Postadan sürpriz kart çıkmayacak

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) yayımladığı yönetmelikle kredi kartı kullanımında yepyeni bir dönem başlattı.

Aile facialarından intiharlara kadar toplumu derinden sarsan yanlış kredi kartı kullanımlarını engellemeyi amaçlayan BDDK, banka kartları ve kredi kartlarının çıkarılması, kullanımı, kartlı ödemeler sisteminde yer alan kuruluşların faaliyet esaslarına ilişkin kafalardaki soru işaretlerine son verdi. Sağladığı kolaylıklara rağmen yanlış kullanımlar nedeniyle Türk toplumunu derinden etkileyen kredi kartları, olumsuzluklara son verecek yeni bir çerçeve düzenlemeye kavuştu.

BDDK yayımladığı yönetmelikle kredi kartı kullanımında yepyeni bir dönem başlattı. Yayımlanan yönetmelikle, limitlerin kart hamilinin talebi olmadıkça arttırılamayacağı hüküm altına alındı. Ayrıca kart çıkaran kuruluşların, talepte bulunmayan veya sözleşme imzalamayan kişiler adına hiçbir şekil ve surette kart veremeyecekleri, basılı kartı hamilin adresine göndermek veya fiziki varlığı bulunmayan kart numarasını bildirmek de dahil olmak üzere herhangi bir yöntemle teslim edemeyecekleri düzenlendi. Bu hükümle, geçmiş dönemlerde kamuoyunda bir çok itiraza neden olan talep olmaksızın verilen kartlara ilişkin uygulamaya son verildi. Banka ve kredi kartlarının teslimi sırasında kart hamillerinin bilgilendirilmesi hususuna itina gösterilecek ve bu hususta kart çıkaran kuruluşların kart hamillerini kartın kullanımıyla ilgili her türlü detay hakkında bilgilendirmeleri sağlanacak.

SÖZLEŞMEDE OLMAYAN ÜCRET ALINMAYACAK

Kart hamillerinden alınabilecek tüm ücret, komisyon ve masraflara dair açıklamalar ve bunların tutarları sözleşmede yer alacak, bunlar dışında herhangi bir ücret talep edilemeyecek. Ayrıca bu ücretlerde değişiklik olması halinde, bunların sözleşme değişikliği olarak kabul edilecek ve bunun kart hamiline bildirimiyle birlikte kartın iptali ve sözleşmenin feshi hakkı saklı kalacak. Kart hamilinin, talep etmek suretiyle kartı iptal ettirmek ve sözleşmeyi feshetmek hakkına sahip olacak, kartın iptal edilmesine ve sözleşmenin feshine ilişkin kart hamilince yapılan talebin en geç yedi gün içinde kart çıkaran kuruluşça yerine getirilmesi gerekecek.

KART SAHİBİ HIRSIZLIKLARA KARŞI KORUNACAK

Avrupa Birliği müktesebatı ve ülke uygulamalarına paralel olarak, kart hamilinin, yapacağı kayıp veya çalıntı bildiriminden önceki 24 saat içinde gerçekleşen hukuka aykırı kullanımdan doğan zararlardan 150 YTL ile sınırlı sorumlu olacak. Ayrıca bildirimin yapılmaması halinde bu sınırın uygulanmayacağı ve kart hamilinin 150 YTL tutarındaki sorumluluğunun sigortalanmasına ilişkin usul ve esaslar belirlendi. Kredi kartı sözleşmelerinde artık bileşik faiz uygulanamayacak.

Asgari ödeme tutarının hesap özetinde belirtilen dönem borcunun yüzde yirmisinden az olamayacağı da hüküm altına bağlandı. Bu çerçevede, asgari tutarın altında ödeme yapılması durumunda, kalan bakiyenin tamamına gecikme faizi uygulanması önlenmiş, gecikme faizinin sadece asgari tutarı aşan kısmı için alınabileceği öngörülmüş böylece, Kanunda da yer alan gecikme faizi kavramının sadece asgari tutarla ilişkili olduğu açık bir şekilde belirlendi.

Faiz oranlarındaki artışın kart hamiline otuz gün önceden bildirileceği ve kart hamilinin faiz artışının bildirim tarihinden itibaren en geç altmış gün içinde borcunun tamamını ödeyip kredi kartını kullanmaya son vermesi halinde faiz artışından etkilenmeyeceği düzenlendi. Kredi kartı sözleşmelerinde, kefil için temerrüt halinin kart hamilinin borcunun kendisine bildirilmesi ile başlayacak, asıl borçluya başvurulup tüm tahsil yolları denenmeden kefilden borcun ifasının istenemeyeceğine ilişkin hükmün yer alması zorunlu tutulacak. Ayrıca kredi kartı sözleşmelerinde yabancı para cinsinden yapılan işlemlerde bankaca uygulanacak kurun belirlenme esaslarına ve bunun hesap özetine yansıtılmasına ilişin hükmün yer alması zorunlu tutuldu.

KART LİMİTLERİNE ÇEKİ DÜZEN

Bir gerçek kişinin tüm kart çıkaran kuruluşlardan temin ettiği kredi kartları için tanınacak toplam kredi kartı limiti, ilk yıl için, ilgilinin aylık ortalama net gelirinin iki katını, ikinci yıl için ise, dört katını aşamayacak. Bin Yeni Türk Lirasına kadar limitler hariç olmak üzere, aylık veya yıllık ortalama net gelir düzeyi kart hamili tarafından beyan edilen ve ilgili kuruluşlarca teyit edilen gelirler üzerinden tespit edilecek. Aylık ortalama net gelir düzeyinin teyit edilememesi durumunda ise kart hamilinin tüm kart çıkaran kuruluşlardan edinebileceği toplam limit bin Yeni Türk Lirası olarak belirlendi.

Mal ve hizmet alımlarında taksitlendirme yapılması durumunda, kart limitinden, yapılan toplam harcama tutarının düşülmesine yönelik tedbirlerin alınması gerektiği hüküm altına alındı. Bu çerçevede, limit tespitinde kart hamillerinin yaptığı toplam alışveriş miktarlarının dikkate alınması öngörüldü. Kamuoyunun bilgilendirilmesi esasına dayanılarak, ilgili kuruluşlarca belirlenen kredi kartlarına uygulanan akdi faiz oranı, gecikme faiz oranı, yıllık ücret ve diğer adlar altında tahsil edilen veya edilecek bedeller, kredi kartı limitinden bin YTL tutarında kullanım olduğu varsayımı altında asgari tutarın ödenmesi ve hiç ödenmemesi halleri dikkate alınarak düzenlenecek örnek faiz hesaplamaları, kredi kartı hamillerine sağlanan parasal ve diğer menfaatlere ilişkin bilgiler BDDK'nın internet sayfasından yayınlanacak.

İHA