Proton için yabancı ortak aranıyor
KUALA LUMPUR (İHA) - Malezya'nın The Star gazetesi, endüstri çevrelerine dayandırdığı haberinde, hükümetin ulusal otomobil üreticisi Proton'a, rekabet gücünü yükseltmek, ihracatı arttırmak ve yeni ticari fırsatlar oluşturmak için bir yabancı ortak aradığını bildirdi.
Habere göre, Proton'un en büyük hissedarı devlet yatırım firması Khazanah Nasional, yabancı bir otomobil üreticisine Proton'un yüzde 20 hissesini satın alma izni vermeyi planlıyor. Hükümet böylece Proton'un teknolojik kapasitesini yükseltmeyi, firmaya küresel bir dağıtım ağı bağlantısı sağlayarak deniz aşırı satışlarını arttırmayı ve ulusal otomobil üreticisini Güneydoğu Asya Uluslar Topluluğu'nun (ASEAN) Serbest Ticaret Bölgesi (AFTA) antlaşması çerçevesinde devreye girecek pazar liberalizasyonlarına hazırlamayı amaçlıyor. Yabancı bağlantısı Proton'a ölçek ekonomilerinde de kazanç sağlayarak üretim maliyetlerini düşürmesini sağlayacak.
Proton Malezya'da ağır sanayi hamlesinin önemli bir parçası olarak 1983 yılında kurulmuştu. Şirketin krize giren Japon partneri Mitsubishi Motors Corporation (MMC) geçen ay, Proton'da sahip olduğu yüzde 7.9 hissenin tamamını yeniden yapılanma programı çerçevesinde elden çıkarmıştı. Mitsubishi grubunun çekirdek firması Mitsubishi Corporation Ticaret Evi de Proton'da yüzde 7.9'luk paya sahip fakat Ticaret Evi sözkonusu hissesini satmayı düşünmüyor. Hükümet, daha önce MMC hisselerinin yüzde 4.3'ünü satın alan Khazanah'ın Mitsubishi Corporation'ın yüzde 7.9'unu da satın alarak hisselerinin miktarını yüzde 43'e çıkarmasını planlıyor. Bundan sonra Khazanah ve diğer önemli hissedar devlet petrol şirketi Petronas yüzde 10'ar hisselerini yeni yabancı ortağa satacaklar. Bu işlemlerin ardından Khazanah yine Proton'un en büyük hissedarı olarak kalacak. Mali zararları 800 milyon ringgiti aşan İngiltere ünitesi Lotus Grup'un da satılması gündemde bulunuyor.
The New Straits Times gazetesine göre ise Khazanah, 789 milyon dolar (3 milyar ringgit) nakit kaynağa sahip olan Proton'un, gelecek on yıllık dönemde 20 yeni model üretip Çin ve Hindistan'da dahil 10 ülkede satışlarını arttırarak saldırgan bir küresel rekabete girişmesini hedefliyor.
Proton yıllardır yüksek gümrük tarifeleri ile yabancı otomobil firmalarına karşı korunuyordu. Ancak devreye giren AFTA antlaşması koruma duvarlarının indirilmesini öngörüyor. Geçen yıldan itibaren AFTA birçok ürünün ithalatında gümrük vergilerini yüzde 5'in altına indirdi. Otomotiv'de ise Malezya hükümeti 2 yıl erteleme elde etmeyi başarmıştı. Hükümet son dönemde yaptığı açıklamalarda ise yükümlülüklerin beklenen düzeye indirilmesinin 2008 yılına kadar sürebileceğini bildiriyor.
2003 yılında Proton'un iç piyasa pazar payı, otomobil satışlarının genelinde yaşanan yüzde 27.5'lik bir gerileme sonucu, 2002 yılının yüzde 60 oranından yüzde 49'a düşmüştü. 155.420 ünite olarak gerçekleşen satışların Proton üretimi Campro motorları ile donatılmış yeni modellerin bu yıl piyasaya sürülmesi ile arttırılması hedefleniyor.
