Prof. Yılmaz: Batılılar, Evliya Çelebi’nin kıymetini bizden daha iyi biliyor

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Cevdet Yılmaz, Birleşmiş Milletler (BM) Bilim, Eğitim ve Kültür Kuruluşu (UNESCO) tarafından 2011 yılının 'Evliya Çelebi'nin 400. Doğum Yıl Dönümü' ilan edildiğini belirterek, "Bu, sadece bizim için değil, dünya için oldukça önemlidir. Maalesef çok gezen çok okuyan bir millet değiliz. Batılılar onun kıymetini bizden daha iyi anlamışlardır.” dedi. Türkçe Kulübü tarafından düzenlenen 'Doğumunun 400. Yılında Evliya Çelebi ve Türkçe' başlıklı panel ve 'Evliya Çelebi'nin Dünyası' konulu sergi, OMÜ Atatürk Kongre ve Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi. Panelin yöneticiliğini yapan Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Cevdet Yılmaz, Batılıların, Çelebi’nin kıymetini Türklerden daha iyi anladıklarını söyledi. OMÜ Türkçe Kulübü Akademik Danışmanı Prof. Dr. Mehmet Aydın, İstanbul Üniversitesi’nden Prof. Dr. Hayati Develi, Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi’nden Prof. Dr. Fikret Turan'ın konuşmacı olarak yeraldığı panelin açılış konuşmasını, Türkçe Kulübü Başkanı Yunus Emre Uyar yaptı. Açılış konuşmasının ardından paneli başlatan Prof. Dr. Cevdet Yılmaz, “Kültür ve Turizm Bakanlığının girişimleriyle, Birleşmiş Milletler Bilim, Eğitim ve Kültür Kuruluşu (UNESCO) tarafından, 2011 yılı, 'Evliya Çelebi'nin 400. Doğum Yıl Dönümü' olarak ilan edildi. Bu sadece bizim için değil, tüm dünya için oldukça önemlidir. Maalesef çok gezen çok okuyan bir millet değiliz. Batılılar onun kıymetini bizden daha iyi anlamışlardır.” diye ifade etti. Yılmaz’ın ardından söz alan Prof. Dr. Hayati Develi, Türklerin Evliya Çelebi’yi biraz abartılı, yalanlarla bildiklerini kaydetti. Prof. Develi, “Çünkü insanlar onun ‘Seyahatname’sinde yazdıklarını o şekilde algıladılar. Oysa ki O, hikâyelerinde bildiklerini, gördüklerini bizzat belirtmiş, kendi gözüyle görmediklerini ve sadece gittiği yerlerdeki latifeleri belirtirken de ‘böyle derler’ ifadesine yer vermiştir. Evliya Çelebi’ye yalanlar söyleyen bir adam olarak bakmak bizim için kayıp olur ama abartılar elbette vardır, çünkü bu bir sanattır. Evliya Çelebi’yi doğru anlamalıyız. O bir Osmanlı’dır. Saraya bağımlılık gösteren bir adamdır. Evliya Çelebi bir Türk ve Müslüman’dır. Özellikle Sünni olması onun için önemlidir ve sık sık bunu vurgulamaktadır. Zeki bir insandır. Türkçe’ ye en geniş şekliyle hâkimdir.” diye konuştu. Prof. Dr. Fikret Turan, Evliya Çelebi’nin Seyahatname eseri hakkında bilgi verirken, Prof. Dr. Mehmet Aydın ise “Ben ‘Seyahatname’ için çoğul metin diyorum, çünkü içerisinde birçok farklı türde metin vardır. Ben ‘Seyahatname’ için ayrımsı metin diyorum, çünkü Evliya Çelebi’nin ayrılığı farklılığından kaynaklanıyor." şeklinde konuştu. Evliya Çelebi’nin ‘Seyahatname’sinde ne aranırsa, hatta fazlasının bulunabileceğini ifade eden Prof. Turan, "17.yy ile ilgili aklınıza gelecek her şeyi anlatıyor. Evliya Çelebi’nin ‘Seyahatname’si çok önemli bir Türk klasiğidir. 2011 yılının Evliya Çelebi çalışmaları için bereketli bir yıl olduğunu söyleyebiliriz. Türkiye’nin renklerini ve zenginliklerini yansıtan asıl metne gitmedikçe bizim konuşmalarımızın bir kıymeti olmaz. Bizim yaptığımız konuşma ancak sizi kaynağın kendisine ulaştırırsa o zaman kıymetli hale gelmiş olur.” ifadelerini kullandı.