Prostat Tanısında Ultrasonografi Yöntemi

50'li yaşlardan itibaren erkeklerin en büyük sorunlarından biri haline gelen prostat büyümesi, tıptaki son gelişmeler sayesinde kabus olmaktan çıktı.

İstanbul Özel Hizmet Hastanesi Radyoloji Bölümü’nden Uzm. Dr. Güler Akay prostat tanısında kullanılan ultrasonografi yöntemi anlattı.

Prostat nedir?

Prostat her erkekte bulunan, mesane çıkımında yerleşmiştir. İdrar yolu prostatın içerisinden geçer. Prostat tabanı mesane tarafında, tepesi penis tarafında yerleşmiş bir armuta benzetilebilir. Sap kısmını ve armutun içinde sapın devamı olan kısmı ise idrar yolu olarak düşünebiliriz. Prostat normalde meniye bazı maddeler karıştıran salgı bezidir.

Prostat hastalıkları nasıl teşhis edilir?

Prostat hastalıkları, hastanın şikayet ve belirtilerinden yola çıkarak, parmakla prostat muayenesi, ultrasonografı ile görüntüleme ve kan testleri ile teşhis edilebilir. Şüpheli durumlarda ilave tetkikler gerekebilir. Prostat kanseri prostattan alınan parçaların mikroskopta incelenmesi ile konulabilir.

Prostat ultrasonografi incelemesi nedir?

Ultrasonografi, insan kulağının işitemeyeceği kadar yüksek frekanslı ses dalgalarından yararlanılarak, iç organların incelenmesinde kullanılan bir tanı yöntemidir. Prostat erkeklerde mesane (idrar torbası) arkasında lokalize bir dış salgı bezidir. Prostat ultrasonografisi, prostat hastalıklarını ortaya koyabilmek için yapılır. Prostatın iyi ve kötü huylu büyümelerinin saptanmasında kullanılan ultrasonografik inceleme, karın ön duvarından yapılırsa Trans Abdominal Ultrason (TAUS), makat yolu ile yapılırsa Trans Rektal Ultrason (TRUS) olarak adlandırılmaktadır.

---

Prostat ultrasonografi incelemesi nasıl yapılır?

Transobdaminal yolla yapılan prostat incelemesinde hastaya ilk olarak tetkik öncesi hazırlık yapılır. Hastaya 1,5 litre su içirilerek hastanın idrara çıkması sağlanır. Mesanesi belli bir hacme gelmiş olan hasta çekime alınır. Prostatın boyutları, hacmi, iç yapısı ve çevre organlar ile ilişkisi incelenir. Ayrıca özellikle büyümüş prostat parankiminin mesaneye bası bulguları değerlendirilir. Hasta idrar öncesi ve idrar sonrası görülerek tetkik edilir. İdrar sonrası artık idrar kalıp kalmadığına bakılır.

Prostat ultrasonografisinin faydaları nelerdir?

Ultrasonografinin prostat kontrolünde önemli bir avantajı, hastaya zarar vermemesidir. Kolay uygulanması, maliyetinin düşük olması ve iyonize radyasyon içermemesi diğer belirgin avantajlarıdır. Transabdominal ultrason işleminde prostatın boyutu, ağırlığı ve anatomik şekli belirlenir. Transrektal ultrason işleminde bunların yanı sıra prostatın doku detayları da değerlendirilmektedir. Bu işlem esnasında Renkli Doppler ve Power Doppler metodları ile kanserden şüphelenilen alanların kanlanması değerlendirilebilmekte, aynı seansta ön hazırlık koşulu ile biopsi işlemi de gerçekleştirilebilmektedir. Ultrasonografi incelemesi hekime, hastanın prostatı hakkında ayrıntılı bilgi verebilmekte, doğru tanıya ulaşmada ve uygun tedavinin planlamasında yardımcı olabilmektedir.