Pazardaki 'kayıtdışı' Sorunu

Türkiye Sebze Meyveciler ve Seyyar Pazarcılar Federasyonu Başkanı Mehmet Çakman, Türkiye'deki 330 bin pazarcının sadece 48 bininin kayıt altında olduğuna dikkat çekti. Çakman, saksıda çiçek yetiştirecek kadar toprağı olmayanların dahi ziraat odalarından aldıkları 'üretici belgesi' ile faaliyet gösterdiğini, söz konusu belge sahibi kişilerin sayısının da 150 bine ulaştığını vurguladı.

Adana Esnaf ve Sanatkarları Odaları Birliği (AESOB) bünyesinde faaliyet gösteren Semt Pazarcıları Odası ile Sebze-Meyve Pazarcıları Esnaf Odası'nca ortaklaşa organize edilen; 'Hal Yasası İstişare' toplantısına yoğun ilgi gösterildi. AESOB Toplantı Salonu'nda gerçekleştirilen oturumda konuşan Mehmet Çakman, kayıt dışılığın önüne geçilmesi noktasında hazırlanan yeni 'Hal Yasası' ile birlikte bugüne kadar yerel yönetimlere bırakılan pazar yeri açma ve kaldırma yetkisinin, 2013 yılında yürürlüğe girecek olan; 'Pazar Yerleri Yönetmeliği' ile birlikte o ildeki sebze meyveciler ve pazarcılar odası başkanlarının da bulunduğu komisyona devredileceğini vurguladı. Çakman, cadde ve sokaklarda, mevcut pazar yerlerinin ıslahı ve ihtiyaca göre yenilerinin de kurulmasıyla, kademeli olarak semt pazarı açılamayacağının altını çizdi.

"PAZARYERİ KURULMASINA KOMİSYON KARAR VERECEK"

Bu uygulamanın yaklaşık 330 bin pazarcıyı ve 3 bin 150 belediyeyi etkilediğine dikkat çeken akman, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile sektör temsilcilerinin yönetmelik üzerinde uzun süre çalıştığını anlattı. Çakman, "Haller Yasası'na istinaden hazırlanan 'Pazary Yerleri Yönetmeliği' ile pazar yeri kurmak belediye bünyesinden belediye başkanının veya başkan vekilinin başkanlığında kurulacak bir komisyon marifetiyle yapılacak. Semt pazarları kurma ve kaldırmaya karar verecek komisyon, illerde Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME), Tarım Gıda ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, İl Sağlık Müdürlüğü, meslek odası, Mimarlar Odası, tüketicileri koruma derneği gibi 8 kurum başkanının katılımıyla kurulacak. Sivil toplum temsilcilerinin ağırlıklı olarak bulunacağı komisyon, pazar yerindeki esnafların kayıtlı mı değil mi, vergi mükellefi olup olmadığını da inceleyecek" dedi.

"330 BİN PAZARCI ESNAFININ SADECE 48 BİNİ KAYIT ALTINDA"

Türkiye'de 330 bini tezgah sahibi olmak üzere pazarcılığın bir milyona yakın istihdam oluşturduğuna işaret eden Çakman, yönetmelikle birlikte pazar yerlerinde meslek odalarına kayıtsız esnafın tezgah açamayacağını dile getirdi. Öncelikle tezgah sahipleri ve çalışanları eğitime tabi tutulacağını ve sertifika alacaklarına işaret eden Çakman, sertifikası olmayanların pazarda tezgah açmasına ve tezgahta çalışmasına izin verilmeyeceğinin altını çizdi. Yeni yasa ile 2012 yılı Haziran ayına kadar pazarlarda tezgah açan her esnafın vergi dairesine, ESOB'a ve bağlı olduğu esnaf odasına kayıt yaptırarak kayıt altına girmek zorunda olduğu uyarısında bulunan Çakman, bugün Türkiye genelindeki 330 bin pazarcı esnafından sadece 48 bini vergi mükellefi olarak kayıt altında gözüktüğü yorumunda bulundu.

"SEBZE-MEYVEDEKİ KDV ORANI YÜZDE 1'E İNDİRİLMELİ"

Mehmet Çakman, konuşmasını da şöyle sürdürdü; "Ülke genelinde 150 bin kişi, ziraat odalarından alınan üretici belgeleriyle faaliyet göstererek kayıt dışılığı ve haksız rekabeti tetikliyor. Saksıda çiçek yetiştirecek kadar toprağı olmayanların bile bu belgeleri alıyor. Yeni yönetmelikle birlikte pazar yerlerinde vergi mükellefi olmayan esnaflar tezgah açamayacak. Bizim hükümetimizden beklentimiz ise sebze meyvedeki KDV oranlarını yüzde 8'den yüzde 1'e düşürmeleridir. Bu gerçekleşirse, her şey daha kolay düzene girer:" Köylüler için de üretici pazarları kurulacağını vurgulayan Çakman, buralarda sadece haksız rekabeti engellemek için o yörede yetiştirilen ürünlerin satışına izin verileceğini, her köylünün 100 kilodan fazla ürün getiremeyeceğini, fazla getirdiği ürünü ise halde satabileceğini kaydetti.