun gönderdiği ölümle sonuçlanan obezite ameliyatlarına ilişkin rapor, şok etkisi yarattı. TBMM’de incelenen raporla ilgili korkunç açıklamalar yapıldı. Youtube videolarına bakılarak dahi obezite ameliyatı yapan merdiven altı kuruluşlar olduğu ortaya çıktı. Obezite ameliyatlarına ilişkin bu zamana kadar söylenen bazı asılsız iddiaların gerçek olduğu ortaya çıktı.
TBMM Obezite Alt Komisyonu’na gelen raporun son iki yıl detayı dikkat çekti. Son iki yılda yapılan ameliyatların, doktor hataları sonucu ölümle sonuçlandığı ortaya çıktı.
Sadece obezite ameliyatlarını inceleyen Adli Tıp 7. İhtisas Kurulu’ndaki 12 ölüm vakasının yüzde 42’sinde, 8. İhtisas Kurulu’ndaki 22 ölüm vakasının ise yüzde 77’sinde hekim hatası bulunduğu ifade edildi.
Ameliyat yapmada gözetilen “40 beden kitle endeksi” hiç bakılmadan obezite ameliyatı yapıldığı tespit edildi.
Raporda 22 vakadan 17’sinde (yüzde 77) hekimin hata yaptığı ifade edildi.
Raporda hatalara ilişkin olarak “Tıbbi uygulama hatası tespit edilen 17 vakanın çoğunda (12 vaka) komplikasyon yönetiminde eksiklik tespit edildiği, üç vakanın endikasyon dışı ameliyat edildiği görülmektedir” ifadeleri kullanıldı.
Diğer iki vakada ise ameliyatın özensiz ve dikkatsiz yapıldığı belirtildi.
Raporda 22 vakanın 12’sinin özel hastanede gerçekleştiği, bu vakaların yüzde 92’sinde tıbbi uygulama hatası tespit edildiği vurgulandı.
10 vakanın da yüzde 60’ında tıbbi uygulama hatası yapıldığı tespit edildi.
Raporda sadece Adli Tıp 7. İhtisas Kurulu’nda kusur iddiasıyla 12 vaka tespit edildiği bildirildi.
Obezite cerrahisinin estetik değil sağlık kaygısı nedeniyle yapılması gerektiğini belirten Türk Obezite Cerrahisi Vakfı Eğitim ve Araştırma Komisyonu Üyesi ve İstanbul Aydın Üniversitesi VM Medical Park Florya Hastanesi'nden Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Halil Alış, ameliyat olmak isteyen kişileri uyardı.
Obezite cerrahisinde komplikasyon ile karşılaşılabildiğini ifade eden Prof. Dr. Halil Alış, "Adli Tıp Kurumu'nun raporunun aslını görmedim, ama yansımalarını takip ettim. Rapora göre 34 ölümden ve bu ölümlerdeki doktor hatalarından bahsediliyor. Bunlardan ilk 12 vakada yüzde 40, ikinci 22'de ise yüzde 70'in üzerinde doktor hatası mevcut. Bu sonuçlar doğru olabilir. Ancak burada o yıl kaç tane ameliyat yapıldığına bakmak gerekiyor. 2019 yılında kabaca 27 bin tane ameliyat yapıldı. Bu 27 bin ameliyatta toplam 34 ölümden bahsediliyor. Hiçbir şekilde bu ölümler kabul edilemez ama sonuçta ameliyatlar estetik ameliyatlar değil ve sağlık için yapılıyor. Bunların sonucunda komplikasyon istenmeyen ama karşılaşılabilen bir olay" değerlendirmesinde bulundu.
Ameliyat için hasta seçiminin önemli olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Alış, "Vücut kitle indeksi 40'ın üzerinde olan ya da 35 ve üzerinde ise yandaş hastalığı olan insanları ameliyat etmeden, sadece medikal takip etmek ahlaki değil. Çünkü bu kişilerin ölüm oranı ameliyat olmamaları durumunda çok daha fazla. Vücut kitle indeksi 35 üstünde olan ve yandaş hastalığı olan kişileri ameliyat etmezseniz tıbbi hata yaparsınız. Bu hastaları doğal seyrine bıraktığınızda ölüm oranı daha fazla olacaktır. Ancak ameliyat yapan insanların Türk Cerrahi Derneği olarak bir eğitimden geçmesi gerektiğine inanıyoruz. Bu ameliyatları kim yapabilir, kime yapabilir, bu ameliyatlar nerde yapılabilir bunlarla ilgili 2017'de bir yayın yaptık. Denetleyici kurum bu 3 şartı yeterince denetlerse istenmeyen durumlar yaşanmayacaktır" diye konuştu.
Obez hastaların geçireceği tüm operasyonların risk taşıdığını hatırlatan Prof. Dr. Alış, şunları söyledi:
"Ölümlerin temel sebeplerinden biri pıhtı. Kilolu insanlarda ciddi pıhtı riski var. Bacaktan bir pıhtının akciğere ve kalbe gelmesi ve ölüme sebep olması. Bu durum kan sulandırıcı ilaçların kullanılması ile azaltılabilir. İkinci ölüm nedeni ise kaçaklar. Bunlar karın içinde yaygın enfeksiyona sebep olursa ölümle sonuçlanabilir. Kaçaklar hekim tarafından düzgün yönetilirse eğer yüzde 90'ın üzerinde tedavi ile düzelir. İlave bir ameliyata gerek kalmaz. Bu ameliyatlarda ölüm oranları ameliyat sırası ve sonrasındaki takip eksikliği ile artabilir. Ama toplam ölüm oranına baktığınızda dünyada bu ameliyatlara bağlı ölüm oranları binde 1,5 civarındadır. 27 bin hastada 34 ölümden bahsediyoruz. Bu istenmeyen, ama ortaya çıkabilen bir komplikasyon sonucu olabilir. Burada önemli nokta, eğer bir özensizlik, dikkatsizlik varsa gereği yapılmalı ve kurum içinde de eğitimler sağlanmalıdır. Zaten otoriteye düşen de gerekli denetimi yapmaktır."
Ameliyatı yapacak hekim ve ameliyatın yapılacağı hastane ortamının önemli olduğuna dikkat çeken Türk Obezite Cerrahisi Vakfı Eğitim ve Araştırma Komisyonu Üyesi Prof. Dr. Halil Alış, hastaların dikkat etmesi gereken hususları şöyle sıraladı:
"Yıllık 50 vakanın üzerinde ameliyat yapan cerrahların komplikasyon oranları daha düşük. Bir başka şey de komplikasyon çıktığında bunları düzeltebilme yetisine sahip olan insanların olması gerekiyor. Revizyon cerrahisi dediğimiz ikincil düzeltme ameliyatlarını yapabilmesi yetisine sahip hekimler olması gerekiyor. Bu ameliyatlar kapalı yöntemlerle yapıldığından ileri düzeyde laparoskopiyi biliyor olması gerekiyor. Cerrah için tanımlanan kurallar bunlar. Biz dernek olarak da bu ameliyatı yapacak kişileri bir eğitim sürecinden geçirelim istedik. Ameliyatların yapılacakları yerlerde önemli. O hastanelerin 3. düzey yoğun bakımları olmalı. Yoğun bakımın olmadığı yerlerde bu ameliyatlar yapılamaz. Bunun yanında endoskopi, girişimsel radyoloji ünitelerinin bulunması gerekiyor."