Paraben; gıda, kozmetik ve eczacılık sektörlerinde koruyucu madde olarak kullanılan sentetik bir kimyasaldır. Zararlı bakteri ve küflere karşı ürünlerde koruma sağlar ve ürünlerin raf ömrünü uzatır. Kulağa iyi gelen bu özellik beraberinde bazı endişeler de getirdiği için aslında üzerinde hassasiyetle durulması gereken bir konudur. Yapılan bilimsel çalışma sonuçlarında bu kimyasalın çeşitli sağlık sorunlarına neden olabileceği öne sürülmüştür.
Paraben vücuda girdiğinde östrojen hormonu gibi davranan ve bu nedenle sağlığa zararlı etkileri olduğu düşünülen bir kimyasaldır. Bu sentetik yapıya ağız yoluyla ya da cilt üzerinden maruz kalabiliriz. Gıda ve ilaçlarda kullanılan koruyucular ağız yoluyla direkt olarak vücuda girerken, günlük yaşamda da sıklıkla kullanılan kozmetik ürünler aracılığıyla cilt tarafından emilerek kana karışır. Yetişkinler üzerinde yapılan bazı araştırmalarda idrarda paraben tespit edilmiştir. Bunun dışında bebeklerin ve hamilelerin de parabene maruz kaldığı görülmüştür. Kanserle ilişkisinin araştırıldığı çalışmalarda ise kanserli dokuda parabene rastlanmış ve parabenin dokularda kaldığı araştırma sonuçlarıyla kanıtlanmıştır. Bu kimyasalın ayrıca yalnızca insanlara değil çevreye de zararlı etkileri olabileceği öngörülmüştür. Bu tür ürünlerin kullanımı sonucunda:
Paraben ne demek sorusunu yanıtladıktan sonra bu kimyasal maddeyi biraz daha tanımak ve hangi ürünlerde bulunabileceğini öğrenmek faydalı olacaktır. Bildiğiniz gibi tüm ürünlerin paketlerinde içerik listesi bulundurma zorunluluğu vardır. Bu, kullanıcıların kaçınmak istediği içeriklerin varlığını kontrol edebilmeleri için önemli bir bilgidir. Günlük hayatta kişisel bakım ve güzellik için kullanılan, kozmetik kategorisindeki çoğu üründe paraben bulunabilir. En sık kullanılan türleri butylparaben, ethylparaben, methylparaben, propylparaben ve isobutylparabendir. Satın alacağınız üründe paraben olup olmadığını ürünlerin içindekiler kısmından öğrenebilirsiniz. Bu kimyasalların bulunduğu ve sıklıkla kullanılan ürünlerden bazıları aşağıdaki gibidir:
Bir üründe kullanılabilecek sentetik koruyucuların yüzdesi genellikle düşüktür. Ancak günlük hayatta birçok ürün kullandığımız için maruz kalacağımız ve çevreye zarar verecek koruyucu yüzdesi düşündürücü olabilir. Peki bu gerçekler karşısında bu sentetik kimyasaldan nasıl korunabiliriz? Geçmiş yıllara oranla günümüzde daha fazla sayıda sentetik koruyucuların ve yapay bileşenlerin olmadığı alternatif ürünler vardır. Kullanıcılarda etiket okuma alışkanlığı arttıkça ‘yeşil’ olarak tabir edilen ve zararlı içerik bulunmayan ürünlere olan talep de büyümeye devam edecektir. Bir ürünün içeriğini incelemek için yalnızca ön yüzünde bulunan “paraben içermez” ibaresine bakmak yeterli değildir. Bu nedenle ürünün içindekiler kısmını dikkatlice inceleyerek butylparaben, methylparaben ve propylparaben ifadelerinin geçip geçmediğine bakmanız gerekir. Eğer içerikler kısmında geçen yapay bileşenlerin ve sentetik maddelerin ne olduğu hakkında hiçbir fikriniz yoksa, ürünü incelerken yapacağınız kısa bir internet araştırması işinizi görecektir. Birçok internet sitesi temiz içerikli ürün arayışında olanlar için sağlık üzerinde olumsuz etkileri olabilecek bileşenleri listeler. Bununla birlikte birçok marka parabene daha az maruz kalmanızı sağlayacak temiz içerikli kozmetik formüller üretir. Günlük kişisel bakım ürünlerinizi buna göre tercih ederek, örneğin paraben içermeyen şampuanlar kullanarak, hem çevreye daha duyarlı bir yaşam için hem de sağlığınız için yeni bir başlangıç yapabilirsiniz.
Ne yediğimizin giderek daha fazla farkına vardığımız bir dünyada, kişisel bakım ürünlerindeki bileşenlerin ve aynı zamanda yüzümüze, vücudumuza ve saçımıza ne sürdüğümüzün eşit derecede farkında olmamız şaşırtıcı değil. "Paraben içermez" terimi, tüketicilere bu zararlı kimyasalların ürün formülünün bir parçası olmadığını bildirmek için kullanılır. Bu nedenle paraben-free olarak adlandırılan ürünler son yıllarda sıklıkla tercih edilir hale gelmiştir. Siz de parabenlerin etkisiyle ilgili endişe taşıyorsanız günlük rutininizde kullandığınız ürünleri değiştirebilirsiniz. Parabensiz şampuan kişisel bakım kategorisinde kullanabileceğiniz ürünlerden yalnızca biridir. Birçok şampuan markası paraben içermeyen ürünler geliştirir. Paraben içermeyen şampuanların kullanıcıları bu sentetik kimyasala maruz bırakmaması dışında başka bir avantajı daha vardır: Saçı nemli tutması! Nemli saç ise kırılmaya ve saç uçlarının çatallanmasına karşı daha dayanıklıdır. Ayrıca bu tür şampuanlarda ekstra olarak aloe vera, jojoba, Hindistan cevizi yağı, zeytin yaprağı ekstresi, çay ağacı yağı gibi çeşitli organik içerikler de bulunabilir. Bu da saçınızı temizlemenin ve saç derinizdeki kirli kalıntıları gidermenin yanı sıra saçınızı güçlendirmek için gerekli vitaminleri de edinmenizi sağlar. Her geçen gün daha fazla insanın sağlık konusunda bilinçlenmesi ile birlikte bahsi geçen tüm bu faydalar da paraben içermeyen şampuan kullanımını artıracak muhtemel bir etkendir. Bu nedenle siz de bu konuda hassas tercihler yapanlardansanız, ihtiyacınıza uygun ürünleri daha rahat bulabileceğinize emin olabilirsiniz!