Kadın ya da erkek öğretmenler için emekli olma koşullarından biri doldurmakla yükümlü oldukları hizmet süresidir. Bir diğeri ise kadın ve erkek öğretmenler için farklı olarak belirlenmiş olan yaş şartıdır. Buna göre ilk koşulu gerçekleştirerek belirlenen hizmet süresini doldurmuş olan her öğretmen yaş sınırına ulaştığında emekli olmaya hak kazanır. Hizmet yılını tamamlamış olan öğretmen, yaş sınırına ulaşana kadar çalışmayabilir. Ancak emekli maaşı yaş sınırına ulaştığı zaman bağlanır.
Öğretmenler için emeklilik işlemlerinin tamamı öğretmenlerin emeklilik yönetmeliğine bağlı olarak gerçekleştirilir. Emeklilik yaşı sigortalı oldukları ilk iş günü baz alınarak hesaplanır. Buna göre 8 Eylül 1999 tarihinden önce BAĞ-KUR, Sosyal Sigortalar Kurumu ya da devlet memurluğu süreleri olan öğretmenlerin emeklilik durumu şu şekildedir:
1999 tarihinden sonra ilk sigortası başlayan öğretmenler için ise emekli olabilme şartları şu şekildedir:
Emekli olmak için öğretmenler yalnızca haziran ve temmuz aylarında başvuruda bulunabilir. Bu iki ay dışında bir zaman diliminde emekli olmak isteyenler alanlarında ya da sınıflarında talep fazlalığı durumunda bu hakkı elde edebilirler.
Kadın ve erkek öğretmenler emeklilik için mecburi hizmet sürelerini doldurmadan da emekli olabilirler. Buna göre hizmet sürelerini tamamlamak için 2 yıldan daha az zaman kalanlar için 38 (kadın öğretmenler) ve 43 (erkek öğretmenler) yaşları geçerli olur.