Öğrencilere Toplum Hizmetine Dayalı Mesleki Farkındalık Eğitimleri Verildi

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı tarafından 2011 Yılı Sosyal Mali Destek Programları kapsamında, TR81/SOSYAL/541 referans numarası ile gerçekleştirilen, Bülent Ecevit Üniversitesi Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü öğretim üyeleri tarafından, Karabük Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü birinci sınıf öğrencilerine verilen, toplum hizmetine dayalı mesleki farkındalık eğitimleri verildi.

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı tarafından 2011 yılı Sosyal Mali Destek Programları kapsamında desteklenen ve Bülent Ecevit Üniversitesi Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü Öğretim üyelerinden Doç. Dr. Fizyoterapist Zuhal Kunduracılar, Yrd. Doç. Dr. Fizyoterapist Eda Akbaş ve Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik Anabilim Dalı öğretim görevlilerinden Uzm. Çağatay Büyükuysal tarafından sürdürülen proje kapsamında, Öğrencilere Karabük ve Bülent Ecevit Üniversitesi’nde fizyoterapi ve rehabilitasyonda mesleki farkındalıkla ilgili teorik ve uygulama laboratuarında pratik uygulamalı eğitimler verildi.

Ayrıca Zonguldak Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü işbirliğinde gerçekleştirilen, Karabük Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü öğrencilerine, toplum hizmetine dayalı mesleki farkındalık eğitimi verildi. Bu eğitim çerçevesinde Zonguldak Merkez Huzurevinde, huzurevi sakinleri, engelli bireyler ve kurum çalışanlarına yönelik iki seminer düzenlendi.

Seminerlerden birinin konusu ise “Kaliteli Yaşlı Bakım Hizmetleri ve Sağlıklı Yaşlanma” diğerini ise ”Engellilerde Fizyoterapi ve Rehabilitasyonla İlişkili Sorunlar ve Çözüm Önerileri ” oluşturdu. Aynı zamanda Türkiye Geriatri Fizyoterapistleri Derneği Yönetim Kurulu üyesi olan Kunduracılar, şöyle dedi:

“Kaliteli yaşlanmayı etkileyen faktörler, uzun süreli hareketsiz kalmanın vücuda etkileri, yaş arttıkça vücut işlevlerinden sorumlu faktörler, sosyal, ekonomik, kültürel, manevi, ve bireysel olaylara katılımın devamlılığını ifade eden aktif yaşlanmadan, egzersizin faydalarından bahsetmiştir. Bu seminerde kaliteli yaşlanma kavramının açılımının, kazançları ve yaşla birlikte kaybettikleri arasında pozitif dengeyi kurmayı başarmak, olumsuzluklarla başa çıkmayı öğrenmenin önemli bir strateji olduğuna inanmak, yaşla gelişen değişikliklere reaksiyon göstermeden amaçlara ulaşmak, davranışsal adaptasyonlar sağlamak, yapılan aktiviteleri planlamak olduğu vurgulanmıştır. Engellilerde Fizyoterapi ve Rehabilitasyonla İlişkili Sorunlar ve Çözüm Önerileri seminerinde ise, engelliliğin sınıflandırılmasından, özel eğitim görmesi gereken okul çağındaki çocukların özelliklerinden ve işitme engellilerde fiziksel eğitimin önemi anlatılmıştır. Omurilik felci geçiren engellilerde dikkat edilecek hususlar üzerinde durulmuştur. Bu kişilerde vücut ısılarının çevre ısılarından etkilenebileceği, ağrının olabileceği, sırtüstü pozisyondan oturma veya ayakta durma pozisyonuna gelince, kan basıncının aniden düşebileceği, istemsiz kas çalışmasının, kişinin yatak pozisyonunu, oturmasını, egzersiz yapmasını ve günlük yaşantısını olumsuz yönde etkileyeceği, yatak yaralarının oluşabileceği, eklemlerinde hareket kısıtlılığı gibi değişikliklerin oluşabileceği üzerinde durulmuştur. Engellilerde çevre düzenlenmesinin öneminden bahsedilmiş, herhangi bir aktivitede fazla zaman ve enerji harcaması olduğunda, hareket etme becerisine uygun şekilde evin düzenlenmesi ile bunların önüne geçilebileceği konusuna vurgu yapılmıştır. Zihinsel engelli çocuklarda fizyoterapi ve rehabilitasyonun öneminden bahsedilmiştir. Zihinsel engelli çocukta birçok sorunun aile ve çocuk için yaşamı güçleştirdiği, bu nedenle problemlerin çok iyi tanımlanması gerektiği belirtilmiştir. Zihinsel engeli çocuklarda, ailenin eğitiminden, çocuğun eğitimine ve fiziksel çevresinin düzenlenmesine kadar, bir dizi sorunun göz önünde bulundurulması gerektiğinden söz edilmiştir. Zihinsel engelli çocuklarda rehabilitasyon yaklaşımlarının, tıbbi rehabilitasyon, özel eğitim uygulamaları, psikosoyal rehabilitasyon, davranış terapisi, fizyoterapi rehabilitasyon uygulamaları, iş ve uğraşı terapisi, işitme-konuşma terapisi, mesleki rehabilitasyon alanlarında olması gereği üzerinde durulmuştur. Öğrenciler yaşlılarda diz ağrılarının günlük yaşam aktivitelerini ne ölçüde etkilediğini saptamak amacıyla Western Ontario McMaster Üniversitesi Osteoartrit indeksi LK-3 versiyonu(WOMAC) içeren bir anket uyguladılar. Uygulanan bu anket sonucu yaşlıların çoğunda , özellikle merdiven inip çıkarken,düz bir yerde yürürken ve hafif ve ağır işleri yaparken ,otururken,yataktan kalkarken ,çorap giyerken ve çıkartırken, alışverişe giderken ve arabaya inip binerken hafiften şiddetliye kadar artan ağrıları olduğu saptanmıştır.. Öğrencilerin yaşlılarla ilgili yaptıkları bu faaliyetlerde, onlarla daha yakın iletişim kurma fırsatı sağlanmış ve sorunlarına ilişkin bazı bilgileri bizzat sorgulayarak alarak, mesleki farkındalıklarını pekiştirmişlerdir. Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen bu proje kapsamında oluşturulan fizyoterapi ve rehabilitasyonla ilgili laboratuarda kullanılacak cihaz ve ekipmanlarla, yaşlılarda ağrının ve fiziksel yetersizliğin giderilmesi arasında bir bağlantı kurmaları sağlanmıştır. Ayrıca öğrenciler yaşlılarda yaşam kalitesini değerlendirmek amacıyla, Nottingham Sağlık Profili anketini uyguladılar. Nottingham Sağlık Profili, hasta tarafından algılanan emosyonel, sosyal ve fiziksel sağlık problemlerini değerlendiren 6 alt bölümden oluşan bir ankettir. Bu anketin sonuçlarına göre yaşlı bireylerin çoğunda, yaşam kalitesinin alt ölçeklerinden olan enerji, fiziksel hareketlilik, ağrı, uyku ve duygusal reaksiyonun olumsuz etkilendiği saptanmıştır. Toplum hizmetine dayalı bu mesleki farkındalık eğitimleri sırasında öğrenciler fizyoterapistlerin fizyoterapi ve rehabilitasyona özgü bir takım uygulamalarda kullandıkları cihaz ve ekipmanlarla, kişilerin yaşam kalitelerini de arttırabilecekleri konusunda fikir sahibi olmuşlardır. Öğrenciler aynı anketi engelli bireyler üzerinde de gerçekleştirmişlerdir. Öğrenciler en fazla çalıştıkları bireyler olan engellilerle, profesyonel mesleki eğitim almadan karşılaşmış ve iletişim kurmuşlardır. Engelli bireylerde fizyoterapi ve rehabilitasyon konulu bu seminer ve yaşam kalitesini sorguladıkları anket çalışması ile engellilerde yaşam kalitesini etkileyen faktörler ve fizyoterapistlerin rolü hakkında bilgi edinmelerinin, mesleki farkındalıklarını arttırdığı belirtilmiştir. Engelli bireylerin bir kısmında yaşam kalitesinin alt ölçeklerinden olan enerji, duygusal reaksiyonun fiziksel hareketlilik, uyku ve ağrının olumsuz etkilendiği saptanmıştır. Öğrenciler engellilerin yaşam kalitesinin arttırılmasında fizyoterapistlerin anlamlı bir role sahip olduklarını ve uygulayacakları tedavi yöntemlerinde kullanacakları cihazlar ve ekipmanların önemini kavramalarına yardımcı olmuştur. Huzurevinde kurum çalışanlarına yönelik fizyoterapi ve rehabilitasyona ilişkin bilgilendirme semineri, bu alanda hizmet veren kişilerin niteliğini daha da arttıracak girişimlere bir katkı sağlamıştır. Mesleki Farkındalık eğitimlerinin bir diğeri de, Karabük Aylin Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezinde gerçekleştirilmiştir. Öğrencilerin merkezde bulunan özel eğitim alan engelli öğrencilerle tanışmaları sağlandı. Öğrenciler kurumda çalışan fizyoterapistlerden uygulamalar ve çalışma koşulları ile ilgili bilgi aldılar.”

Kunduracılar tarafından’’ Serabral Paralizide Fizyoterapi ve Rehabilitasyonun önemi’’ konulu bir seminer verildi. Burada yine Türkiye Özel Eğitim Vakfı tarafından geliştirilen Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen ‘’Ritimlerdeki Ahenk ‘’ projesi proje koordinatörlerinden müzik eğitmeni Levent Aslantaş fiziksel ve zihinsel engellilerde, otistik çocuklarda müzikli ritimle tedavi edilen çocukların el becerilerinin geliştiği psikososyal iletişim becerilerinin arttığından bahsederek, öğrenciler ve zihinsel engelli çocuklarla kısa süreli bir müzikli ritim uygulaması yaptı.

Fizyoterapi ve rehabilitasyon Bölümü öğrencileri, rehabilitasyona önemli katkı sağlayan bu yeni uygulamalar, hakkında fikir sahibi olarak meslekle ilgili farkındalıklarını arttırdılar. Bu uygulamalı eğitimlerin hemen arkasından basının konuyu kamuoyu ile paylaşması, yaşlılarda ve engellilerde fizyoterapi ve rehabilitasyon konusunda toplumsal farkındalığın da artmasına katkı sağladığı gibi, bu alanda bakım hizmeti veren personelin yetişmesi ve gerekliliği konusuna dikkat çekerek, bununla ilgili yeni istihdam alanlarının yaratılması sonucunu da ortaya koymuştur. Huzurevinde yapılan seminerler sonrası öğrencilere, kurum çalışanlarına, yaşlılara ve engelli bireylere katılım belgeleri sulundu.

Sonuç olarak Üniversitemiz Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü’nde gerçekleştirilen ve Türkiye’de Fizyoterapi ve Rehabilitasyon eğitimi veren Üniversitelere de yol göstereceğinizi düşündüğümüz mesleki farkındalık eğitimleri ile, öğrencilerin akademik başarılarının artacağı ve oryantasyon süreci içinde meslek bilincinin gelişmesiyle, nitelikli fizyoterapistlerin yetişeceği ve yaşlı, engelli ve fizyoterapiyle ilişkili hastalığı olan bireylere, kaliteli sağlık hizmetlerinin götürülmesine önemli bir katkı sağlayacağı belirtildi. Aile ve Sosyal Politikalr İl Müdür Yrd. Gülizar Yılmaz ve Kozlu Halk Eğitim Merkez Müdürü Gülşen Taştan Çelik tarafından hazırlatılan hediyeler ğrenciler tarafından yaşlılara ve engellilere huzurevinde sunuldu.