Patronlar kıdem tazminatından şikayetçi
ANKARA (İHA) - Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), kıdem tazminatından şikayet ederek, tazminatın Türk ekonomisinin rekabet gücünü gözetecek şekilde hafifletilmesini istedi.
TİSK tarafından konu hakkında yapılan yazılı açıklamada. 2003'te 11.6 milyar TL olan, çalışan başına ortalama kıdem tazminatı yükünün, 2004'te 13.2 milyar TL'ye, 2005 yılında 18.1 milyar TL'ye çıktığını bildirildi. Ülke genelinde, toplu iş sözleşmesi sisteminde potansiyel kıdem tazminatı yükünün 23.6 katrilyon TL olarak hesaplandığını belirterek, "Bu rakama toplu iş sözleşmesi düzeni dışında kalan kesim de dahil edilirse, toplam 37.8 katrilyon TL tutarında bir potansiyel kıdem tazminat yükü karşımıza çıkmaktadır. Belirtilen tutar, 2005 yılında konsolide bütçedeki 39.3 katrilyon TL olan personel harcamaları toplamına yakındır ve kıdem tazminatının ekonomi üzerinde yarattığı baskı ve riskleri açıkça ifade etmektedir" denildi.
TİSK Araştırma Servisi tarafından yapılan "2004 Yılı Çalışma İstatistikleri ve İşgücü Maliyeti" değerlendirmesinde, Dünya Bankası verilerinin de dünyada en ağır kıdem tazminatı yükünün Türkiye'de olduğunu ortaya koyduğu belirtildi. Türkiye'de kıdem tazminatının 20 yıllık hizmet karşılığı 20.1 aylık ücret tutarında ödendiği, buna karşılık OECD ülkelerinde ortalama 6.1, AB ülkelerinde ortalama 6 aylık ücretin esas alındığının ifade edildiği açıklamada, işten çıkarma maliyetinin, kıdem tazminatıyla sınırlı olmadığı, ihbar tazminatı, iş güvencesi tazminatı da hesaba katıldığında yapılan uluslararası kıyaslamada da Türkiye'nin birinci sırada yer aldığı belirtildi.
Dünya Bankası'nın "Doing Business in 2006" raporu verilerine göre Türkiye'nin, 155 ülke içinde işten çıkarma maliyetinin en yüksek olduğu 10 ülke içinde yer aldığına da dikkat çekilen açıklamada, "Bu 10 ülke içinde Türkiye ile birlikte Mozambik, Zambiya gibi Afrika ülkeleri bulunmaktadır" denildi.
20 yıllık kıdem itibariyle söz konusu maliyetin Türkiye'de 112 haftalık ücret iken, ABD'de "sıfır", OECD ülkelerinde ortalama 31 hafta olduğu ifade edilen açıklamada şu görüşlere yer verildi:
"Ülkemizde işten çıkarma maliyeti, Avrupa ve Orta Asya'yı içeren kendi bölgemiz ortalamasına göre 5 kat daha ağırdır. İşten çıkışın zorlaştırılması, işe girişin de zorlaştırılması sonucunu doğurmaktadır. Dünya Bankası, Türkiye gibi ülkelere yatırım ve istihdam artışı için kıdem tazminatı müessesesini terk ederek işsizlik sigortasına geçmesini önermektedir. Türkiye, işsizlik sigortası sistemini benimsemiş, iş güvencesini kabul etmiş ama kıdem tazminatına dokunulmamıştır. Kıdem tazminatı müessesesini düzenleyen yasal çerçeve bir an önce değiştirilerek, kıdem tazminatı yükü Türk ekonomisinin rekabet gücünü gözetecek şekilde hafifletilmelidir."
