Ordu: AKP’nin 5'te 5 hedefi gerçekçi mi?

Kumru Başer

Ordu

Ünye'de AKP'nin seçim afişleri ve belediyeden bir açılışa davet ilanı.

Ordu geçen seçimde AKP'nin yüzde 60,2 ile ezici bir zafer kazandığı Karadeniz illerinden.

En yüksek oyu kırsal bölgeler ve yoksul mahallelerden almış, altı milletvekilliğinin beşini kazanmış.

Kentte vekil sayısı bu seçimde beşe indirildi. AKP'nin hedefi de beşte beş yapmak.

Geçen seçimin ikinci partisi CHP'nin adayı Seyit Torun ise "AKP'ye oy vermiş insanlardan daha önce hiç duymadığımız şeyler duyuyoruz. Bu farklı bir seçim olacak" diyor.

Ordu'da oylar nasıl dağılacak, eğilimler gerçekten değişecek mi? Oyları neler etkiliyor?

Ünye ve Fatsa ilçelerinde bu sorulara cevap aradım. Bu ikisi nüfus bakımından Ordu'nun üçte birini oluşturan, içinde üniversitesi olan, tarihsel ve ekonomik olarak önemli yerler.

Büyük Şehir olmanın bedeliÜnye merkezindeki çarşıda esnaf çekingen. İsim vermeden, resim çektirmeden konuşmayı tercih ediyorlar.

AKP seçmeni epey ağırlıkta ama yönü değişen oylar da var.

Ünye merkezindeki çarşıda AKP seçmeni epey ağırlıkta. Ama yönü değişen oylar da görünüyor.

CHP'li bir kadın esnaf ile yeğeni, Ordu'nun iki yıl önce Büyük Şehir yapılmasıyla vergilerinin, faturalarının arttığını anlatıyorlar. Bu, burada her kesimden insandan en çok dinlediğim şikayet.

Yeğeni AKP gençlik kollarındaymış bir süre önce. "Tepki oyu çıkacak. Ben HDP'ye vereceğim" diyor.

Bunu iktidar partisine uyarı olarak yapacağını söylüyor. Ama tepki oylarının en çok MHP'ye yöneleceğini düşünüyor.

Az ilerde çay içen üç genç "Nakliyeciyiz" diyor. Büyük Şehir'e geçişle birlikte araçlar için ek bürokrasi ve vergiler gelmiş, işleri kötüleşmiş, masrafları artmış. "Küçük iş sahibi bitiyor" diyorlar.

Biri CHP'li, diğer ikisi daha önce AKP'ye oy vermiş. Şimdi oylarını ya MHP'ye, ya da boş atacaklar.

'Kara tren bile gelmedi'Haşere ilacı satıcısının yanındaki iki ihtiyar, beni en etkili baştan savma cümlesiyle, "Hayırlısı ne ise o olsun" diyerek karşıladılarsa da sonradan açıldılar.

90 yaşındaki, "Milletin karnı aç. İş yok. Şu memlekette bir tane fabrika yok. Hızlı tren gelecek dediler kara tren bile gelmedi" diyor.

Satıcı aldı sözü: "Abdesim var, vallahi yalan yok. Her sabah 20 kişi kurcalıyor çöpleri benim evin orda. Hayırlı bir şey bekliyorum ben. Ama kim dersen söylemem."

Ünyeli satıcı: "Abdesim var, vallahi yalan yok. Her sabah 20 kişi kurcalıyor çöpleri benim evin orda."

Diğer emekli ise "70'li, 80'li yıllara göre şu günümüze hamdolsun. Beterin beteri var" diyerek AKP'ye desteğini belli ediyor.

'İş sahası yok, tarım bitti'Üzerinde 'MHP seçim bürosu' yazan küçücük çay ocağında oturanların sadece ikisi MHP'li.

En konuşkan olan CHP'y oy verecek ama HDP'nin de barajı aşmasını istiyor. Akkuşluymuş.

"İş sahası yok. Bir tek Çimento var. Herşey özelleştirildi. Akkuş'un nüfusu 10 binden 3 bine indi. Fındıkta da toprak babadan oğula bölündü, küçüldü. Ancak yan gelir oluyor. Eskiden mısır, buğday eker biçerdik, şimdi hepsini dışardan alıyoruz. Tarım bitti" diyor.

AKP'yi destekleyen diğeri itiraz ediyor: "Git, ek biç, niye ekmiyorsun? Köyde yerin var senin. Ama milleti tembelliğe alıştırdı yardımlarla, o doğru bak."

'Çok memnunuz, huzur var'Ayakkabıcı ile bankta oturan emekli ise kuvvetle AKP'yi destekliyorlar.

Fatsalı emekli: "Ak Parti evelallah birinci olacak. Çok memnunuz. Böyle parti daha nerde göreceğiz?"

Emekli "Ak Parti evelallah birinci olacak. Çok memnunuz. Böyle parti daha nerde göreceğiz. Huzur var çok şükür. Bundan iyisi olmaz" diyor.

Hastanelerde sıra beklenmemesinden özellikle memnun.

'Ünyeli sandıkta hesap sormuyor'Ünye Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Durmuş Zor "Hiç bir partiden yana olmayız" diyor.

Yeni havaalanı açılışını olumlu buluyor ama Ünye'de ticaretin ve yatırımların gelişmesi için liman, organize sanayi bölgesi ve yol talepleri var.

Siyasetçilerin, sözlerine sadık kalmadıklarını çünkü vaadini tutmayan siyasetçinin sandıkta bedel ödemediğini söyleyen Zor "Bundan hepimiz sorumluyuz" diyor.

Köylerden göç ve Alevi oylarıOrdu, Karadeniz'in Alevi nüfusu olan illerinden.

Ünye'nin 60 köyünden 14-15'inde Aleviler yaşıyor. Fatsa'daki Alevi köylerinin sayısı biraz daha az.

Mehmet Şensoy, Ünye-Samsun karayolu üzerinde deniz kıyısındaki Sahilköy'ün muhtarı.

Nüfusunun yaklaşık yüzde 65'i Alevi, kalanları da Sünni Gürcü, Türk ve Lazlardan oluşan, dört cemevli üç camili bu köyde, bölgenin bir çok tipik hikayesinin izini sürmek mümkün: Küçük tarım üretiminin sönümlenmesinin, işsizliğin, dışarıya hızla göç vermenin.

Fındık kenti Ordu'da Sahilköy'ün de en önemli ürünü fındık. Biraz hayvancılık, biraz seracılık yapılıyor. Eskiden süpürgeleriyle ünlüymüş. Şimdi muhtar Şensoy o sektörün hemen hemen yok olduğunu anlatıyor.

Sahilköy muhtarı Mehmet Şensoy: "Aleviler CHP'ye yönelir ama HDP oyu da artacak."

Nüfus 3 binden, bine düşmüş. Lise çağından sonra gençler okumak ve iş bulmak için başka yerlere gidiyormuş.

Muhtar Mehmet Şensoy, seçimlerde Alevilerin daha çok sola, CHP'ye yöneldiklerini, Sünni mahallelerinin oylarının ise ağırlıkla AKP ile MHP'ye gittiğini anlatıyor.

Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Sahilköy'den Ekmeleddin İhsanoğlu'na yaklaşık 400, Tayyip Erdoğan'a 200, Selahattin Demirtaş'a ise 25 oy çıkmış.

Peki bu oylarda bir oynama olabilir mi?

Kendisi de HDP'li olan muhtar Mehmet Şensoy, Alevi seçmenin yine ağırlıkla CHP'ye oy vereceğini fakat HDP oylarının bir kaç misline çıkacağını düşünüyor.

Komşu Fatsa ilçesinin dağlık kesiminde sohbet ettiğim Alevi seçmenden edindiğim izlenim, oralarda da beklentilerin bu yönde olduğuna işaret ediyor.

Gazeteciden al tahmini: Yüzde 10 oy kaybıBir şehrin nabzını en iyi yerel medya ölçer prensibi gereğince, Ünye'deki OkuYorum gazetesini çıkaran baba-oğul meslektaşlarım Doğan ve Ulvi Gündoğdu'yu ziyaret ettim ve bu seçimde havanın değişip değişmediğini sordum.

Baba oğul gazeteciler Doğan ve Ulvi Gündoğdu'ya göre AKP Ordu'da 10 puan kaybedebilir.

Gazetenin Genel Yayın Yönetmeni Doğan Gündoğdu, cumhuriyet tarihinde AKP gibi üç seçim üstüste oy artıran parti görülmediğini söylüyor ve "Havanın değişmesinin bu kadar gecikmesi bile bir tez konusu" diyor.

"AK Parti çok şanslı. İktidar yıpranmışsa, ana muhalefetin kazanması lazım. Ama insanlar 'Alternatif yok kime oy verebilirim' diyor. Ben bile kararsızım" diyor.

Gündoğdu'ların anket şirketi de var. Şubat-Mart aylarında, adaylar açıklanmadan önce 1400 kişi üzerinden yapılan anketten AKP'nin Ordu'da yüzde 60,2 olan oy oranının, yüzde 50'nin altına indiği sonucu çıkmış.

Bu kaybın önemli kısmı MHP'ye, kalanı da CHP'ye giderken, CHP oylarından da yüzde 1-2 civarında HDP'ye kayma görmüşler.

Aday faktörüAma Doğan Gündoğdu, adayların açıklanmasından sonra bu tablonun değişmiş olabileceğini düşünüyor.

Örneğin Numan Kurtulmuş'un Ünyeli olmasının bu ilçede oyları artırıcı bir etki yapması mümkün.

Buna karşılık etkili bir kampanya yürüten Saadet Partisi-BBP ittifakının adayı Muammer Bilgiç'in de AKP'den bir miktar oy çekebileceğini düşünenler var.

OkuYorum gazetesi Yazıişleri Müdürü Ulvi Gündoğdu, AKP'ye kırsal seçmen desteğinde çok bir değişiklik olmayacağını, merkezlerde kayba uğrayabileceğini düşünüyor.

2011'de CHP'nin ikinci vekili, MHP'nin de bir vekili küçük farkla kaçırdığını hatırlatarak "Sonuç bence üç AK Parti - iki CHP veya üç AK Parti - bir CHP - bir MHP olabilir" diyor.

HDP'nin de Cumhurbaşkanlığı seçimindeki yüzde 1,4'lük oyunu ikiye katlayabileceği kanısında.

Meslektaşlarla, "Seçim gecesi sonuçları karşılaştıralım" diye sözleşerek ayrılıyoruz.