Bebeğin sağlıklı bir biçimde büyüyebilmesi ve gelişebilmesi için özellikle dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır. Bu şartlar sağlandığı takdirde birçok prematüre bebek sağlıklı ve mutlu bir şekilde hayatına devam edebilmektedir. Bebeklerin sağlığı için oda sıcaklığından beslenmelerine kadar birçok önemli husus vardır.
ODA SICAKLIĞI
Bebeklerin eve geldikten sonra bulunduğu ortamın sıcaklığının sabit olması son derece önemlidir. Erken doğanlar, zamanında doğan bebeklere göre daha çabuk üşürler bu nedenle oda sıcaklığının sabit tutulması ve bir oda termometresi ile sık sık kontrol edilmesi gerekmektedir.
VÜCUT SICAKLIĞI
Ortam sıcaklığına bağlı olarak bebeğin vücut sıcaklığının da sabit tutulması gerekmektedir. Vücut ısısı yaklaşık olarak 36.5 ile 37.5 derece arasında tutulmalıdır. Prematüre bebeklerde cilt altı yağ dokusu daha azdır ve bu nedenle vücutları ısı değişimlerine daha yatkındır.
BESLENME
Erken doğanlarda sağlıklı büyüme adımlarını yakalayabilmek için ekstra bir çaba sarf etmek gerekmektedir. Hastaneden sonra evde de anne sütü ile beslenme son derece önemlidir. Emme ve yutma gibi refleksler 33. haftadan sonra gelişme göstermektedir. Bu nedenle, refleksler gelişinceye kadar yardımcı beslenme yöntemlerine başvurulması gerekmektedir.
HİJYEN
Prematüre bebeklerde bağışıklık sistemi zayıf olduğu için hijyen konusunun üzerine düşülmesi gerekmektedir. Bu nedenle bebeğin odasından içtiği suya kadar her şeyin steril olması gerekmektedir.
AŞILAR
Aşı takvimi tüm bebeklerde son derece önemlidir ancak prematüre doğum kaynaklı rahatsızlıklardan dolayı prematüre bebeklerde daha dikkatli olunması gerekmektedir. 2 kg altındaki bebeklere aşı yapılması tavsiye edilmemektedir. Çünkü 2 kg altında aşının koruyucu bir etkisi bulunmamaktadır.
ENFEKSİYON KONTROLÜ
Prematüre bebekler bağışıklık sistemlerinden ötürü enfeksiyona daha yatkındır. Bu nedenle enfeksiyon kontrolü yapılmalıdır. Bunun için el temizliği ilk sırada gelmektedir. Annelerin tırnaklarını kısa kesmesi, maske kullanması ve takı takmaması enfeksiyon kontrolünde önemli ölçüde yarar sağlamaktadır.
SOLUNUM TAKİBİ
Prematüre bebeklerde sık görülen rahatsızlıklardan birisi de uyku apnesidir. Uykuda 5 saniyeden daha kısa süren solunum kesilmeleri normal olarak kabul edilmektedir. Ancak bu süre 10 saniyenin üzerinde olduğu durumlarda tehlikelidir ve doktora başvurulması gerekmektedir.
UYKU SÜRECİ
Prematüre bebeklerin hızlı bir şekilde büyümeye ihtiyacı vardır. Büyüme hormonu ise en çok uyku esnasında salgılanmaktadır. Bu nedenle düzenli uykuya dikkat etmek gerekmektedir. Özellikle beslenmeye ayrılan süre uyku süresini yakından etkilemektedir. Beslenmeye ayrılan sürenin uzaması aynı zamanda bebeğin daha uykuya meyilli olmasını sağlamaktadır.
YATIŞ POZİSYONU
Ani bebek ölümü sendromu, prematüre bebeklerde daha fazla meydana gelmektedir. Bu nedenle prematüre bebeklerin yatış pozisyonu son derece önemlidir. Bebeklerin sırtüstü pozisyonda uyuduklarında dikkatli olunmalı ve fizyolojik bozuklukların meydana gelmemesi için yatış pozisyonu değiştirilmelidir.
BECERİ GELİŞİMİ
Prematüre bebeklerde beceri gelişimi 2 yaşına kadar normal yaş takvimi ile takip edilmektedir. Gülümseme ve bir şeye daha uzun süre odaklanma gibi yetiler erken gelişimin göstergeleri arasında yer almaktadır. Gelişim takviminde geç kalınan beceriler için ise mutlaka doktora başvurmak gerekmektedir.
Op. Dr. Seval Taşdemir
Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı
www.fertijin.com.tr
Facebook: @drsevaltasdemir
Instagram: @drsevaltasdemir
Fertijin Tüp Bebek-YouTube