Otobüs yangınlarında "10 numara yağ" şüphesi

Gökhan ÇELİK - İdris TİFTİKÇİ - Kaan ULU / İSTANBUL, (DHA) TÜRKİYE genelinde son 18 günde 11 yolcu otobüsü seyir halindeyken alev aldı. Uzmanlara göre bu yangınların çoğu, "10 Numara Yağ" olarak bilinen kaçak yakıt kullanımından kaynaklanıyor. OTOBÜSLER ALEVLERE TESLİM OLDU Makine Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Battal Kılıç, "Kaçak yakıt olarak 10 numara yağ kullanılıyor. Otobüs şirketleri daha ucuz olduğu için bu kaçak yakıtı tercih ediyorlar. Çok çabuk alev alan bir yakıt türü olduğundan bu yangınların çoğu 10 numara yağ kullanan otobüslerde görülüyor" dedi. UCUZ OLDUĞU İÇİN KAÇAK YAKIT TERCİH EDİLİYOR "10 numara yağ" olarak bilinen kaçak yakıt özellikle otobüs, kamyon ve TIR sürücüleri tarafından litre fiyatı 5 lirayı geçen mazotun neredeyse yarı fiyatı olduğu için tercih ediliyor. "10 Numara Yağ", endüstriyel maddeler karıştırılarak elde ediliyor. Bunun içine akışkanlığı arttırmak için tiner ve solvent gibi yanıcı tutuşucu maddeler ekleniyor. Bu tür kaçak yakıtların 'parlama noktası' denilen alev alma noktaları 55 derecenin altında. Havanın sıcak olduğu yaz aylarında bu nokta 20-30 derecelik sıcaklıkta dahi ciddi tehlike oluşturuyor. Polis, 10 numara yağ kullanımını engellemek için sık sık operasyonlar düzenliyor. Özellikle otogarlar başta olmak üzere düzenlenen operasyonlara rağmen 10 numara yağ kullanımı devam ediyor. YAZ AYLARINDA DAHA ÇOK GÖRÜLÜYOR Makine Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Battal Kılıç, "Özellikle yaz aylarında motorun daha çok ısınmasından dolayı araç yangınları daha çok görülüyor. Ayrıca bu araçların kullandığı yakıta ve denetimlere de bakmak lazım. 2012'de yeni bir yönetmelik çıktı. Bu yönetmelikte, araçlarda yangını algılayan sistem zorunlu hale getirildi. Ancak bu sistemlerin denetimi düzenli olarak yapılmadığı için ihmaller ortaya çıkıyor ve bu alarm sistemleri zamanla bozuluyor. Bunu kontrol da edemiyorsunuz. Araçların periyodik kontrolleri yapıldığı sırada alarm sistemleri göz ardı ediliyor Çünkü bu sistem ağır kusur olarak sayılmıyor. Hafif kusur sayıldığı için bu araçlar rahatlıkla trafiğe çıkabiliyor. Dolayısı ile bu yangınlar yaşanıyor." dedi. OTOBÜSLERİN SÜREKLİ ÇALIŞIR OLMASI DA ETKEN Yangınların otobüslerde sıklıkla görülme nedeninin sürekli çalışır durumda olmasını da gösteren Kılıç, "Bu araçların çoğu dinlenemiyor. Özellikle şehir içindeki belediye otobüsleri ile şehirler arası çalışan yolcu otobüsleri sürekli kullanıldığı için ısınmalar oluyor. Burada yapılması gereken esas şey şudur. Otomatik yangın söndürme sistemlerini zorunlu hale getirmek gerekiyor. Ayrıca bunu da muayene istasyonlarında 'Ağır kusur' olarak rapor ettirmek lazım. Yoksa yeteri kadar denetim olmadığı zaman bu tür yangınlar görülüyor" diye konuştu. YANGINLARIN YÜZDE 70'İ MOTOR AKSAMINDA BAŞLIYOR Kılıç, "Kaçak yakıt olarak 10 numara yağ kullanılıyor. Otobüs şirketleri daha ucuz olduğu için bu kaçak yakıtı tercih ediyorlar. Çok çabuk alev alan bir yakıt türü olduğundan bu yangınların çoğu 10 numara yağ kullanan otobüslerde görülüyor. Elektrik kaynaklı yangınların oranı daha düşük. Yangınların yüzde 70'i motor aksamlarında çıkar. Elektrikle ilgili çıkan yangınlar da yüzde 30'dur" İfadelerini kullandı.