İSTANBUL (AA) - AHMET ESAD ŞANİ - "Omar ve Biz" filminin yapımcı, yönetmen ve senaristi Mehmet Bahadır Er, "Bulunduğumuz şartlar, karşılaştığımız insanlar, onların koşulları veya ülkeler değişebiliyor ama insanlık değişmiyor." dedi.
İki göçmenle komşu olmak zorunda kalan emekli bir komutanın hikayesini anlatan "Omar ve Biz", dünya prömiyerini yaptığı Varşova Film Festivali'nden ödülle döndü.
İlk kez izleyiciyle buluştuğu festivalde, "filminin sanatsal kalitesinin yanı sıra aktüel konusunu manevi ve insani yönlere dikkat çekerek işleyiş biçimi" sebebiyle "Ekümenik Jüri En İyi Film Ödülü"ne layık görülen film, Türkiye prömiyerini "56. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde yapacak.
Mehmet Bahadır Er, AA muhabirine yaptığı açıklamada, filmin Kültür ve Turizm Bakanlığı desteğiyle TRT ortaklığında tamamlandığını söyledi.
Çekimlerin Çanakkale'nin Ayvacık ilçesinde yer alan Behramkale Köyü'ndeki Assos'ta gerçekleştirildiğini aktaran Er, açılış sekansının da Asos Antik Kenti içinde yapıldığına dikkati çekerek, "Medeniyet tasavvuru anlamında çok ilginç bir başlangıç sahnesi var filmin. Çünkü bundan 3 bin yıl önce yapılmış ve yıkılmış, o zamanlar için muasır olarak görülen bir medeniyetin yıkıntısı içinde göçmenlerle başlıyor." ifadelerini kullandı.
Çekim mekanının sembolik bir anlam taşıdığını kaydeden Er, "Filmin tamamı Assos civarında, kaçakların geçiş yaptığı güzergah üzerinde yapıldı. Bu bölgede yaklaşık 1 milyon insanın karşı tarafa geçtiği tahmin ediliyor." diye konuştu.
- "Ülkeler değişebiliyor ama insanlık değişmiyor"
Senarist Er, filmin konusuna ilişkin şu bilgileri verdi:
"Filmimizin ana karakteri İsmet, bir subay. Ege tarafında bir kasabaya yerleşiyor ve bir site içerisinde yaşamaya başlıyor. Komşusunun hayatını iki göçmen kurtarıyor ve o göçmenleri komşusu evinde misafir etmeye başlıyor. Bu istenmeyen komşuluk ilişkisi bir süre sonra kendini ve karşısındakini tanıma sürecine girerek duyguların yumuşaması ve önyargıların kırılması hikayesi olarak devam ediyor."
Filmin verdiği mesaja işaret eden Er, "Bulunduğumuz şartlar, karşılaştığımız insanlar, onların koşulları veya ülkeler değişebiliyor ama insanlık değişmiyor. Biz gelip geçen göç dalgası, politik süreç her nasıl olursa olsun insanlığımızı muhafaza etmekten sorumluyuz. Filmin anlattığı en temel nokta bu." değerlendirmesinde bulundu.
Mehmet Bahadır Er, 56. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde gerçekleşecek Türkiye prömiyerinin ardından kasım ayı sonuna kadar 10'a yakın festivale katılacağını belirterek, "Bunlar hep saygın, güzel festivaller. Türkiye'de TRT ortaklığıyla gerçekleşti film. Vizyon sürecini tamamladıktan sonra TRT kanalında izleyicilerle buluşacak." dedi.
Yapımın seyircide iyi bir karşılık bulacağını umduğunu dile getiren yapımcı, çünkü hem sosyal temas hem de sanatsal derinlik olarak doğru bir film olduğunu sözlerine ekledi.
- "Bu filmi onlarla beraber yapalım istedik"
Yönetmen Maryna Gorbach Er ise 13 senedir Türkiye'de yaşadığını dile getirerek, "Omar ve Biz"in eşi Mehmet Bahadır Er ile yaptıkları üçüncü film olduğunu söyledi.
Başlangıçta filmin yönetmenliğini üstlenmeyi düşünmediğini fakat kendisini projenin içinde bulduğunu aktaran Gorbach Er, "Dünyada çok sayıda mülteci var. Çok da film yapıldı. Çok sıcak bir konu. Biz de ne yapabiliriz diye düşündük. Çünkü haberleri izliyorsun, sosyal medyaya bakıyorsun ve kendini çaresiz hissediyorsun." şeklinde görüşlerini dile getirdi.
Gorbach Er, savaştan kaçan oyuncuların da filmde rol aldığının altını çizerek, şöyle devam etti:
"Bu insanlar nerede? Türkiye'de ne yapıyorlar? Sanatçı olarak mesleğe devam ediyorlar mı? Nerede o insanlar, nasıl yaşıyorlar? diye sorduk ve 'Onları bulalım, filme davet edelim ve bu filmi onlarla beraber yapalım.' istedik. Bu da hakikaten bizim motivasyonumuzu çok yükseltti."
Oyuncular Taj Sher Yakub ile Hala Alsayasneh'in savaştan sonra Türkiye'ye yerleştiklerini ifade eden yönetmen, her ikisinin de Türkiye'de hayatlarını yeniden kurma çabası içinde olduğunu anlattı.
- "Şavaştan kaçanların hayatları, şarkıları bambaşka"
Yaklaşık bir sene oyuncuları bulmak için uğraştıklarını ifade eden Gorbach Er, şunları kaydetti:
"Onların (Savaştan Kaçanların) hayatları, şarkıları bambaşka. Onları hissedince bu insanları bulmak istedik. Mesela Taj, burada ikinci kez sıfırdan yönetmenlik ve oyunculuk okuyor. Savaştan önce Suriye'de yönetmen ve oyuncuydu. Ama savaş olduğu için hayatına sıfırdan başlıyor. Kadın oyuncu Hala'nın ailesi 7 sene önce mülteci olarak Fransa'ya gitti. 7 sene görüşmediler. Bu filmden sonra Fransız Konsolosluğu onu sanatçı olarak gördü ve ailesine gitmesi için vize verdi."
Genç yönetmen, filmde insanların insan oldukları için sevilmesi gerektiği mesajını vermeye çalıştıklarını belirterek, "İnsan insandır, benim mesajım bu. Nefret üretmek çok kolay. Bir yabancıya kötü kelimeler söylemek çok basit. İlk refleks olarak en azından 'İnsan, insandır' düşüncesi gelirse seyircinin aklına, o zaman tamamdır yani biz mutlu olabiliriz." değerlendirmesinde bulundu.
Çekimlerde duygusal anlar da yaşandığını sözlerine ekleyen Gorbach Er, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bir sahneyi çok iyi hatırlıyorum. Senaryo gereği ana karakterin Midilli'ye geçmek için bir şansı oluyor ama para lazım. Bizim ana karakter İsmet, ona yardım etmeye çalışıyor. Asker gibi davranıyor ama yardım etmek de istiyor aslında. 'Geçmek isterseniz ne kadar para lazım' diye soruyor. Biz sahneyi kurduk, her şeyi hazırladık. Omar'ı oynayan Taj'ı çağırdık. Biz yönetmen olarak ona bir fikir veriyoruz. Duygularını tutması, ağlamaması lazım. Zor çektik sahneyi çünkü giriyor, ağlamaya başlıyor ya da tutamıyor kadrajdan çıkıyor. Ben o gün çok etkilendim."
- Türkiye prömiyeri Antalya'da yapılacak
Kültür ve Turizm Bakanlığı ve TRT ortak yapım desteğiyle çekilen film, Türkiye prömiyerini yapacağı 56. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin "Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması"nda jüri karşısına çıkacak.
Görüntü yönetmenliğini Aydın Sarıoğlu'nun yaptığı filmde, Cem Bender, Taj Sher Yakub, Menderes Samancılar, Hala Alsayasneh, Uygar Tamer, Ushan Çakır, N'Sele Celia Sophie, Timur Ölkebaş, Ali Emrah Doğan, Volkan Girgin, Sedef Girgin ve Savaş Sezer rol aldı.
Yapım, Türkiye-Yunanistan sınırında yaşayan emekli asker İsmet ile hayatını kurtaran iki göçmeni misafir etmeye başlayan komşusu Sabri'nin hikayesini konu alıyor.
"Omar" ve "Mariye" karakterlerini Türkiye'de geçici göçmen olarak yaşayan oyuncuların canlandırdığı filmde, İsmet'in başından geçenler ve ön yargılarıyla yüzleşmesi anlatılıyor.