Parfümün Sihirli Dünyası

Hayykitap'tan çıkan İlaç ve Parfümün Sihirli Dünyası yıllar süren bir arşiv çalışmasının ürünü. Kitap, eskiçağdan modern zamanlara, simyadan kimyaya, Hipokrat’tan Evliya Çelebi’ye, Mısır Çarşısı’ndan Antik Mısır’a, mesir macunundan misvaka ilaçların, şifacıların, kozmetiğin ve güzel kokuların “popüler tarihi”ni anlatıyor. Sadece tarihsel bir anlatı ile yetinmeyerek, bugün de kullanılabilecek “zamanla eskimeyen” reçeteler veriyor. Sözgelimi Ortaçağ’da şifa aracı olarak değerli taş kullanımı bugün de birçok kişinin işine yarayabilir. Aynı şekilde İslam dünyasında eczacıların piri sayılan Lokman Hekim’in şifalı bitkiler konusunda verdiği reçeteler hala geçerliliği koruyor.

İlaç ve Parfümün Sihirli Dünyası, zengin görselliğiyle de dikkat çekiyor. İçinde 100’e yakın resim ve bu resimlere ait detaylı açıklama ile bir nevi siyah beyaz film tadında. Prof. Dr. Zeki Tez bu son filminde figüran kadrosunu da son derece geniş tutmuş. Kimler yok ki; Aristo, Francis Bacon, II. Abdülhamit, Nejat Eczacıbaşı, İbn Sina, Kleopatra, Levi-Strauss, Marilyn Monroe, Deli Petro, Karl Merck, Napolyon, Hz. Süleyman, Shakespeare ve onlarca “alakasız” ama bir o kadar da “bağlantılı” isim...

“Belgesel” eskiçağın gizemli atmosferinde başlıyor. Şifalı bitkiler, ilk kimyasal ilaçlar ve zehirler... İlk sabun, kozmetiğin belkemiği kına… Ve adamotu… Toksikolojinin babası Paracelsus görünüyor bir an. Topraktan hazırlanan ilaçlar, mumyalar, ‘mumiya ilaçları’ giriyor kadraja. Kutsal mekânların nasıl parfümlendiğini görüyoruz. Balsam ve kutsal mesh yağı ile tanışıyoruz. İslam dünyasının eczacılık anlayışına, Müslümanların parfüm sanatında geldiği noktaya şaşırıyoruz. Ve tempo artıyor. Osmanlı ve Cumhuriyet Türkiye’sindeki ilaç bilimi seyirciyi hayrete düşürüyor. ‘Bedensel dört salgı kuramı’, tıp tarihinin ünlü ecza-ilaç kitapları, mesir macunu ve nevruziye rollerini başarıyla oynuyor. Çağdaş yapay ilaçlara giden yol ayrımına kadar geliyoruz. Paralel kurguda Avrupa’daki parfüm üretimindeki gelişmeleri izliyoruz. Modern çağda parfüm hazırlama sanatının inceliklerini, koku sınıflandırmanın püf noktalarını, güzel kokularla duyular arası bağlantının büyüsünü hissediyoruz.