Öğrencilerin Evlerinden "tarih" Çıktı

TUNCER ÇETİNKAYA - Isparta'da öğrencilerin evlerinden toplanan ve bazıları 100 yıllık olan tarihi ev eşyaları, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu'nun yarışmasına proje konusu oldu. Isparta Anadolu Lisesi 11. sınıf öğrencisi Esma Hazal Arısan, danışman öğretmeni Şerife Alan'ın da yardımıyla TÜBİTAK projesi hazırlamak için öğrencilerin evlerinde bulunan tarihi değerdeki kullanılmış ev eşyalarını toplamaya karar verdi. Okul arkadaşları, büyükanne ve dedelerinden kalma sefer tası, şifa tası, karpit lambası, ahşap kahve öğütme makinesi, ahşap terazi, kömür ütüsü, halı makası, gaz lambası, kirman, gelinlik, tuz kabağı gibi ev eşyalarını getirerek, Arısan'ın projesine destek verdi. "Evimizde saklı kalmış tarih" adıyla proje hazırlayan Esma Hazal Arısan, TÜBİTAK Ortaöğretim Öğrencileri Proje Yarışması'nda Isparta bölgesinden başvuran 543 proje arasından elemeleri geçerek 90 proje arasına kalmayı başardı. - Hem yarıştı hem gençleri bilinçlendirdi Esma Hazal Arısan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tarihin sadece arkeolojik kazılardan, okunması gereken kalın kalın kitaplardan ibaret görüldüğünü dile getirdi. Tarihin aynı zamanda toplumsal bir kavram olduğunu vurgulayan Arısan, dolayısıyla tüm halkın ilgisini çekebilecek projeler yapılması gerektiğini söyledi. Hem halkın kullandığı ve hem de görsel bir proje olmasını istediği için böyle bir şey istediğini anlatan Arısan, "Burada kullanılan eşyaları öğretmenimin desteği ile okulumdaki arkadaşlarımın evlerinden topladık. Hepsi anneannelerinin, babaannelerinin, dedelerinin evlerinden getirdi" dedi. Projeyle genç kuşaklara araç ve gereçlerle geçmişteki kültürü aşılamayı, geçmiş ile günümüz arasında bağlantı kurmayı amaçladığını bildiren Arısan, "Eşyaları kullandıktan sonra hemen atma eğilimi gösteriyoruz. Çok yer kaplıyor, bakımı zor oluyor gibi nedenlerle eşyaları raflara kaldırıyoruz. Evlerden bu eşyaların çıkması hem insanların eski eşyaları saklama gibi bir alışkanlıklarının olduğunu gösteriyor hem de günümüzde ışık tutuyor" diye konuştu. Proje hazırlarken eşyaların en az 50 yıllık olmasına özen gösterdiğini kaydeden Arısan, sergilediği eşyalar arasında geçmişi 100 yılı bulan, eskilerin çok kullandığı kömür ütüsü, Isparta'da yaygın olarak kullanılan halı makası, genç kızların ilgisini çekebilecek yöresel gelinlik, gelin fesi, kemeri, şifa tasları, karpit lambaları gibi eşyaların bulunduğunu ifade etti. Bu projeyle hem yarıştığını hem de gençleri bilinçlendirdiğini düşündüğünü söyleyen Arısan "Aynı zamanda bu eşyaları kullananlara bir nostalji yaşattık. Amacıma ulaştığımı düşünüyorum" diye konuştu.