Oxford Üniversitesi Aşı Çalışmaları Direktörü Andrew Pollard, parlamentoda İngiliz milletvekillerine yaptığı açıklamada, geliştirdikleri aşının son aşama insan deneylerinin sonuçlarını bu yılın sonunda sunacaklarını açıkladı. Pollard, aşının işe yarayıp yaramayacağının bu yılın sonunda büyük ölçüde belli olacağını belirterek, politika yapıcılardan aşının ilk önce kimlere yaptırılması gerektiğine dair karar almaları gerektiğini söyledi.
Bununla birliktei Polard, aşının yılbaşından önce uygulanmaya başlanmasının olasılığı hakkındaki bir soruya, "Bunun mümkün olması için küçük bir şans var ama bilmiyorum" dedi.
Öte yandan, Oxford / AstraZeneca aşısının, Pfizer ve BioNTech'in adayı ile birlikte yasal onay için sunulan ilk aşılardan biri olması bekleniyor. İngiltere Birleşik Krallık Aşı Gücü Başkanı Kate Bingham konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Aralık ayı başlarında hem Oxford'dan hem de Pfizer / BioNTech'ten gelen pozitif veriler görmeyi umuyorum. Bu nedenle yıl sonunda aşıyı dağıtılabileceğimizi umuyorum” ifadelerini kullandı.
Pollard, geliştirilen aşının koruyuculuğunun en az yüzde 50 dolaylarında olacağını belirterek, “Bence önemli etkinliği olan aşılara sahip olmak, yani yüzde 50, 60, 70, 80, rakam ne olursa olsun bu muazzam bir başarı. Bu durum dağlık sistemi açısından bakıldığında, hastanede yatan daha az sayıda Kovid-19’lu hasta olacağı ve kanser tedavisi gören kişilerin kemoterapi operasyonlarını yaptırabileceği anlamına geliyor. Aşı tam bir oyun değiştirici olacak" ifadelerini kullandı.
Ancak immünoloji konusunda dünyanın en iyi uzmanlarından biri olan Pollard, aşının bulunmasıyla dünyanın hemen normale dönmeyebileceğini söyledi. “ Aşıların yaygınlaştırılması zaman alıyor. Onları ilk etapta herkes alamayacak. Virüsü taşıyan insanlar var olmaya bir süre daha devam edecek ve Kovid-19 bulaşma konusunda çok yetenekli” dedi.
Bir aşının yaygın olarak kullanılabilmesi için 3 aşamada insanlar üzerinde test edilmesi gerekiyor.Klinik denemelerin ilk aşamasında, az sayıdaki gönüllü sağlıklı denek üzerinde aşının güvenli olup olmadığı ve olası yan etkileri araştırılıyor. İkinci aşamada, güvenilirliği doğrulanan aşının etkinliği 100'den fazla denek üzerinde test ediliyor. Üçüncü ve son aşamada ise aynı işlem, binlerce denekle tekrarlanıyor. Tüm bu süreç, aylar ve hatta yıllar alabiliyor.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, 21 Eylül itibarıyla dünya genelinde Kovid-19'a karşı 38 aşı adayı klinik deneme, 149 aşı adayı ise klinik öncesi değerlendirme aşamasında bulunuyor.
Bununla birlikte, aralık ayında Çin'in Hubey eyalatine bağlı Wuhan kentinde başlayan pandemiye karşı 9 Üniversite ve ilaç şirketi, aşı yarışında son noktaya geldi. İnsan deneylerinin son aşamasına gelen Moderna, Oxford/AstraZeneca, CanSino, SinoPharm, JohnsonJohnson, BioNTech/Pfizer, Gamaleya Enstitüsü, Sanofi/GSK ve Sinofarm'ın aşıları şu anda dünya genelinde onbinlerce gönüllü üzerinde test ediliyor.