Protestan Kiliseler Derneği Raporu: 2014 Dini Özgürlükler Bakımından Olumluydu

İhsan DÖRTKARDEŞ/İSTANBUL, (DHA)- PROTESTAN Kiliseler Derneği, Türkiye'deki toplumun bu kesiminin dini özgürlükler bakımından olumlu 1 yılı geride bıraktığını ancak, ‘Dini Yayma Hakkı’, ‘Yasal olarak ibadet yeri kurma’ başta olmak üzere çeşitli konulardaki sorunların aşılamadığını savundu.
Avrupa Birliği’nin Demokrasi ve İnsan Hakları Avrupa Aracı (DİHAA) tarafından mali olarak desteklenen, 1989’da kilise önderlerinin 'Temsilciler Kurulu' olarak bir araya gelmesi ile başlayıp 'Türkiye Protestan Kiliseler Birliği'ne dönüşmesi ardından 2009’da kuruluşu tamamlanan ‘Protestan Kiliseler Derneği’ Türkiye’deki Protestan toplumunun durumunu ortaya koyan izleme raporunu yayınladı. Türkçe ve İngilizce hazırlanan medya kuruluşlarına gönderilen 10 sayfalık raporda, Protestan Hıristiyanlara yönelik nefret suçlarının 2014 yılında da devam ettiği, inanç ve kiliselerine yönelik fiziksel saldırılar görüldüğü savunuldu. Raporda, şöyle denildi:
"İbadet yeri kurma ve ibadet için kullanılan mekanların kullanımını sürdürme ve var
olan ibadethaneleri kullanma talepleri ile ilgili sorunlar devam etmektedir. Dernekleşme, Protestan toplulukların tüzel kişilik kazanmasına kısmi bir yarar
sağlamış olsa da tam olarak istenilen çözümü getirememiştir. Ancak Protestan
toplumunda dernekleşerek tüzel kişilik kazanma eğilimi 2014 yılında da sürmüştür.
Okullarda Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (DKAB) dersleri ve özellikle müfredata yeni
konan İslam Dini içerikli seçmeli dersler çerçevesinde halen bazı sorunlar
yaşanmaktadır. Hıristiyan öğrenciler için okullarda seçmeli olarak öğretilmesi düşünülen Temel Dini Bilgiler dersine ait ders kitabı hazırlanmış ve Milli Eğitim Bakanlığı onayına sunulmuştur. Ders kitabının onaylandığı bildirilmesine rağmen bu konuda ilerleme olmamıştır. 2014 yılında da, Hıristiyan din görevlisi yetiştirme hakkının korunması yönünde ilerleme olmamıştır. Bazı yabancı uyruklu Protestan din adamları ve cemaat üyeleri, vize alamamaları nedeni ile Türkiye’yi terk etmek zorunda bırakılmışlardır. Bu konuda bazımahkemeler açılmış ve bir kısmı kazanılmıştır."
Raporda, Türkiye’deki kimliklerde bulunan din hanesinin 2014 yılında da varlığını sürdürmeye ve ayrımcılık açısından risk oluşturmaya devam ettiği, Malatya’daki ‘Zirve Yayınevi’nde 3 Hıristiyan'ın 2007 yılında öldürülmesi ile ilgili davanın sonuçlanmadığı, suçüstü yakalanan 5 sanığın uzun tutukluluk nedeni ile denetimli serbestlik çerçevesinde serbest bırakılması Protestan toplumunda travma etkisi yapmış ve adalete olan inancı sarstığı ifade edildi.
Raporda, Hıristiyan aleminde ‘Doğuş Bayramı’ (Noel) kutlamalarının kamuya açık alanda ve toplum içinde yapılması talebine karşılık izin konusunda sorun ile karşılaşılmadığı, kutlamalar sırasında taciz veya engelleme ile karşılaşılmamış olması ve bayram kutlamalarının halkla iç içe gerçekleştirilmiş olması son derece sevindirici olduğu belirtildi. Raporda bazı belediyelerin bu kutlamalara destek vermesi, büyük toplantı salonlarını ücretsiz tahsis etmeleri ve bu toplantılara katılım göstermeleri Protestan toplumu açısından olumlu gelişmeler olarak nitelendirildi. Raporda, 'Nefret Suçları, Sözlü ve Fiziksel Saldırılar', 'İbadet Yeri Kurma Hakkına İlişkin Sorunlar', 'Dini Yayma Hakkı', 'Zorunlu Din Dersi', 'Din Görevlisi Yetiştirememe Sorunu', 'Tüzel Kişilik/ Örgütlenme Hakkı', 'İnancı Açıklama Zorunluluğu', 'Ayrımcılık', 'Malatya Davası’, ‘Diyalog’ bölümlerinde ayrıntılı bilgilere yer verildi. Raporun sonundaki 'Tavsiyeler' bölümünde, sorunların ortadan kaldırılabilmesi için 'Nefret Suçları Yasası' çıkartılması, bu suçlarla ilgili etkin soruşturma yapılması ve nefret suçlarında cezasızlığın yaygın hale gelmemesi, amacı dışında kullanılan kiliselerin pazar günleri veya dini bayramlarda kilise cemaatlerinin kullanımına açması, kimliklerdeki ve kayıtlardaki din hanesinin kaldırılması, inanç yayma hakkının tanınması yer aldı.