Olli Rehn: Reformlar bekletilmemeli
Brüksel (AA)- AB Komisyonunun genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn, Türkiye'de yeni anayasa çalışmalarının gündemin ilk sırasında olmasını memnuniyetle karşıladıklarını söyledi.
Avrupa Parlamentosu (AP) Dış İlişkiler Komitesinde ilerleme raporları ve genişleme stratejisi belgesiyle ilgili görüş alışverişinde bulunan Rehn, Türkiye'nin son 1 yılda "oldukça zor dönemden geçtiğini" ve bu süreci "anayasal işleyişi ve demokratik kurumları güçlendirerek" başarıyla atlattığını belirtti.
Rehn, "Türkiye'de gündemin ilk sırasında temel özgürlükleri genişletecek yeni anayasa çalışmasının olmasını memnuniyetle karşılıyoruz. Fakat ifade özgürlüğü ve dini özgürlükler gibi acil reformlar bu nedenle bekletilmemeli" dedi.
TCK'nın 301. maddesinin Avrupa normlarıyla bağdaşacak şekilde yeniden kaleme alınmasını isteyen Rehn, Türkiye'ye sık sık ne yapması gerektiğini hatırlatmanın kendisini, Türk hükümetini ve TBMM'yi rahatsız ettiği kadar, Türk halkını da huzursuz ettiğinden emin olduğunu söyledi.
AB'nin aday ülkelere karşı kendi taahhütlerine bağlı kalmasını isteyerek, Türkiye ile teknik hazırlıkları tamamlanan fasılların müzakerelere açılmasını engelleyen Fransa'yı dolaylı olarak uyaran Rehn, "Koşulluluk faydalı bir ilke. Ama koşulluluk, sadece kendi taahhütlerimize bağlı kalırsak işler" diye konuştu.
Rehn, Türkiye'nin beklemeden reformları başlatmasını isteyerek, "Biz de en az 2 fasılda yıl sonuna kadar müzakereleri başlatmalıyız. Adil olacağız ve sağlam duracağız, ama sağlam durmak için adil olmak gerekiyor" ifadesini kullandı.
AP Dış İlişkiler Komitesinde soruları da cevaplandıran Rehn, DTP hakkında açılan kapatma davasının hatırlatılması üzerine, bu davayı yakından izlemeye devam edeceklerini söyledi.
Başka bir soru üzerine KKTC için hazırladıkları mali yardım tüzüğü uygulamaya girerken, doğrudan ticaret tüzüğünün üye ülkeler tarafından bekletilmesinden duyduğu rahatsızlığı dile getiren Rehn, asıl önemli gelişmenin, Rum kesiminde şubatta yapılacak seçimlerin ardından BM öncülüğünde kapsamlı çözüm müzakerelerinin geciktirilmeden başlatılması olacağını ifade etti.
Türkiye'nin Ermenistan sınır kapısını açmamasına ilişkin bir soru üzerine Rehn, "İlişkilerin normalleştirilmesi için hem Türkiye'yi, hem de Ermenistan'ı teşvik ediyoruz. İlişkilerin normalleştirilmesini tek kritere bağlamak yerine, konuları diyalog yoluyla kapsamlı şekilde ele almak faydalı olabilir. (Türkiye'nin) Tarihçiler komisyonu kurulması önerisi bu kapsamda önem taşıyor. Fakat ifade özgürlüğü sunulmalı ve hükümetler komisyonun oluşturulmasına yardımcı olmalı" ifadesini kullandı.
Rehn, AB-NATO işbirliğinin Türkiye tarafından engellendiğinin iddia edilmesi üzerine, bu konuyu dün yapılan Türkiye-AB Troykası toplantısında konuştuklarını belirterek, "Bu durum beni endişelendiriyor. Çünkü uygulamada sorunlar ortaya çıkıyor. Bir anlamda kaybet-kaybet durumuyla karşı karşıyayız. Kıbrıs (Rum kesimi) ve Malta
dahil hepimiz kaydeden taraftayız. İlgili tüm tarafların durumu yeniden düşüneceğini umuyorum. Ama hatırlatmak isterim ki NATO-AB işbirliği, AB Komisyonunun yetkisinde değil" diye konuştu.
