Patlıcanın faydaları nelerdir? Hangi hastalıklara iyi gelir? Nasıl pişirilir?

Dünyada domates, biber ve salatalıktan sonra en çok yetiştirilen sebzedir. Ülkemizde de sıkça tüketilir ve aynı zamanda Türkiye dünya patlıcan üretimi sıralamasında Çin ve Hindistan'dan sonra 3. sıradadır. Oldukça doyurucu olan bu parlak mor renkli patlıcan, hem yemeklerde hem de salatalarda kullanılabilir. Ayrıca sağlık açısından oldukça faydalıdır. Beyin ve kalp sağlığına katkıda bulunur, kolesterolü düzenler, cilde ve saçlara iyi gelir, kemikleri güçlendirir. Patlıcanın vitaminleri arasında ise C, E, B6 ve K vitaminlerini sayabiliriz. Bunların haricinde Potasyum ve Magnezyum gibi birçok mineral de barındırır.

Patlıcanın Kalorisi ve Besin Değeri

Miktar: 100 gr

Kalori (kcal): 24

Yağ (g): 0.2

Karbonhidrat (g): 6

Protein (g): 1

Patlıcanın Faydaları

1. Beyin sağlığını korur

İçeriğinde bulunan nasunin adlı madde antioksidan ve serbest radikallerle savaşan bir maddedir ve aynı zamanda beyin hücrelerini korur, hasarlı hücrelerin onarılmasına yardımcı olur. Yapılan çalışmalarla bu etkisi kanıtlanmıştır. Ayrıca patlıcan, yaştan ötürü oluşan mental rahatsızlıkların oluşumunu önler, katarakta karşı gözleri korur, hafızayı ve düşünme gücünü destekler.

2. Kalbi korur

İçerisinde lif, Potasyum, C vitamini, B6 vitamini bulunur. Bunlar sayesinde kan basıncının sağlıklı bir düzeyde tutulmasına yardımcı olan patlıcan, kalp hastalıklarına bağlı olan ölüm riskini de büyük ölçüde düşürür. Haftada bir tüketilmesi, kalp hastalıkları riskini %34 oranında azaltıyor.

3. Kolesterolü düzenler

Vücudumuzdaki kolesterol seviyesi yediğimiz yiyeceklere bağlı olarak sürekli değişir. Patlıcan, kandaki LDL'yi (kötü kolesterol) düşürerek dengeyi sağlar. LDL'nin azalması inme ve kalp krizi riskini azaltır. İçeriğinde bulunan flavonoidler kan basıncını düşürür, kardiyovasküler sistem üzerindeki gerginliği azaltarak kalp sağlığını ve dayanıklılığını artırmaya yardımcı olur.

4. Anemiyi önler

Demir eksikliği vücudun genel sağlığı için oldukça zararlıdır ve anemiye sebep olabilir. Demir yönünden zengin gıdalarla beslenmek anemiyle savaşmaya yardımcı olur. Patlıcan da bunlardan biridir ve ayrıca fazla demirin emilimini de kolaylaştırır. Patlıcan, bakır yönünden de zengindir. Bakır ise kandaki demir ve oksijenin uygun bir şekilde kullanılması için oldukça gereklidir ve enerjiyi yükseltir, yorgunluk hissini önler. Ayrıca yapısında bulunan thiamin adlı madde kırmızı kan hücrelerinin oluşumuna katkıda bulunur.

5. Kanseri önlemeye yardımcıdır

Vücudun en iyi savunma mekanizmalarından biri olan antioksidan açısından zengin olan patlıcan, klorojenik asit içerir ve bu da tıpkı antioksidan gibi enfeksiyonlara karşı vücudu korur, tümör oluşumunu ve kanserli hücrelerin yayılmasını engeller. Özellikle prostat, akciğer, meme, ağız ve deri kanserlerine karşı etkili olduğu biliniyor. Aynı zamanda C vitamini bakımından zengin olması, immün sistemi desteklerken beyaz kan hücrelerinin de üretimini artırır.

6. Kemikleri güçlendirir

Osteoporoz ve kemik erimesi riski altında olan kişiler için oldukça yararlıdır. İçerisinde bulunan fenolik bileşimler kemikleri güçlendirir ve mineral yoğunluğunu artırır. Aynı zamanda barındırdığı K vitamini kemik kırılmaları ve kadınlarda menopoz sonrası oluşan osteoporoz riskini azaltır. Demir ve kalsiyum içermesi de vücudun genel dayanıklılığını ve gücünü destekler.

7. Şeker hastalığına iyi gelir

Bol lif ve düşük karbonhidrat içermesi bakımından oldukça yararlı bir besindir. Patlıcan şekeri yükseltir mi diye endişe edenler rahat bir nefes alabilir. Şekeri yükseltmez ve vücuttaki glukoz ve insülin aktivitesinin düzenlenmesini sağlar. İnsülin seviyesinin düzenli ve dengeli olması da vücuttaki kan şekeri dalgalanmalarını ve bu durumun yarattığı kötü etkileri önler. Ayrıca içeriğindeki magnezyum sayesinde diyabetin sebep olduğu semptomların azalmasına da yardım eder.

8. Kilo vermeye yardımcıdır

Çok az miktarda yağ ve kolesterol içeren patlıcan, kilo vermeye çalışan ve formuna dikkat eden bireyler için oldukça yararlıdır. İçeriğindeki lifler ve yüksek su miktarı sayesinde doyurucudur ve acıkma hissini de engeller. Genellikle diyet yapan kişilerin listelerine eklemeleri ve kızartma olarak değil de fırında ya da buharda pişirilmesi önerilir. Kabızlığı önlemek ise közlenmiş patlıcanın faydaları arasındadır.

9. Cilde iyi gelir

İçeriğinde bulunan niasin maddesi akne ve sivilce oluşumunu engeller, lekelerin azalmasını sağlar. Cildinizin sağlıklı ve pürüzsüz olmasına yardımcı olur. Ayrıca niasin iltihaplı cilt rahatsızlıklarının tedavisinde de etkilidir. Yine içinde bulundurduğu E vitamini, yaşlanma karşıtı bir besin olmasını sağlar. Patlıcan, aynı zamanda kafa derisinin de nemini korumasını ve saç oluşumunu destekler.

10. Hemoroidi önler

Hemoroidi önlemesi ise patlıcan sapının faydaları arasındadır. Çoğu kişinin bilmediği ve yemek yaparken genellikle çöpe attığı yeşil sapları basur riskini büyük ölçüde azaltıyor ayrıca bağışıklık sistemini de güçlendiriyor. Bunun için saplarının kaynatıldıktan sonra içilmesi öneriliyor.

Patlıcanın Zararları

• Çok fazla tüketilmesi, içinde bir miktar bulunan oksalat maddesinin vücutta birikmesi ve kristalleşmesine neden olabilir. Bu da böbrek rahatsızlıklarına ve safra kesesi problemlerine yol açar. Haftada 2 defadan fazla tüketilmesi önerilmez.
• Yapısı gereği diüretik bir besin olduğu için hamile kadınların düzenli olarak tüketmesi önerilmez, aksi halde adet kanamalarını harekete geçirebilir.
• Çiğ patlıcanın faydaları üzerine de konuşuluyor ancak bu kesin değildir. Hatta tam tersine içerdiği solanin bileşeninden dolayı zehirlenmelere sebep olabilir. Satın alırken taze ve olgun olmasına dikkat edilmelidir. Rengi tam olarak parlak mor ve dokunduğunuzda çok sert olmaması gerekir. Aynı zamanda bir yaz sebzesi olduğu unutulmamalı ve kışın çok sık tüketilmemelidir.
• Sağlığa birçok faydası olan patlıcan, bunun yanı sıra alerjik reaksiyonlara da yol açabilir. Bu reaksiyonların belirtileri boğaz ağrısı, mide bulantısı, deride kızarıklık ve kaşıntı olabilir. Alerjiniz olup olmadığını öğrenmek için bir sağlık kuruluşunda alerji testi yaptırabilirsiniz.
• Yapılan araştırmalarda içeriğinde nikotin benzeri bir madde bulundurduğundan tütün mahsullerine karşı bağımlılık yapıcı bir etkisi olduğu biliniyor. Bu nedenle aşırı tüketimi bireylerde uyarıcı etkileri tetikleyebileceğinden dikkatli olunmalıdır.
• Yüksek miktarda lif barındırmasından ötürü aşırı tüketiminde kabızlık, diyare ve vücutta bazı besin maddelerinin emiliminde güçlüklere sebep olabilir.
• Eğer antidepresan ilaçlar kullanıyorsanız patlıcanı daha az tüketmenizde fayda var. Çünkü bu ilaçlarla etkileşime girerek ilaçların etkilerini öldürebileceği düşünülüyor. Ayrıca uzmanlar içinde az miktarda bulunan tyramin maddesinin de kan damarlarını daralttığını ve kan basıncını yükselttiğini söylüyor.