Halk arasında bacak atardamar rahatsızlığı olarak bilinen "Periferik Arter" hastalıkları konusunda Kalp Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Ali Civelek, oluşum sürecinden tedavi yöntemlerine kadar geniş çapta açıklamalarda bulundu.
PERİFERİK ARTER HASTALIĞI NEDENLERİ
Periferik arter hastalıkları adını verdiğimiz bacak atardamar rahatsızlıkları genellikle damar çeperinin aterosiklerotik plaklar ile daralması ve zamanla da tamamen tıkanması ile hastada yürümekle bacaklarda ağrı ile kendini gösteren bir rahatsızlıklardır. Ağrıya genellikle, bacaklarda ve ayaklarda soğukluk ve üşüme hissi, kıllanmada azalma ve ileri dönemde de iyileşmeyen ve giderek büyüyen yaralar eşlik eder. En sık neden aşırı sigara kullanımı ve şeker hastalığının damarlarda oluşturduğu tahribattır. Damar sertliğine neden olan her türlü risk faktörleri, bu hastalık için de zemin oluşturur.
PERİFERİK ARTER HASTALIĞI NEDEN OLUR?
Periferik arter hastalıkları, damarlarda oluşan daralma ve tıkanma sonucunda ortaya çıkar. Tıkalı olan damarlar ihtiyaç duyulan bölgelere yeteri kadar kan taşıyamadığından bu bölgelerde ağrı ve iyileşmeyen yaralar ortaya çıkar. Başlangıçta sadece hareketle, özellikle bacakların baldır bölgesinde oluşan ve dinlenmekle geçen ağrılar, hastalık ilerledikçe istirahat halinde de görülmeye başlar. Hastalığın son evresi ise özellikle ayaklarda ve parmak uçlarında başlayan ve iyileşmeyerek giderek büyüyen yaralardır.
Bağışıklık sistemini olumsuz etkileyen hastalıklar ya da damar duvarlarında meydana gelen iltihaplanmalar da periferik arter hastalıklarını tetikleyici diğer rahatsızlıklar arasındadır.
PERİFERİK ARTER HASTALIĞI TEDAVİSİ
Periferik arter hastalıklarında öncelikle hastaların sigaradan uzak durmaları gerekmektedir. Şeker hastaları kan şeker düzeylerini istenilen seviyede tutabilmeleri için diyetlerine ve ilaçlarına azami düzeyde dikkat etmelidirler. Bunlara dikkat edilmediği takdirde hastalık hızlı bir şekilde ilerleyebilir. Hastalar fiziksel aktivitelerine de dikkat etmelidirler. Düzenli yürüyüşler küçük damarların oluşmasına katkıda bulunarak bacaklardaki kanlanmayı arttırır. Ayrıca bu aktiviteler periferik arter hastalığı başta olmak üzere pek çok hastalığın da önlenmesine yardımcı olur.
Gelişen tıp teknoloji ile periferik arter hastalığının tedavisinde birçok yöntem uygulanabilir hale gelmiştir. Hastalığın ciddiyetine göre ilaç kullanımı ile de tedavisi de mümkündür. Ancak ileri durumlarda tıkalı damara mutlaka bir girişimde bulunulmalıdır. Genellikle ameliyata gerek kalmadan, kapalı yöntemlerle bir çok hastalığı artık tedavi edebilmekteyiz. Artık lokal anestezi ile gerçekleşen kapalı girişimlerle birçok ciddi problemi sorunsuz bir şekilde tedavi edebilmekteyiz.
İnsanların kendilerine dikkat etmeleri ve sağlıklı bir yaşam sürmeleri periferik arter hastalığına yakalanma riskini düşürür. Hastalık belirtilerinin görüldüğü durumlarda da çok vakit kaybetmeden uzman bir kalp ve damar hastalıkları doktoruna görünmelisiniz. Unutmayın ne şüpheniz olursa olsun erken teşhis hayat kurtarır.
Prof. Dr. Ali Civelek
Kalp Damar Cerrahisi Uzmanı