Ödemiş’te Bin 500 Yıllık Kilise Ortaya Çıkarıldı

İzmir’in Ödemiş İlçesi'ne bağlı Yolüstü Köyü'nde, yaklaşık bin 500 yıl öncesine ait bir kilisenin taban mozaikleri ortaya çıkarıldı. Büyük bölümü tahrip olmuş olan kilise kalıntıları, ev inşaa eden köylülerin toprak almak için açtığı çukurda bulundu. Duvarları tamamen tahrip olmuş olan kilisenin, zeminindeki rengarenk mozaiklerin hala canlılığını koruması dikkat çekti.

Ödemiş Müze Müdürlüğü kontrolünde yapılan kazı çalışmaları hakkında bilgi veren Müze Müdürü Sevda Çetin, 2002 yılında ev yapmak isteyen köylülerin yaptıkları kazı ile fark edilen kalıntıların, ödenek sıkıntısı nedeniyle ancak bugün ortaya çıkarılabildiğini söyledi. Kazı çalışmalarına ödeneğin gelmesinden sonra hemen başladıklarını söyleyen Çetin, bulunan kilise kalıntıları ile ilgili çalışmaların bu yıl tamamlanmasını beklediklerini belirterek, “Kazı çalışmaları ile ilgili sonuçları Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu'na sunacağız. Bundan sonraki çalışmalar kurulun bilgisi dahilinde gelişecek” şeklinde konuştu.

Arkeolog Prof. Dr. Veli Sevin de, kalıntılarla ilgili verdiği bilgide; Osmanlı döneminde adı Bezdegüme olan bugünkü Yolüstü Köyü'ndeki kilisenin "Geç Roma" dönemine ait olduğunu belirterek, kilise kalıntısının bulunmasının bölge açısından çok önemli bir gelişme olduğunu söyledi.

Prof. Dr. Sevin, şu açıklamaları yaptı: “Ödemiş ile Kiraz ve Beydağ ilçeleri arasında kalan, Ödemiş’e 5 kilometre uzaklıktaki eski adı Bezdegüme olan bugünkü Yolüstü, batısında yer alan antik Hypaipa (Günlüce) ile doğusnuda yer alan Neikeia (Türkönü), Palaiapolis (Beydağ) ve Koloe’ye (Kiraz) giden yol üzerindeki eski konaklama merkezlerinden biridir. İlçe merkezinin 5 kilometre doğusundaki köyde, 2002 yılında bir rastlantı sonucu toprak almak amacıyla açılan bir çukurda mozaik parçalarına rastlanmış ve aynı alanda Ödemiş Müze Müdürlüğü tarafından kurtarma kazıları çalışmaları başlatılmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda ‘Geç Roma-Erken Bizans Dönemi’ kilise kalıntısı ortaya çıkarılmış ve üstü kapatılarak koruma altına alınmış. Kilise, 2012 yılında Ödemiş Müze Müdürlüğü tarafından yapılan kazı sonucunda tümüyle açılarak temizlendi."

Sevin, ortaya çıkarılan kilisedeki kalıntılar konusunda ise, "Geç Roma-Erken Bizans Dönemi’ne ait olduğunu sandığımız bu tarihi kilise, içten 23 x 8 metre boyutlarındadır. 0.65 metre kalınlığındaki taş duvarları tümüyle sökülmüş. Kazı sırasında duvarların fresko tekniğinde renkli resimlerle süslendiğini gözlemledik. Doğu uçtaki apsis bölümü bir köy evinin altında kalmış. Tabanı tamamen siyah, beyaz, kırmızı, sarı ve mavi renkli mozaik resimlerle kaplı. Yaklaşık 180 metrekarelik bir alan kaplayan mozaiklerde, süleyman düğümü, saç örgüsü ve çeşitli geometrik motiflere yer verilmiş. Başkent (Constantinopolis) üslubundaki mozaikler Milattan Sonra (MS) 4.-6. yüzyıllara ait. Kilisenin tabanı üzerinde daha geç Hıristiyan mezarları var. Kazıda, kırmızı astarlı ve terra sigillata türü çanak çömlek parçaları da elde edildi. Geç Roma-Erken Bizans Dönemi özellikleri taşıyan yapı, Ödemiş bölgesinde bulunan ilk erken kilise örneğidir.”