Özürlülerle ilgili yepyeni bir yasa tasarısı
ANKARA (İHA) - Hükümet, "Özürlülüğün önlenmesi, özürlülerin sağlık, eğitim, rehabilitasyon, istihdam, bakın ve sosyal güvenliğine ilişkin sorunlarının çözümüyle her bakımdan gelişmelerini ve önlerindeki engelleri kaldırmaya sağlayacak tedbirleri alarak topluma tam katılımlarını sağlamak ve bu hizmetlerin koordinasyonu için gerekli düzenlemeleri yapmak" amacıyla, TBMM Başkanlığı'na "Özürlüler Hakkında ve Bazı Kanunlar ile Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı"nı gönderdi.
Geçici maddeler hariç 44 maddeden oluşan kanun, özürlülerle ilgili yepyeni hükümler içeriyor. Tasarıyla, özürlülerle ilgili "özürlü, özürlülük ölçütü, ağır özürlü, bakıma muhtaç özürlü, korumalı işyeri, korumalı işyeri statüsü, rehabilitasyon, sınıflandırma" tanımları yapılırken, çocuklar doğmadan önce özürlülüğün tespiti öngörülüyor.
Özürlülerle ilgili iş ve meslek analizleri, Özürlüler İdaresi'nin koordinatörlüğünde Milli Eğitim ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yapılacak. Özürlülerin yeteneklerine göre mesleğini seçme ve bu alanda eğitim alma hakkı kısıtlanamayacak. İşe alınmada, iş seçiminde, başvuru formları, seçim süreci, teknik değerlendirme, önerilen çalışma süreleri ve şartlarına kadar olan safhaların hiçbirinde özürlülerin aleyhine ayrımcı uygulamalarda bulunulamayacak. Aynı şekilde hiçbir gerekçeyle özürlülerin eğitim alması engellenemeyecek. Özürlü çocuklara, gençlere ve yetişkinlere, özel durumları ve farklılıkları dikkate alınarak, bütünleştirilmiş ortamlarda ve özürlü olmayanlarla eğitim sağlanacak. Görme özürlülerin eğitim ve kültürel ihtiyaçları ve kabartma kitaplar Milli Eğitim ile Kültür ve Turizm bakanlıklarınca giderilecek.
Okullara öğrenci etüt eğitim merkezinin yanı sıra, "özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi" kurulacak. Özürlülerin yaşamını zorlaştıran bina ve benzeri bütün yapılar özürlüler için uygun hale getirilecek. Mevzuata uygun olmak şartıyla kariyer mesleği olan özürlülerin mesleklerine uygun münhal kadrolara atanması, mesleklerini icra veya infaza yardımcı araç ve gerecin kurumlarınca temini hüküm altına alınıyor. Bu konuda Maliye, Sağlık, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlıkları ile Özürlüler İdaresi Başkanlığı ve Devlet Personel Başkanlığı müşterek yönetmelik hazırlayacaklar. Başkasının yardımına muhtaç olan özürlüler çalıştıkları bir yerden başka yere de nakil isteyebilecekler. Şartlar tutması durumunda nakiller gerçekleştirilecek.
ÖZÜRLÜLERE VERGİ İSTİSNASI Özürlü vatandaşlara Emlak Vergisi gazilerdeki gibi indirimli olacak. Emlak Vergisi Kanunu'nun, "Bina vergisinin oranı binde ikidir. Meskenlerde bu oran binde bir olarak uygulanır. Bakanlar Kurulu bu oranları, yarısına kadar indirmeye veya üç katına kadar artırmaya yetkilidir. Bakanlar Kurulu, Türkiye sınırları içinde tek meskeni olup, gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıklardan ibaret bulunanların veya bunlardan kendileri üzerine kayıtlı meskeni olmayanların anılan kurumlardan aylık almayan ve herhangi bir geliri de bulunmayan eşlerinin aynı nitelikteki meskenlerine ait vergi oranlarını sıfıra kadar indirmeye yetkilidir. Bu hüküm, yukarıda belirtilenlerin tek meskene hisse ile sahip olmaları halinde hisselerine ait kısım ile şehitlerin dul ve yetimlerine ve gazilere ait tek meskenleri hakkında da uygulanır" şeklindeki hükmü çerçevesi içine özürlüler de alınıyor. Dolayısıyla özürlülere de gaziler gibi vergi indirimi getiriliyor.
Özürlülerin adli hakları da noterlik kanununda yapılan değişiklikle güçlendiriliyor. Öte yandan, 65 yaşını doldurmadığı halde başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek şekilde malul olduklarını tam teşekküllü hastanelerden alacakları sağlık kurulu raporuyla kanıtlayanlardan ilgili kanundaki şartları taşıyan Türk vatandaşlarına yine 2022 sayılı 65 yaşını doldurmuş muhtaç, güçsüz ve kimsesiz Türk vatandaşlarına aylık bağlanması hakkında kanunun 1. fıkrası gereğince ve bu maddede belirtilen miktarın 3 katı aylık bağlanacak. Hiçbir işe yerleştirilemeyen özürlülere ise 2 katı maaş bağlanacak.
ÖZÜRLÜLER İÇİN PARK YERİ Aynı tasarıyla özürlüler için park yerleri de tahsis ediliyor. Buna göre özürlülerin parklarını ihlal edenlere uygulanacak pare cezası iki kat olacak. Aynı yasayla özürlülerin spor yapmalarına da yeni imkanlar getiriliyor. Buna göre spor tesisleri özürlülerin kullanımına imkan sağlayacak şekilde düzenlenecek. Bu yönde spor eğitim programları geliştirilecek. Belediyeler özürlülerle ilgili her türlü eğitim, sportif ve diğer faaliyetler için imkan hazırlayacak. Bu çerçevede kamu kurum ve kuruluşlarına ait mevcut resmi yapılar, mevcut tüm yol, kaldırım, yaya geçidi, açık ve yeşil alanlar, spor alanları ve benzeri sosyal ve kültürel alt yapı alanları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılmış ve umuma açık hizmet veren her türlü yapılan bu kanun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 yıl içinde özürlülerin erişebilirliğine uygun duruma getirilecek. Büyükşehir Belediyeleri ve belediyeler, şehir içindeki kendilerince sunulan ya da denetimlerinde olan toplu taşıma hizmetlerinin özürlülerin erişilebilirliğine uygun olması için gerekli tedbirleri alacak. Mevcut özel ve kamu toplu taşıma araçları, bu kanun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 yıl içinde özürlüler için erişilebilir duruma getirilecek.
