(özel Haber) İpsalalı Çeltik Üreticileri Ürünlerini Satamamaktan Dertli

Edirne’nin İpsala ilçesindeki çeltik üreticileri, hasat döneminin sonuna gelinmesine rağmen ürünlerini satamadıklarını dile getirdi. İpsala Çeltik Ürecileri Birliği Başkanı Mehmet Kerman, günde 150-200 ton alım yapan İpsala Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) yetersiz kaldığını belirterek, “Biz buradan yetkililere sesleniyoruz. İpsala TMO’nun alımlarını en az 500 tona çıkarması gerekiyor” dedi.

Çeltikte ekim döneminde yaşanan su taşkını nedeniyle kalite ve randıman düşüklüğü yaşanırken, üreticiler ürünlerini satmakta da büyük sıkıntılar çekiyor. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker’in açıkladığı 1.165 TL fiyat ile biraz da olsa umutlanan çeltik üreticileri, yine Bakan Eker’in açıkladığı “TMO çeltik alacak” açıklamasının ardından randevularını alarak TMO’ya ürünlerini dökmek istedi. Randevulu sistemde 1-2 ay sonrasına randevu alabilen üreticiler, çeltiklerini harman yerlerinde ve depolarında muhafaza etmek zorunda kalıyor.

Türkiye’nin çeltik üretiminin yüzde 40’ından fazlasının gerçekleştirildiği Edirne’ye bağlı İpsala ilçesindeki üreticiler, ürünlerini TMO’ya dökememekten dolayı çok büyük sıkıntı çektiklerini belirttiler. İpsala’daki çeltik üretiminin yüzde 70’inden fazlasının yapıldığı Yenikarpuzlu beldesindeki harman yerini gezen İpsala Çeltik Üreticileri Birliği Başkanı Mehmet Kerman, Keşan Çeltik Üreticileri Birliği Başkanı Mehmet Emin Meriç ve Yenikarpuzlu Belediye Başkanı Tevfik Şahinbaş, üreticilerle sohbet ederek sorunlarını dinledi.

Daha sonra açıklama yapan İpsala Çeltik Üreticileri Birliği Başkanı Mehmet Kerman, hasat döneminin hemen hemen yarısına geldiklerini belirterek, “Hayırlı ve bereketli bir çeltik sezonu yaşayacağımızı umarak hasada başladık. Ancak hayal kırıklığı yaşadık. Bunun en büyük sebeplerinden bir tanesi, çeltik ekimi başladığında aşırı yağışların olması ve su taşkınlarının yaşanması nedeniyle çeltik ekimi gecikti. Her yıl 750-800 kilogram ürün alan üretici, iklim şartları ve geç ekilişten dolayı 600 kiloya kadar düşüş yaşamıştır. Ayrıca kalitede de ciddi bir düşüş yaşanmıştır. Bundan dolayı çeltik üreticimiz zor durumdadır” dedi.

“TMO’NUN ALIMLARI YETERSİZ”

TMO’nun İpsala’da yaptığı alımların yetersiz olduğunu belirten Kerman, “TMO’nın yaptığı çalışmalar sayesinde ilk defa hasat başlamadan önce çeltik taban fiyatı açıklanmış ve TMO alımlarını çeltik üreticisine açmıştı. Şu ana kadar yapılan alımlar yeterli değildir. Özellikle İpsala çeltiğin çoğunu Toprak Mahsulleri Ofisi’ne satmak zorunda. Tüccar alım yapmıyor, fabrikalar alım yapmıyor. Bundan dolayı da yaklaşık 150 ton alım yapan İpsala TMO yetersiz kalmakta. Biz buradan yetkililere sesleniyoruz. İpsala TMO’nun alımlarını en az 500 tona çıkarması gerekiyor. Kurutmadan çıkmış olan çeltik, mutlaka TMO’ya gitmesi gerekir. Ancak TMO 30 gün sonrasına randevu vermekte. Üretici elinde biriken çeltiği başka yerde stoklayamayacağından dolayı büyük bir sıkıntı içersindedir. O nedenle TMO en azından sezon boyunca çeltik alımını 500 tona çıkarması gerekmektedir” diye konuştu.

Keşan Çeltik Üreticileri Birliği Başkanı Mehmet Emin Meriç ise, açıklanan rakamların kendilerini mutlu ettiğini, ancak alımdaki fiyatların çok düşük olduğunu belirterek, “Açıklanan fiyatlar bizleri çok mutlu etti. Ancak alım sırasında verilen fiyatlar dolayısıyla çok üzüldük. Şu anda buğdayla çeltik aynı fiyatta. Bu fiyatlarla mal satıldığı taktirde üretici bu pirinci, çeltiği ekemez. Dolayısıyla ülke çok daha büyük bir krize girer. Şu anda üretim olarak iyi bir noktada idik. Bu sene yağmurlar nedeniyle yüzde 15’e varan kaybımız var. Ofis ne yapıp edip, bu mal alım politikasını değiştirmesi lazım. Eğer ki günde 250 ton alırsa, sadece İpsala’da üretilen pirincin 18 ay sonra malın teslim edilmesi gündeme gelecek. Böyle komik bir durum olmamalı. Devletimiz büyüktür. Yetkilileri göreve davet ediyoruz. Ne olur çiftçiyi üreticiyi dinlesinler. İki gün sonra yağmur başladığında ne olacak bu milletin hali. İnşallah sesimize kulak verirler, çare olurlar” şeklinde konuştu.

“ZOR BİR EKİM DÖNEMİ YAŞADIK”

3 bin 250 nüfuslu Yenikarpuzlu beldesinin Belediye Başkanı Tevfik Şahinbaş ise, beldenin tamamen sulu tarımla geçindiğini bildirerek, şunları söyledi:

“Beldemiz şu anda 3 bin 250 nüfusumuz var. Şu anda tamamen sulu tarım yapılmaktadır. Bu sene mayıs ayında ekim dönemi yağışlı gitmesi nedeniyle belde halkımız çiftçiliğini iyi bir şekilde yapamadı. Çok zor şartlarda ekim gerçekleşti.”

Tek sevindikleri noktanın TMO’nun alım yapması ve fiyat açıklaması olduğunu ifade eden Şahinbaş, “Bu durumdan çok mutlu olacağımızı düşündük. Ancak son bir haftadır TMO’nun alımları çok ağır gidiyor. 200-250 ton alımlar nedeniyle vatandaşımız ürününü pazarlayamayacak. Aynı zamanda nasıl bir ticari ahlaksa, fabrikacılar ve tüccarla maliyetin altında mal almaya gayret gösteriyor. Vatandaşın 850-900 liraya ürettiği malı 800 liraya almaya çalışan tüccarlar var. O nedenle TMO’nun seri bir şekilde alımlarını hızlandırması gerekiyor. Çünkü İpsala’da 200-250 bin dönüm yer ekiliyor. Günde 600-650 ton verim yaparsak, ayda 120 bin ton mal yapar. Eğer ofis günde 250 tonla alım yapıyorsa, bizim Yenikarpuzlu’da üretilen çeltiği anca bir buçuk sene gibi bir zamanda alınabilir. Bu da bizleri çok zor duruma düşürüyor” dedi.

“ALIM HIZLANMAZSA GÖÇ BAŞLAYACAK”

Üreticinin ürününü satamaması durumunda Karpuzlu’da göçün başlayacağını dile getiren Şahinbaş, “Eğer beldemizdeki üreticiler, ürünlerini satamazlarsa, beldemizde yavaş yavaş göç başlayacaktır. Bunun nedeni ise Karpuzlu’da tarım reformu toprak dağıtımı yaptı. Yenikarpuzlu’nun arazisi tamamen sulu tarım yapılabilen ve sadece çeltik ekiminin yapılabildiği bir arazi. Ancak üreticiler, ürününü satamayınca, önümüzdeki yıllarda tarlalarını ekmeyecekler. Böyle olunca da borçlar ödenmeyecek ve buradan göç başlayacaktır. Eğer çeltikçilik biterse, Yenikarpuzlu’da biter. Şu anda tüm beklentimiz, TMO’nun alımlarını yükseltmesi. Gerçekten çok mağduruz” diye konuştu.