Prim affından kimler nasıl yararlanacak?
Kamuoyunda "İstihdam Paketi" olarak bilinen "İş Kanunu ve bazı kanunlarda değişiklik öngören düzenleme" 15 Mayıs 2008 günü prim affıyla birlikte yasalaştı. GAzeteport'un haberine göre Meclis'te ele alınan istihdam paketi görüşülürken son dakika sürprizi ile Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) tahsil edemediği 23 milyar YTL'lik prim alacağına ilişkin olarak SSK ve Bağ-Kur borçluları için yeni bir af düzenlemesi getirildi.
Prim affına ilişkin düzenleme, peşin ödeme halinde gecikme cezası ile gecikme zammının yüzde 85'inin silinmesini öngörüyor. Yeni düzenlemeden 2006 yılında çıkarılan prim borçlarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin 5458 sayılı Kanun kapsamında borçlarını yeniden yapılandıranlarda yararlanabilecek.
Prim affını da kapsayan 5763 sayılı Yasa, Cumhurbaşkanınca onanıp Resmi Gazete'de yayımlandıktan sonra yürürlüğe girecek.
HANGİ BORÇLAR AF KAPSAMINDA? Af düzenlemesi, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na eklenen geçici 24. madde ile getirildi.
SSK borçlularının;
— 2008/Mart ve önceki dönemlere ilişkin sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası, sosyal yardım zammı borçları,
— 31 Mart 2008 tarihine kadar bitirilmiş olan özel bina inşaatı ile ihale konusu işlerden Sosyal Güvenlik Kurumunca yapılan ön değerlendirme, araştırma veya tespit sonucunda yeterli işçilik bildiriminde bulunulmadığı anlaşılanların fark işçiliğe ilişkin borçları,
— İsteğe bağlı sigortalıların 2003/Mayıs ila 2008/Mart dönemleri arasında isteğe bağlı sigortalılıklarının devam ettiği süre içindeki prim borçları,
— Avukat ve Noterler ile müteahhitlerin yurtdışına götürdükleri işçiler gibi topluluk sigortasına tabi olanların 2008/Mart ve önceki dönemlere ilişkin malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına ait prim borçları,
1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu ile 2926 sayılı Tarım Bağ-Kur Kanununa göre sigortalı olanların; 31 Mart 2008 tarihine kadar olan prim ve sosyal güvenlik destek prim borçları,
af kapsamında.
AFTAN NASIL YARARLANILACAK? Düzenleme, yasanın Resmi Gazate'de yayımlandığı tarihte yürürlüğe girecek. Yasa hükmünden yararlanmak için Yasanın yürürlüğe girdiği tarihi izleyen iki ay (fark işçiliğe ilişkin borçlar için bir ay) içinde yazılı olarak başvurulması gerekiyor.
Af düzenlemesi prim asıllarını kapsamıyor. Başvurunun yapılacağı ayın sonuna kadar mevcut sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplanacak. Hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammının, seçilen ödeme şekline göre belli bir kısmı terkin edilecek (silinecek). Yapılandırılan borç tutarı peşin veya 24 aya kadar taksitler halinde ödenebilecek.
PEŞİN ÖDEMEDE AVANTAJ BÜYÜK - Peşin ödeme yolu tercih edilerek borç aslının tamamı ile hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammının yüzde 15'inin başvuru tarihini takip eden bir ay içinde ödenmesi halinde, gecikme cezası ve gecikme zammının kalan yüzde 85'i silinecek.
TAKSİTLE ÖDEMEDE DE AVANTAJ VAR - 12 aya kadar taksitle ödeme yolunun tercih edilmesi halinde, hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammının yüzde 55'i silinecek, kalan yüzde 45'lik kısmı borç asıllarına ilave edilerek taksitlendirilecek.
- 24 aya kadar taksitle ödeme yolunun tercih edilmesi halinde ise hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammının yüzde 30'u silinecek, kalan yüzde 70'lik kısmı borç asıllarına ilave edilerek taksitlendirilecek.
İlk taksitin ödemesi, başvurunun yapıldığı ayı takip eden ayda başlayacak. Başlangıçta taksitle ödeme yolu seçilip daha sonra taksitlendirilen borcun kalan kısmının peşin ödenmek istenilmesi halinde, başlangıçta seçilen taksitlendirme süresine bağlı olarak silinen faiz oranı değiştirilmeyecek.
2006 YILINDA BORÇLARINI YAPILANDIRANLAR 2006 yılında 5458 sayılı Kanun kapsamında prim borçlarını yapılandıranlardan;
- Yapılandırma taksitlerini ödemeye devam edenler ile,
- Taksitlerini aksatmaları nedeniyle yapılandırmaları bozulmuş olanlar,
yapılandırılmış veya yapılandırma kapsamına girmeyip de af kapsamına giren borçları için istemeleri halinde af yasası hükümlerinden yararlanabilecekler ve peşin ödeme veya taksit seçeneğini tercih edebilecekler.
Bu durumda, daha önce yapılmış olan yapılandırma işlemleri bozularak, ödemiş oldukları tutarlar, sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre mahsup edildikten sonra, af kapsamına giren kalan borçları yukarıda açıklanan şekilde peşin ödenebilecek veya taksitlendirilebilecek.
HACİZLER KALDIRILACAK Af kapsamına giren borçları nedeniyle, taşınır ve taşınmaz mallara konulan hacizler ile alınan teminatlar yapılan ödemeler nispetinde, üçüncü şahıslar nezdindeki hak ve alacaklarla ilgili hacizler ise ilk taksitin ödenmesinden sonra tümüyle kaldırılacak.
BAĞ-KUR'LULAR SAĞLIK HAKKINA KAVUŞACAK 1479 sayılı Bağ-Kur ve 2926 sayılı Tarım Bağ-Kur Kanunları kapsamındaki sigortalılar veya bunların hak sahipleri, af kapsamı dışında borçlarının bulunmaması veya af kapsamı dışında borçları bulunmakla birlikte bu borçların özel kanunlara göre yapılandırılmış olup ödeme yükümlülüklerinin de yerine getiriliyor olması ve af düzenlemesine göre hesaplanan toplam borçlarının ilk dört taksitini ödemeleri kaydıyla sağlık sigortasından yararlanmaya başlatılacaklar.
DAVALARDAN VAZGEÇMEK GEREKİYOR Prim affından yararlanmak üzere başvuran borçluların, kapsama giren borçları nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumuna yaptıkları itirazlardan ve yargı nezdinde sürdürdükleri davalardan feragat etmeleri ve ihtilaf yaratmamaları gerekiyor.
