Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ve Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in Moskova'nın nükleer silahların alarma geçirilmesi yönündeki açıklamaları, Orta Avrupa'da endişeleri tırmandırdı.
Polonya'dan Bulgaristan'a, eski Sovyet devletlerinde yaşayanlar pasaport ofislerine doluştu. Araçlarının yakıt depolarını dolduran Orta Avrupalılar, olası bir saldırıda bir an önce kaçmak için hazırlık yapıyor.
Bazı Orta Avrupalılar, ülkelerinde orduya katılmanın yollarını araştırmaya başladı. Olası bir nükleer saldırıda koruyucu olabilen iyot takviyesine de talep artmış durumda.
Bulgaristan Eczaneler Birliği başkanı Nikolay Kostov, "Son altı günde Bulgar eczaneleri bir yıl boyunca sattıkları kadar iyot tableti sattılar. Bazı eczanelerin stokları şimdiden tükendi. Yeni miktarlar sipariş ettik ama korkarım onların da bitmesi çok uzun sürmeyecek" dedi.
Çek Cumhuriyeti'ndeki Dr. Max eczanelerinin temsilcilerinden Miroslava Stenkova ise, "Tüm bu olanlar biraz delice" ifadesini kullandı. Çek Cumhuriyeti’nde artan talep sonrası bazı eczanelerde iyot stokları tükendi.
Tablet veya şurup olarak alınabilen iyot, radyasyona maruz kalma durumunda vücudu tiroid kanseri gibi risklere karşı korumanın bir yolu olarak kabul ediliyor.
2011 senesinde Japon yetkililer, hasar gören Fukuşima nükleer santralinin civarında bulunanlara iyot almalarını tavsiye etmişti. Orta Avrupa’daki yetkililer artan talebi anladıklarını söylediler; ancak halkı mevcut durumda iyota gerekli olmadığı ve nükleer savaş durumunda da yardımcı olmayacağı konusunda uyardılar.
Çek Devlet Nükleer Güvenlik Dairesi Başkanı Dana Drabova Twitter'da, nükleer silahlar kullanıldığında radyasyondan korunma yöntemi olarak, iyot tabletlerinin temelde bir işe yaramadıklarını söyledi.
Rus kuvvetlerinin geçen hafta Çernobil nükleer santralinin kontrolunu ele geçirdiğine dair haberler, bu felaketin ardından iyot takviyelerinin dağıtıldığı bölgede yaşayanların gözünü korkuttu. Ukrayna’nın başkenti Kiev’in 108 kilometre kuzeyinde yer alan Çernobil’in dördüncü reaktörü 1986 yılının Nisan ayında bir güvenlik testi sırasında patlamış, oluşan radyoaktif bulutlar Avrupa’ya yayılarak ABD’nin doğusuna kadar ulaşmıştı.
Polonya’da hastaların aradıkları ilacı kendilerine en yakın eczanede bulmalarına yardımcı olmak için kurulan internet sitesi gdziepolek.pl'e göre, ülkede iyot satan eczanelerin sayısı iki kattan fazla arttı.
Sitenin kurucu ortağı Bartlomiej Owczarek, "Sitemizdeki dahili veriler, iyota olan ilginin geçen Perşembe gününden bu yana yaklaşık 50 kat arttığını gösteriyor" dedi.