Ortadoğu'nun Ateşi Ayakkabı Sektörünü De Etkiledi

AYŞE ŞENSOY - Ortadoğu ülkelerinde yaşanan iç savaş ve Rusya-Ukrayna krizi, Rusya, Irak, ve Suriye başta olmak üzere bölgedeki birçok ülkeye ihracat yapan Türkiye'nin ayakkabı sektörünü de olumsuz etkiledi. Konya Ayakkabıcılar Derneği Başkanı Ali Deresoy, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Konya'nın yaklaşık 980 işletme ile Türkiye'nin özellikle erkek ayakkabısında önemli ayakkabı üretim merkezlerinden biri olduğunu söyledi. Ayakkabı ihracatında 2013 yılında 130 milyon dolarla Rusya'nın birinci, 105 milyon dolarla da Irak'ın ikinci sırada yer aldığını belirten Deresoy, ihracat ile ilgili sıralamadaki ilk iki ülkedeki iç karışıklıkların, ayakkabı sektörünü ciddi şekilde etkilediğini ifade etti. Suriye'nin sektör açısından iki boyutu olduğunu belirten Deresoy, bunlardan birincisinin ticaret, diğerinin de iş gücü konusu olduğunu dile getirdi. Öncelikle ayakkabı sektöründe belirli yeri olan Suriye'de iç savaşla birlikte sektör diye bir şey kalmadığını aktaran Deresoy, "Suriye ile savaştan önce ciddi anlamda ayakkabı ve yan sanayi malzemeleri ticareti vardı. Ortadoğu ülkelerindeki iç karışıklıklar ve ihracatta ilk sırada yer alan Rusya'daki kriz, Türkiye'deki ayakkabı sektörünü 2014 başı itibariyle ciddi anlamda olumsuz etkilemiştir" dedi. Suriye'den Türkiye'ye sığınanların, ayakkabı sektörünü fazlasıyla etkilediğini anlatan Deresoy, şunları kaydetti: "Bu insanların çoğu İstanbul, İzmir ve Gaziantep'te çalışıyor. İşletmelerde uzmanlık alanlarına göre yer bulanlar olduğu gibi kendi iş yerlerini açanlar bile var. Mültecilerin çalışması bir taraftan ayakkabı sektörünün maliyetlerini düşürürken, bir taraftan da haksız rekabet oluşturuyor. Bu duruma sevinmeli mi üzülmeli bilemiyoruz. Ancak şu bir gerçek ki; Müslüman kardeşimiz olarak onlara sahip çıkmalıyız. Bu nedenle göçmen yönetmeliği acilen düzenlenmeli ve bu kardeşlerimizin istismara açık durumları çözüme kavuşturularak, haksız rekabet ortadan kaldırılmalıdır." - 2023'te 2 milyar dolar ihracat hedefi Deresoy, Ortadoğu ülkelerinden komşu Irak ile de ciddi ticari ilişkileri olduğunu söyledi. Fakat orada yaşanan iç kargaşanın da ayakkabı ihracatını olumsuz etkilediğini vurgulayan Deresoy, "Irak'taki son iç kargaşanın daha başlangıcında, ihracatımızın yüzde 20 düştüğünü gördük. Bugün itibariyle bu oran yüzde 30'a yükselmiştir" diye konuştu. Irak ile ticaretin yakın dönemde düzeleceğine inandıklarını belirten Deresoy, şöyle devam etti: "Çünkü özellikle Kuzey Irak'ın lokasyon olarak Türkiye'den başka çıkış yolu yok. Tabii ki bu çaba sarf etmeyeceğiz anlamına gelmiyor. Elbette hiçbir piyasa boşluk kabul etmez. Türkiye'de son iki yılın ortalamasına göre yıllık yaklaşık 220 milyon çift ayakkabı üretildi. Aslında yıllık 500 milyon çift ayakkabıyı üretecek altyapıya sahibiz. Ancak bugün hala ayakkabı gibi bir üründe cari açık veriyoruz. 2013 yılı rakamlarına göre ayakkabı ithalatımız yaklaşık 1 milyar dolar, ihracatımız da 723 milyon dolar. Yani 280 milyon dolar gibi bir açığımız var. Ve bu ithalatın yarıdan fazlası Çin'den geliyor. Bu ayakkabı sektörü açısından üzücü bir durum. Desteklendiği taktirde, gelecek yıl ayakkabı sektörü adına daha iyi bir yıl olacağına inanıyoruz. Sektör olarak ülkemizin 2023 hedefleri çerçevesinde ihracat hedefimizi 2 milyar dolar olarak belirledik."