Tıpta proteinüri şeklinde bilinen protein kaçağı problemi ikiye ayrılmaktadır. İlki idrar yoluyla, diğeri ise böbrekte protein kaçağı şeklindedir. Bu bağlamda, protein kaçağı idrardaki protein miktarının artması anlamına gelmektedir. Protein kaçağı nedir ve bu problemi beslenme ile önleyebilir misiniz gibi soruların cevaplarını yazının devamında bulabilirsiniz.
İdrarda protein kaçağı problemi anlık yaşanabildiği gibi dönemlik veya kalıcı olarak da gelişebilir. Bu durumun nefroloji doktoru tarafından gözlem altına alınabilmesi için idrarınızda normalde olması gereken 150 miligramdan daha fazla idrar miktarı olması gerekmektedir. İdrarınızdaki protein miktarı ise 24 saat boyunca idrarınızı toplamanız ve ardından çeşitli tahlilleri yaptırmanız ile ölçülebilmektedir. Böbrekler, kandaki atık maddeleri ve fazla suyu süzer, sonrasında da bu maddeler ve su, idrar yolu ile dışarı atılır. Bu işlem, vücudun ihtiyacı olan vitamin, protein ve yeteri kadar suyun korunmasını sağlamaktadır. Böbrekleriniz fonksiyonlarını geçici ya da kalıcı olarak yerine getiremiyorsa kanınızdaki protein, idrarla birlikte dışarı atılır. İdrarınızda geçici olarak protein görünüyorsa, aşırı fiziksel aktivitelerde bulunmanız, protein ağırlıklı beslenme programına sahip olmanız, gebelik ihtimalinizin olması ya da stresin neden olabileceği duygu halleri sebebiyle bu durumu yaşıyor olabilirsiniz. Buna karşın, idrarınızda sürekli protein fazlalığı görülmesi ciddi bir hastalığın habercisi olabilir.
Protein kaçağı olan hastalarda en belirgin olarak görülen belirti idrar köpüklü bir şekildedir. Dikkatli olursanız bunu erken fark edebilirsiniz bunu anlamak için idrarınız sabun köpüğü gibi mi görünüyor buna bakmalısınız. Bunun dışında protein kaçağı belirtilerini şu şekilde sırayabiliriz:
Yukarıda ifade edilenler dışında daha tehlikeli ve ciddi belirtiler de görülmektedir. Bunlar aşağıdaki gibi ifade edilebilir:
Eğer bu belirtilere sahip olursanız hemen doktora görünmenizde fayda vardır çünkü bu durum akciğerde sıvı toplanmasına sebep olabilir ve daha ciddi sağlık problemlerini tetikleyebilir.
Protein kaçağı nedenleri aşağıdaki gibi maddeler halinde ifade edilebilir;
Proteinler vücudumuzdaki birçok organ ve yapı için büyük öneme sahiptir; kemikler, kaslar, saç ve tırnak sağlığı gibi birçok önemli yerde fayda sağlamaktadırlar. Kandaki proteinin görevleri ise şu şekilde ifade edilebilir;
Protein kaçağının en belirgin özelliği ayak bileği ve gözlerde şişkinlik, idrarın sürekli köpüklü olmasıdır. Protein kaçağı tedavisinde bu sorunu yaşamanızın altında yatan etkenler önemlidir. Örnek vermek gerekirse; kalp hastalıkları, böbrek hastalıkları,diyabet ve tansiyon protein kaçağına sebep olmaktadır. İdrar yollarında yaşanan bir problemden kaynaklanan bir hastalık olması sebebiyle böbrekleriniz ile ilgili bir hastalığa sahip olmanız yüksek bir ihtimaldir. Bu durumda doktorunuz steroid ilaçlar almanızı isteyecektir ve bu ilaçlar en etkili tedavi biçimidir. Bu ilaçların çeşitli yan etkileri de olabilmektedir; steroid ilaçlar kortizon içerdiği için vücutta şişlik, kemik erimesi gibi problemlere neden olabilir. Bu sebeple bu ilaçların kullanımı bir süre sonra bırakılmalıdır.
Böbrek hastalığınız var ise böbreği zorlayıcı gıdalardan uzak durmalısınız. Beslenme programı kişiye özel olmalıdır bu sebeple çeşitli mecralarda yer alan beslenme modellerine uymak yerine doktorunuzdan bir program talep edebilirsiniz. Protein kaçağı beslenme programında sodyum içeren yiyecek ve içecekler bulunmamalıdır. Bol su içmeli ve protein içerikli et ürünlerinden uzak durmalısınız. Yukarıda da ifade edildiği üzere en doğru olanı doktorunuzdan protein kaçağı problemini göz önünde bulundurarak size bir beslenme programı hazırlamasını istemenizdir.
Araştırmalar sonucunda elde edilen bilgilerden yola çıkarak verilebilecek çeşitli öneriler ise aşağıdaki gibi sıralanabilir;