Pirinçte ''psikolojik savaş''
Ankara (AA)- Türkiye'de ekmeklik buğdaydan sonra pirinçte de "psikolojik savaş" yaşandığı, yurtiçinde yeterli pirinç bulunmasına karşın, bazı firmaların spekülatif bir şekilde fiyatları artırarak, ithalatta gümrük vergilerinin düşürülmesi için kamuoyu yaratmaya çalıştığı öne sürülüyor.
Pirinç piyasasında yaşanan fiyat hareketleri üzerine, geçen hafta Toprak Mahsulleri Ofisi'nde (TMO) bir toplantı yapılarak, üreticiler, değirmenciler, paketlemeciler ve ilgili kamu kurumu temsilcileri bir araya getirildi.
Toplantıyla ilgili TMO internet sitesinde yapılan duyuruda, toplantıda konuşan sektör temsilcileri tarafından, "piyasada önümüzdeki hasada kadar yeterli çeltik ve pirinç stoğu bulunduğunu, buna karşın, Mısır'ın 1 Kasım'a kadar ihracatı kapatması ve diğer ihracatçı ülkelerde yeterli ürün bulunmaması nedeniyle ithalat şansı azaldığından, piyasada panik havası oluşturulmaya çalışıldığı" görüşünün dile getirildiği belirtildi.
Toplantıda oluşan görüşler dikkate alınarak, Dış Ticaret Müsteşarlığı'nda yeniden bir değerlendirme toplantısı yapılması kararlaştırıldı. Toplantıya katılan Uzunköprü Çeltik Üreticileri Tarımsal Birliği Başkanı Ali Öner, yaptığı değerlendirmede, yurt içinde yeterli pirinç ve çeltik olmasına karşın, paketlemeciler ile değirmenciler arasında yaşanan sorun nedeniyle fiyatların sürekli artığını öne sürdü.
"Paketlemeciler, fiyatı 3'e katlayarak satıyor, bu da bir tekelciliktir" diye konuşan Öner, şu bilgiyi verdi: "Kim ne derse desin, biz bu yıl 620 bin ton çeltik ürettik. Bundan 450 bin ton pirinç elde ediliyor. 100 bin ton civarında da ithalat yapıldı. Türkiye zaten 550 bin ton pirinç tüketiyor. Piyasada yeterli ürün olmaması için ya tüketimin çok artması ya da bu ürünün kayıt dışı olarak bir yerlere satılmış olması gerekiyor. Bir yerlere gayri resmi olarak pirinç satıldığına dair duyumlar var. Bir şeyler oluyor. Bütün
kış boyunca, toptan kilosu 1,1-1,4 YTL'ye alınan Osmancık cinsi çeltik perakende olarak 5,1 YTL'ye, toptan fiyatı 1,6-1,7 YTL olan baldo pirinç ise 6,3 YTL'ye satıldı. Paketlemeciler, fiyatı en az 3'e katlıyor, yüzde 100'e varan kar ile satıyorlar, hala da bağırıyorlar."
Piyasada fiyatların artması üzerine TMO'nun Mart ayında stoklarındaki 30 bin tondan fazla çeltiği sattığını, buna rağmen firmaların ertesi günden başlamak üzere fiyatlara zam yapmaya devam ettiğini kaydeden Ali Öner, bu nedenle, gümrük vergilerinin düşürülmesinin, dünyadaki fiyatların da yüksek olması nedeniyle, iç piyasada fiyatların düşmesini sağlamayacağını söyledi.
Türkiye'de pirinçte bir yokluk, kıtlık yaşanmadığını, halen TMO'nun depolarında 34 bin tonu emanet olmak üzere 50 bin tona yakın çeltik olduğunu kaydeden Öner, "Paketlemeciler karlarından fedakarlık yapsalar, vatandaş, şimdiki fiyatların 4'te 3'üne pirinç yer. Paketlemecilerin 6 YTL'ye sattığı pirinç, piyasada 4-4,5 YTL" dedi.
Tarım Ürünleri Hububat Bakliyat İşleme ve Paketleme Sanayicileri Derneği (PAKDER) Başkanı Mehmet Tevfik Dinçer ise Ali Öner'in "paketlemecilerin çok yüksek karla ürün sattığı" yönündeki iddiasını reddederek, yurt içinde yeterli pirinç bulunduğunu ve fiyatların artmasında psikolojik faktörlerin etkili olduğunu söyledi.
Dinçer, Çin ve Mısır'ın ihracatı durdurmasının dünyada fiyatları yükselttiğini anlattı. Bu arada, geçen sezon 33,5 bin ton ürün alan, depolarına da 43,1 bin ton
emanet ürün bırakılan TMO, pirinç fiyatlarındaki olağanüstü artış üzerine, gerekirse ithalat yapacağını bildirdi.
