Parkinson hastalığı,bir dizi belirtilerle giden genellikle 20-80 yaşlar arasında görülen ve büyük çoğunlukla idiopatik olan bir nörolojik bozukluktur.
Hastalık süresince beyinde dopamin içeren hücreler yok olmaktadır.
Hastalığın belirtilerini çok kısa olarak özetlersek; bunların en çok görülenleri ve başlıcaları şunlardır:
İstirahat tremoru: İstirahat halinde görülen hareketle geçen özellikle ellerde görülen titremedir.Uykuda kayıp olan titreme hastalık ilerledikçe hareket halindeyken de ortaya çıkar.Titreme genelde elde görülebildiği gibi bazen ayakta da görülür.
Bradikinezi: Hareketlerin yavaşlaması demektir. Hastalığın başında ince hareketlerin yapılması (düğme ilikleme,çatal tutma v.s.) zorlaşır. Yürüme yavaş ve küçük adımlarla olur. Göz kırpma azalır. Hareketlerdeki zorluk tüm günlük aktiviteye yansır.
Rijite: Kas sertliği demektir. Hasta rijiteyi batma hissi,sürekli duyarlık, ağrı ve kramp şeklinde hissedebilir.
Genel postür bozuklukları yani ayakta dururken veya otururken gövdede öne eğiklik görülebilir. El ve ayak postür bozuklukları ve deformiteleri görülebilir.
Bu belirtiler dışında monoton konuşma,yürüme bozuklukları, yutma bozuklukları, ağızda salya birikimi, cinsel fonksiyon bozuklukları, el yazısında bozulma, ağrı belirtileri görülür.
Herhangi bir sebebe bağlı olmadan oluşan parkinsona primer (idiopatik) parkinson denir.
Belli bir sebebe bağlı oluşan parkinsona ise sekonder (edinsel) parkinson denir.
Sekonder parkinsona sebep olan etkenlerin birkaçı şunlardır:
Enfeksiyon
Toksinler ile temas
Dolaşım yetmezliği
Kafa travmaları. Ör: boksor ensefalopatisi
Hormonal dengesizlikler (hipotiroidi v.s.) beyin tümörleri v.s.
Parkinson hastalığını taklit eden ve karıştırılan birçok semptom vardır. Bunun için parkinson teşhisi uzman bir hekim tarafından konmalı ve tedavi edilmelidir.
**Tedaviye çok kısa olarak değineceğim:
**
Eğer parkinson belirtilerine sebep olan bir etken varsa(enfeksiyon,toksin vs) bu etkenin ortadan kaldırılması gerekmektedir.
Parkinson hastalığının büyük bir çoğunluğunun sebebi belli değildir. Yani idiopatiktir ve hastalık daima ilerler.Kullanılan ilaçlara bir süre sonra direnç gelişir. Yani,kullanılan ilaçlara bir süre sonra cevap verilmez.Yine ilaçlara bağlı birçok başka nörolojik belirtiler ortaya çıkar ve bu nörolojik tablolar parkinson belirtilerinde daha ağır ve uğraştırıcı olabilir.Bunun için ilaç ve doz seçiminde dikkatli olmak ve daima bir doktor gözetiminde tedaviye devam etmek gerekmektedir.
**Doç. Dr. Serdar Dağ
**
Nörolog