Osmanlı'nın "sadaka Taşı" Kültürü, Hayır Mağazası'nda Yaşatılıyor

Osmanlı Devleti dönemindeki "sadaka taşı" kültüründen esinlenerek İnönü Üniversitesi bünyesindeki Konukevi'nde açılan "Hayır Mağazası"nda hasta ve hasta yakınlarının bazı ihtiyaçları ücretsiz karşılanıyor.

Hayırsever iş adamlarının katkılarıyla oluşturulan mağazadan, Konukevi'nde kalan ihtiyaç sahipleri ile hastaneye acil olarak gelen ve kıyafete ihtiyacı olan hastalar ücretsiz yararlanabiliyor. Mağazada, çocuk ve yetişkin kıyafetlerinden bebek ve hasta bezlerine, felçli hastalar için şişme yataklardan tıraş malzemelerine kadar konaklamada ihtiyaç olabilecek pek çok ürün bulunuyor.

İnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cemil Çelik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, akademik çalışmalar yanında sosyal sorumluluğu da önceleyen bir üniversite olduklarını, bu çerçevede, Turgut Özal Tıp Merkezi yanında ihtiyaç sahibi hasta yakınları için Konukevi projesinin hayata geçirildiğini söyledi.

Konukevi'nde bir yılda 45 bin hasta ve hasta yakınının misafir edildiğini belirten Çelik, Konukevi'nde kalan bazı hasta yakınlarının kıyafette ve ihtiyaç malzemelerinde yaşadığı mağduriyetin tespit edilmesi üzerine "Hayır Mağazası" fikrinin ortaya çıktığını ifade etti.

Fikrin Konukevi'ndeki gönüllü hizmetlilerden çıktığını kaydeden Çelik, konuyu hayırseverlere açtıklarında pek çok tekstilcinin ve iş adamının sıcak baktığını, mağazaya hem kent içindeki hem de farklı şehirlerde yaşayan Malatyalı iş adamlarının destek verdiğini belirtti.

Otel görünümündeki Konukevi'nde kalan hasta yakınlarının yararlanabilmesi için açılan "Hayır Mağazası"ndan acil durumda hastaneye gelen ve kıyafet alamayan vatandaşların da faydalanabildiğini dile getiren Çelik, böylece hem ihtiyaç sahibi konukların hem de mağdur olan vatandaşların, pijamadan çoraba kadar ihtiyacı olan giysi ve malzemeleri buradan ücretsiz olarak temin edebildiğini vurguladı.

Ayrıca Konukevi'nde başlatılan "Askıda Oda" projesiyle de ihtiyaç sahibi, muhtaç durumdaki hasta ve hasta yakınlarının Konukevi'nden ücretsiz yararlanmasının sağlandığını kaydeden Çelik, hayırseverlerin projeye yaptıkları bağışlarla odaların ücretinin karşılandığını, projeden Konukevi'nde kalanların yaklaşık yüzde 25'inin istifade ettiğini ifade etti.

Çelik, para verebilecek durumda olan hasta ve hasta yakınlarının da Konukevi'nde günlük 10 lira karşılığında konaklayabildiğini söyledi.

-"Fikir, ecdadımıza dayanıyor"-

Turgut Özal Tıp Merkezi Başhekimi Prof. Dr. Ünsal Özgen de Hayır Mağazası'nda hasta ve hasta yakınlarına hiç kullanılmamış kıyafetler verildiğini belirtti.

Mağazadan ihtiyacı olan herkesin faydalanabildiğini dile getiren Özgen, "İlle de ihtiyaç sahibi olanlar buradan yararlanmıyor. Kişi trafik kazası geçirmiş, üstü başı kan içinde kalmış ve uzaktan gelmiş olanlar da buradan yararlanabiliyor. Önemli olan o andaki ihtiyacı gidermek ama yüzde 90 oranında ekonomik açıdan ihtiyacı olan hasta ve hasta yakınlarımız yararlanıyor. 'Bir ya da iki ürün alınacak' diye bir sınırımız yok ama herkes ihtiyacı kadar alıyor" diye konuştu.

Hayır Mağazası fikrinin tarihi bir kökü olduğunu kaydeden Özgen, şunları söyledi:

"Bu fikrin kökü bizim ecdadımıza dayanmakta. Onlar varlıklı insanlarla ihtiyaç sahibi insanlar arasında bir gönül köprüsü kurmuşlardı. Bunun tarihimizde 2 örneği var. Biri sadaka taşları, bir tanesi de askıda ekmek. Askıda ekmek kültüründe, varlıklı insan gider fırına, 2 ekmek alır ama 4 ekmek parası verir. Sadaka taşlarında da hayır sahipleri ortalıkta olan bir taşa para bırakırlar, ihtiyacı olan gelir ihtiyacı kadar alır. Bizde de aynı şey söz konusu. Fazla ürünü olanlar hayır etmek için fazla ürünlerini getirip bırakıyor, ihtiyacı olanlar da ihtiyacı kadar alıyor. Buradakilerin tamamını almıyorlar. Biz bunu yaşatığımız için mutluyuz."

Annesinin tedavisi için Batman'dan Malatya'ya gelen Müslim Baytar, yaklaşık 3,5 aydır kaldıkları Konukevi'nde Hayır Mağazası ve Askıda Oda projelerinden yararlandıklarını söyledi.

Her 2 projenin de toplum için düşünülmüş en yararlı çalışmalar arasında olduğunu belirten Baytar, "Biz 8 kardeşiz ve 6 kardeş eğitimimizi sürdürüyoruz. Maddi durumumuz yok. Ben de üniversite okuyorum. Geldiğimiz zaman ihtiyaçlarımızın pek çoğunu buradan karşıladık. Hayır Mağazası'ndan elbise ve sırt çantası aldım. Biz buradaki hoşgörü ve personelin güler yüzünden çok mutluyuz" dedi.

Karaciğer nakli için Şırnak'ın Cizre ilçesinden gelen ve Konukevi'nde 3 aydır kalan Mehmet Bakır Onur da mağazadan ihtiyaçlarını karşılayabildiklerini belirtti. Mağazaya yardım gönderenler ile Konukevi'nin yöneticilerine ve personeline teşekkür eden Onur, Konukevi'nde çok mutlu ve huzurlu olduklarını kaydetti.

-Konukevi olmadan önce otoparkta yatıyorlardı-

Lösemi hastası oğlunun tedavisi için Muş'tan gelen ve yaklaşık bir yıldır Konukevi'nde kalan Yakup Şarkgül ise Konukevi açılmadan önceki 6 aylık süreçte, otoparklarda, ağaç diplerinde, mescitlerde ya da araçta yatıp kalktıklarını belirtti.

Konukevi'nde evlerinin rahatlığında hizmet aldıklarını anlatan Şarkgül, Konukevi'nde televizyondan internete, çamaşır ve ütü hizmetinden temizliğe kadar her türlü şey düşünüldüğü için çok rahat olduklarını ifade etti.

Türkmenistan'dan babasının karaciğer nakli olması dolayısıyla Malatya'ya gelen Bayram Pircano da buraya geldiklerinde böyle bir hizmetle karşılaşmayı beklemediklerini söyledi.

Daha önce İstanbul'da da kaldıklarını dile getiren Pircano, "Orada böyle bir imkan yoktu doğrusu. 2 saat uzaklıktaki bir otelden babamın yanına gidip geliyordum. Zaman kaybı oluyordu. Burası bizim için çok güzel oldu" dedi.

Konukevi'nde 24 saat sıcak su, ütü ve çamaşır hizmeti verilmesinden dolayı mutlu olduklarını dile getiren Pircano, fiyat olarak da Konukevi'nin cazip olduğunu sözlerine ekledi.