Otizmde erken tanı ve erken özel eğitim

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, otizmli bireylere yönelik, özel eğitim alanında yapılan özel programlar ve her gelişim dönemine uygun özel eğitim sayesinde otizmin etkilerini en aza indirgemeyi hedeflemek üzere çalışmalar yapıldığını bildirdi.

Selçuk, İYİ Parti Denizli Milletvekili Yasin Öztürk'ün soru önergesine verdiği yanıtta, dünyadaki gelişmelerle eş zamanlı olarak Türkiye'de de 2013'te bakanlığının öncülüğünde ilgili sivil toplum kuruluşları, kurumlar ve üniversitelerin etkin katılımıyla otizmli bireylere yönelik eylem planı taslağı hazırlandığını, kamuoyuyla paylaşıldığını anımsattı.

Taslağa, ilgili tarafların katılım ve işbirliğiyle son şekli verilerek, 3
Aralık 2016'da "Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bireylere Yönelik Ulusal Eylem Planı''nın Resmi Gazete'de yayımlandığını anlatan Selçuk, bunun, Türkiye'de engel gruplarına ve otizmli bireylere yönelik olarak hazırlanan ilk eylem planı olma özelliği taşıdığını belirtti.

Selçuk, eylem planının, bakanlığının engel gruplarına ve özelde de otizm konusuna verdiği
önem ve çabanın önemli bir sonucu olduğunu vurguladı.

Eylem planı çalışmalarının ulusal düzeyde, ilgili kurum ve kuruluşların işbirliğiyle yapılmasının, program ve model önerilerinin bütüncül olarak değerlendirilmesi açısından önemli olduğunu ifade eden Selçuk, planda 6 öncelikli alan ve 26 tedbir belirlendiğini kaydetti.

Selçuk, bu alanların farkındalık çalışmaları ve kurumlar arası işbirliği, erken tanı, tedavi ve müdahale zincirinin kurulması, ailelere yönelik hizmetlerin geliştirilmesi, eğitsel değerlendirme, özel eğitim, destek eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinin geliştirilmesi, istihdam süreçleri ve çalışma hayatı, sosyal hizmet, sosyal yardım ve toplumsal yaşama katılım olduğunu aktardı.

Bakanlığının koordinasyonunda yürütülen eylem planında, Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve YÖK'ün sorumluluğunun bulunduğuna dikkati çeken Selçuk, eylem planına ilişkin bakanlığının ve diğer sorumlu kurumların çalışmalarının izleme ve değerlendirmesinin sürdürüldüğünü bildirdi.

Selçuk, otizmli bireylerin ve ailelerinin ihtiyaçlarını gidermek, sorunların
çözümüne katkıda bulunmak amacıyla hayata geçirilen "Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bireylere Yönelik Ulusal Eylem Planı" çalışmalarının bakanlığının koordinasyonunda sürdürüldüğünü, planın resmi olarak bu yılın aralık ayında sonlandırılacağını ifade etti.

-Tarama ve Takip Programı

Eylem planı kapsamında otizmli birey ve ailelerine yönelik değişen ihtiyaçlar doğrultusunda çalışmaların sürdürüldüğünü belirten Selçuk, bu kapsamda gerçekleştirilen çalışmalar hakkında bilgi verdi.

Otizm Spektrum Bozukluğu Tarama ve Takip Programı'nın tüm illere yaygınlaştırılacağını bildiren Selçuk, program kapsamında çocuk ve ergen psikiyatri uzmanı, aile hekimi ve diğer sağlık personelinin eğitildiğini kaydetti.

Selçuk, otizmli bireylere ilişkin en önemli aşamanın erken tanılama ve bunun sonucunda erken
özel eğitim alma olanaklarının sağlanması olduğunu vurgulayarak, otizmli bireylere yönelik, özel eğitim
alanında yapılan özel programlar ve her gelişim dönemine uygun özel eğitim sayesinde otizmin etkilerini en aza indirgemeyi hedeflemek üzere çalışmalar yapıldığını anlattı.

Orta ve ağır düzeyde zihinsel engeli/otizmi olan öğrencilerle özel eğitime ihtiyacı olan
0-36 ay arasındaki ve 37-78 ay arasındaki çocuklar için 29 öğretim programı hazırlandığını ve 2018-2019 eğitim öğretim yılında uygulamaya konulduğunu anımsatan Selçuk, "Otizmli bireylere yönelik 104 yeni kurs programı çalışılmıştır. Otizmli bireylerin devam ettiği okullarda otizmli bireylerin özel eğitiminde günlük yaşam becerilerini kazanınasında etkili bir öğretim ortamı olan Uygulama Evi dersliği standartlaştırılmış ve 45 yeni özel eğitim uygulama evi tamamlanmıştır. " ifadelerini kullandı.

Selçuk, örgün eğitimini tamamlayan otizmli bireylerin yükseköğrenime geçiş aşaması ve
üniversite hayatını kolaylaştırmak için adımlar atıldığını, otizmli bireye sahip ailelerin kendilerine vakit ayırabilmesine ve aynı zamanda otizmli bireylerin bağımsız yaşam becerisine destek sağlamak için otizmli bireylerin yararlanacağı engelsiz gündüzlü yaşam merkezinin Afyonkarahisar'da açıldığını, bu merkezlerin bu yıl içerisinde 30 büyükşehire yaygınlaştırılmasının planlandığını sözlerine ekledi.