Prof.akbay: Fosil Yakıt Sübvansiyonu Sağlığımızı Tehdit Ediyor

Adem YAZICI/ANKARA, (DHA)- ANKARA Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayşegül Akbay, halkın sağlığını bozan fosil yakıt sektöründe devlet katkılarına son verilmesi gerektiğini belirtti. Enerji Bakanlığını fosil yakıtta devlet sübvansiyonları konusunda şeffaflığa davet eden Akbay, fosil yakıtların havayı kirletip, küresel ısınmayı tetikleyerek halkın sağlığını bozduğunu öne sürdü.

Prof. Dr. Akbay konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "Fosil yakıtların, havamızı kirlettiği ve küresel ısınmayı tetikleyerek, halkın sağlığını bozduğu iyi bilinmektedir. Dünya'da ve Avrupa Birliği'nde son yıllarda, fosil yakıt üretim ve tüketimine devlet desteklerinin, yani sübvansiyonların reforme edilmesi ve sübvansiyonların kaldırılmasıyla edinilecek tasarrufun, alternatif temiz enerjilere yönlendirilmesi üzerine yeni politikalar ve politik ilgi ve baskı gurupları oluşmaktadır" dedi. Fosil yakıtlarla ilgili üretim teşviklerinin ulusal teşvikler, devlet mülkiyetindeki işletmelerce yapılan yatırımlar ve kamu finansmanını içerdiğini belirten Prof. Akbay, şu görüşlere yer verdi:

"Fosil yakıt üretimine ilişkin hükümet destekleriyle ilgili bilgilerin doğruluğunu ve şeffaflığını iyileştirmek ve halkın sağlığıyla daha fazla oynamamak için, Enerji Bakanlığını fosil yakıt sübvansiyonları hakkında net bir açıklama yapmaya ve fosil yakıt sübvansiyonlarında bir ciddi reform planı ile kamuoyunun karşısına çıkmaya davet ediyorum" dedi.

Prof. Akbay, 2015'te yayınlanmış bir G20 raporuna göre, Türkiye'deki fosil yakıt üreticilerine yönelik teşviklerin, belirli bir yılda yapılan yatırımlara bağlı olarak, yılda en az 300 milyon dolar ile 1,6 milyar dolar toplama ulaştığını kaydetti. Akbay, "Kömür teşvikleri hakkındaki bir başka çalışmada ise yalnızca Türkiye kömür üreticileri ve kömür enerjisi tesislerine yönelik teşviklerin 2013 yılında 340 milyon dolar toplama ulaştığı saptanmıştır. Bu rakamlar, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu 2017 bütçesinin 5'de 1'i büyüklüğünün üzerine çıkmıştır. Türkiye'nin fosil yakıt üreticilerine yönelik teşviklerinin 2013 ile 2014 arasında yılda en az 626 milyon dolar ortalamaya sahip olduğuna işaret edilmektedir. Haklarında veri bulunmayan teşviklerin sayısı veri alındığında, bu tahminin oldukça muhafazakâr olması muhtemeldir.

Bu rakamlara, özelleştirilmesinde gecikilmiş, Türkiye'nin devlet mülkiyetindeki işletmeleri tarafından yapılan fosil yakıt yatırımlarına ilişkin tahminler dâhil edilmemiştir, çünkü kimi örneklerde verilere ulaşılamamaktadır. Havayı kirleterek, küresel ısınmayı artırarak, birçok hastalığa sebep olan fosil yakıt sektörünü devletin desteklemesinin durdurulması için somut adımlar atılması ve bu konuda açıklama yapılması gerektiğine inanıyorum" dedi.