Opr. Dr. Ilgın: Doğum Yapan Annelerin Diyabet Riski Yüzde 50

Memorial Diyarbakır Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Opr. Dr. Aydın Ilgın, doğum sonrasında annelerde diyabet riskinin 10 yıl süresince yüzde 50 civarında olduğunu söyledi. Bu nedenle doğum sonrası 6. haftada ve 1. yılda şeker yükleme testi yapılması gerektiğini dile getiren Ilgın, “Bu test 3 yılda bir tekrarlanmalıdır. Doğum sonrası diyabet riskini azaltmak için emzirme, kilo verme, uygun beslenme, egzersiz yapılmalıdır. Gebelik diyabeti öyküsü ve glikoz intoleransı (gizli şeker) sorunu olanlar, doktorunun önereceği ilaçları kullanmalıdır.” dedi.

Opr. Dr. Aydın Ilgın, yaptığı açıklamada, gebeliğe bağlı şeker hastalığının yalnızca gebelikte ve gebeliğin son dönemlerinde ortaya çıktığını söyledi. Hamile bayanların ortalama yüzde 5’inde görülen önemli bir sağlık sorunu olduğunu dile getiren Ilgın, gebeliğin özellikle 24. haftasından sonra oluşan hormonal değişikliklerin aşırı kilo alımı gibi nedenlerle insülinin etkisinin azaldığını ve insüline karşı bir direnç geliştiğini ifade etti. Ilgın, bu durumun pankreastan salınan insülinin yetersiz kalmasına bağlı olarak kanda glikoz seviyesini yükseltebileceğini kaydetti. Ilgın, gebelik diyabetin tedavi edilerek kontrol altına alınmadığında, anne kanında şeker seviyesinin yükselmesine bağlı olarak bebeğin de kan şekerinin yükselmesine neden olduğunu söyledi.

Kan şekerini düşürmek için bebeğin pankreasına fazladan insülinin salınımının olması gerektiğini belirten Ilgın, "Fazla salgılanan insülin bebekteki yağ dokusunu artırır. Artan yağ dokusu da bebeklerde aşırı kilo yapar ve buna bağlı olarak doğum sırasında omuz takılması, doğum yırtığı gibi sorunlar ortaya çıkar. Bu durum da sezaryen ile doğum oranın artmasına neden olur. Ayrıca bebekte artan insülin salgısı doğum sonrası bebeğin kan şekerinin düşmesine de neden olur. Bu şekilde doğan bebekler gelecekte; obezite ve tip 2 yani ileri yaşlarda ortaya çıkan diyabet gibi sağlık sorunları ile karşı karşıya kalır.” şeklinde konuştu.

Gebelik diyabeti bebeklerin anne karnında veya doğum sonrası ani ölümüne, suyunun fazla olmasına, doğum sonrası solunum sıkıntısına neden olduğunu kaydeden Ilgın, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Sarılığa, kandaki alyuvar sayısının artmasına, kandaki kalsiyum değerinin düşüklüğüne neden olabilir. Bu durumda mutlaka doğum sonrası bebeğin kan şekerine bakılmalı ve sonuca göre tedavi planlanmalıdır.”

Ilgın, gebelik diyabeti olan anne adaylarında ileriki yaşlarda diyabet riskinin arttığını söyledi. Doğum sonrası diyabet riskinin 10 yıl süresince yüzde 50 civarında olduğunu belirten Ilgın, “Bu nedenle doğum sonrası 6. haftada ve 1. yılda yani şeker yükleme testi yapılmalı ve 3 yılda bir tekrarlanmalıdır. Doğum sonrası diyabet riskini azaltmak için emzirme, kilo verme, uygun beslenme, egzersiz yapılmalıdır. Gebelik diyabeti öyküsü ve glikoz intoleransı (gizli şeker) sorunu olanlar, doktorunun önereceği ilaçları kullanmalıdır.” dedi.

Ilgın, gebelikte diyabete karşı alınacak önlemleri ise şöyle sıraladı: “Gebeliğin ihtiyaçlarına karşılık verecek, yeterli kaloriyi sağlayacak, idrarda ketona neden olmayacak, gebenin uygun kiloda kalmasını sağlayacak, kan glikoz seviyelerini koruyacak şekilde diyet yapılmalıdır. Düzenli orta yoğunlukta fiziksel aktivite önerilir. Haftada 5 gün 30–45 dakika tempolu yürüyüş, yüzme, dans veya aerobik gebelik dönemindeki en uygun egzersizlerdir. Gebelik diyabeti mevcut olan anne adayında iki haftalık diyet ve egzersiz tedavisine rağmen açlık kan şekeri 105 veya yemekten sonra birinci saat kan şekeri 140 mg/dl ise mutlaka insülin tedavisine başlanmalıdır.