Plastik Cerrahi'nin ustalık alanı: Mikrocerrahi

Mikrocerrahi; kaza, kanser cerrahisi, radyoterapi yanıkları, yanık izlerine bağlı aşırı çekintiler ve doğumsal anomalilerin tedavisi sırasında oluşan ve hayati önemi olan yapıları açıkta bırakan geniş doku kayıplarında uygulanan çok özel bir cerrahi girişimdir. Bu girişimin önemli bir kısmı “Mikrovasküler Serbest Doku Aktarımı” ile olur. Mikrovasküler Serbest Doku Aktarımı’nın kullanıldığı alanlar şunlardır:

• Doğrudan dikilerek kapatmanın mümkün olmadığı yaralar ve doku kayıpları
• Kendi kendine iyileşmesi mümkün olmayan yaralar
• Doku kaybının çevresindeki yumuşak dokuların, doku kaybı olan bölgeye kaydırılmasının mümkün olmadığı durumlar
• Deri, yumuşak doku, kas veya kemik gibi birden fazla dokunun kayıp olduğu durumlar
• Meme kanseri sonrası yeniden meme oluşturulması
• Baş boyun kanserleri, çene kemiğinin tümörleri sonrası bu bölgenin bütünlüğünün yeniden sağlanması
Var olan ya da tedavi sırasında oluşacak olan doku kaybını onarmak için tercih edilecek ilk yöntem mikrocerrahi ile serbest doku taşınması olmayabilir. Fakat diğer yöntemlerin mümkün olmadığı durumlarda kurtarıcı bir seçenektir.

Mikrocerrahi ile Serbest Doku Aktarımı ameliyatlarında hangi işlemler uygulanır?

Bu yöntem, doku kaybını onarmak için başka bir seçenek yeterli değilse planlanır.

Vücudun başka bir alanından atardamarları ve toplardamarları ile birlikte alınan dokular doku kaybı olan bölgeye taşınır ve burada uygun olan damarlara mikroskop altında dikilir. Böylece kayıp olan bölgeye taşınan yeni doku bu damarlardan beslenmeye devam eder. Mikrovasküler doku aktarımı, iyi kanlanan dokuların taşınmasına olanak sağlar.

Taşınacak dokular vücudun hangi bölgelerinden seçilir?

Mikrocerrahi ile taşınacak dokunun vücudun neresinden alınacağı, kişiden kişiye ve ne tür doku gereksinimi olduğuna göre değişmektedir. Çene kemiği için sıklıkla bacak veya leğen kemiği kullanılırken, yalnızca deri eksikliği olduğunda vücudun birçok alanından doku alınabilmektedir. Taşınacak dokunun nereden alınacağına genellikle ameliyat öncesi dönemde karar verilir. Ancak ameliyat sırasında taşınacak dokunun damarsal yapılarının uygun olmadığına karar verildiği durumlarda yeni bir verici doku için değerlendirme yapılabilir. Taşınması planlanan dokunun herhangi bir nedenle taşınmaya uygun olup olmadığı çoğu zaman ameliyat öncesi yapılan değerlendirilmelerde tahmin edilse de böyle bir risk her zaman bulunmaktadır.

Plastik Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Şükrü Yazar