Orkide bakımı nasıl yapılır? Orkide sulama ve çoğaltmanın önemli noktaları

Aslında bilinene göre Orkide bakımına zor demek yanlış olur. Sadece genel olarak çiçek yetiştirme tarzlarından biraz daha farklı bir bakımı bulunur. Bu sebeple pek çok insan geleneksel saksı çiçeklerinde elde ettiği başarıyı Orkide’de elde edemez. Orkide bakımı eğer düzgün ve doğru bir şekilde yapılırsa her yıl birçok çiçek verebilir ve aylarca çiçek açabilir. Orkideler süresiz yaşayan bitkilerdir.

ORKİDE BAKIMI NASIL YAPILIR?

• Orkide fazla güneşi sevmez, çiçekleri hemen bozulur ancak hiç güneş almayan ve loş yerde bulunması da iyi değildir. Yeterince güneş alamayan orkide, çiçek açmayacaktır. Orkidenin üzerine gelen güneş yarı yarıya filtrelenmiş olmalıdır, yani dokunduğunuz zaman yaprakları hiç ısıtmamalı ya da çok az ısıtmalıdır.

• Orkideler tropikal bitkiler olsalar da yaz aylarında aşırı sıcak olan bölgelerimize uygun değildir. Orkidenin sağlıklı büyümeye devam etmesi için en az 18º C derecede ve en yüksek 29º C derecede durması gereklidir. Daha azı veya daha fazlası uzun süreli olmadıkça gelişimi engellemese de uzun vadede bitkinize zarar verir.

• Orkide türüne göre nem konusunda istekleri değişen bir çiçektir. Ancak genel olarak incelendiğinde gündüz en az %50, gece en az %70 oranında nem isteyen çiçeklerdir. Bu ölçülerden daha yoğun nemli havada daha sağlıklı ve daha hızlı büyüyecektir.

• Orkide için sulama hayati derece önemlidir. Fazla sulama bitkinin köklerine onarımı zor hasarlar verir. Orkidenin sulaması bitki ihtiyacına ve iklime göre değişir. Ancak genellikle haftada bir kez ya da aynı ölçüdeki suyu iki ayrı güne bölerek ve dinlenmiş oda sıcaklığındaki su ile sulanmalıdır.

ORKİDE NASIL SULANIR?

• Daldırma yöntemi ile orkide sulama: Daldırma yöntemi ile orkide sulamak için saksınızı önceden dinlendirilmiş su dolu bir kap içerisine oturtup tüm kökler ıslanana kadar 10-15 dakika kadar su içerisinde bırakın. Ardından saksıyı kaptan çıkarıp kalan suyun süzülmesi ve yeteri kadar kuruması için bekletip eski yerine alın. Bu yöntemi haftada 1 kez uygulayabilirsiniz.

• Buz küpleri ile orkide sulama: Bir diğer yöntem olan buz küpleri ile sert topraklı bitkilerde uygulaması oldukça popüler olan buz küpü ile sulama yöntemidir. Birkaç adet buz küpünü bitkinin yapraklarının altında kalıp yaprakları ıslatmayacak şekilde yerleştirin. Böylece buz yavaş yavaş eriyecek, bitkinin toprağı suyu emebilme şansı yakalayacaktır. Erime tamamlandıktan sonra saksı altı tabağında su kalırsa boşaltmayı unutmamalısınız. Bu yöntem ile bitkinizi haftada iki defa sulayabilirsiniz.

• Doğrudan su dökme: Elbette çiçeğinizi sulamak için klasik yolları da tercih edebilirsiniz. Daha önceden dinlendirmiş olduğunuz oda sıcaklığındaki suyunuz ile orkidenizin saksısına doğrudan su dökebilir, saksı tabağında kalan suyu boşaltabilirsiniz. Bu yöntem ile haftada bir defa bitkinizi sulayabilirsiniz.

ORKİDE İÇİN İPUÇLARI

Orkidenin toprağı kendine özeldir, her toprakta yetişmez. Çeşitli lif ve torflar ile hazırlanmış bir karışım ister. Toprak değişimini saksı değiştireceğiniz zaman yapabilirsiniz.

Çiçeklenmeyi teşvik etmek adına orkidenizi düzenli aralıklarla gübreleyebilirsiniz. Orkide toprağı klasik süs bitkilerinden farklı olduğu için her zaman sıvı gübre veya besin kullanmanız gerekir. Ayda bir kere bitkilerinize sıvı gübre verebilir, dilerseniz vermeniz gereken miktarı 4’e bölerek haftalık olarak da uygulayabilirsiniz.

Sıvı gübreyi buz kaplarında dondurabilir ve bitki toprağına bırakarak yavaşça eriyip köklerce emilmesini sağlayabilirsiniz.

Orkidelerin kökleri ışığa ihtiyaç duyarlar. Bu sebeple orkide saksısı şeffaf ve ışık geçirebilen türde olmalıdır. Saksı değişimi yapılacağı zaman köklere zarar vermemek adına gerekirse saksı kesilerek çıkarılmalıdır ve dışarı çıkan hava kökleri saksı içerisine sıkıştırılmamalıdır.

Orkideler çoğunlukla çiçeklendikten sonra 3-4 ay kadar çiçeklerini muhafaza ederler. Çiçekler döküldükten sonra çiçek sapları bir süre daha canlı kalır. Orkide sapınız yeşil olduğu müddetçe hala canlı demektir. Ancak sap kurumaya başlayıp kahverengini aldığında artık çiçekte kalmasının bir yararı olmayacaktır. Kahverengi olan sapı steril bir makas ile çapraz şekilde kesip bitkiden ayırabilirsiniz. Bitki sapı yeşil iken keserseniz, bu kısmı yeni bir orkide üretmek için çelik olarak kullanabilirsiniz.

ORKİDE NASIL ÇOĞALTILIR?

• Çelikle çoğaltma tekniği, üretilecek bitkiden alınan ve çelik adı verilen bir gövde, kök veya yaprak parçası ile yeni bir bitki oluşturma tekniğidir. Bu yöntemi kullanabilmeniz için orkidelerinizin yeterince gelişmiş olması ve farklı noktalardan sürgünler vermesi gerekmektedir.

• Bir diğer orkide çoğaltma yöntemi ise ayırma yöntemidir. Phalaenopsis orkide çok seyrek kökünden yavru verir. Yavru yeterince köklenir ve en az iki yapraklı olursa o zaman ayırabilirsiniz.

Orkidenin kökten yavru vermesi çok az görülür ama eğer yeni yapraklar çıkardığı orta kısım bozulursa, o zaman kökten birden fazla yavru oluşturur. Bazıları yavru oluştursun diye bitkinin merkez yapraklanma yerini tahrip eder. Ancak bunu tavsiye etmiyoruz, çünkü orkideyi tamamen öldürebilirsiniz.

Bu yöntemi kullanmak için en doğru zamanı beklemeniz gerekir. Orkideler aktif büyüme döneminden ve çiçek açtıktan sonra kök sürgünleri verir. Bu sürgünler üzerinde yeni yeşil yapraklar meydana gelecektir. Orkideniz oldukça büyüdüyse, farklı noktalardan birçok kök sürgünü verdiyse ve birçok farklı yaprak grupları ortaya çıktıysa ayırarak çoğaltabilirsiniz.

• Orkidenin uç kısımlarında oluşan bebek orkidelere keiki denir. Ana gövdeye bağlı oldukları halde kök veren bu orkideleri ayırarak çiçeğinizi çoğaltabilmeniz mümkündür.