"Ekrana bakma sendromu gün geçtikçe artıyor"

Özel Konak Hastanesi doktorlarından Operatör Dr. Kaan Günal, günümüz yaşam biçiminin ayrılmaz bir parçası haline gelen bilgisayarların Ekrana Bakma Sendromu (EBS) olarak bilinen rahatsızlıklar tablosunun ortaya çıkmasına neden olduğunu söyledi. Günal, iş ve günlük hayatta bilgisayar kullanımı arttıkça, masa başında oturup saatlerce belli bir noktaya bakarak çalışmanın başta göz olmak üzere çeşitli sistem rahatsızlıklarına neden olabildiğini ifade etti.
Son yıllar bilişim sektöründe hızlı bir gelişme görülüyor. Artık her evde her ortam da bilgisayarlar ile karşı karşıya kalınıyor. Evden işe, işten eve her an bilgisayarlar ile baş başa kalınıyor. Uzmanlar, sürekli bilgisayar ve televizyonla iç içe olan insanlarda ekrana bakma sendromunun baş gösterdiğini ifade ediyor. Uzmanlar, bu sendromun bir çok rahatsızlığa neden olduğunu da dile getiriyor. İstatistikler bu nedenden ötürü göz polikliniğine başvuran hasta sayısının her geçen gün arttığını gösterdiğini belirten Günal, "Günde 2 saaten fazla bilgisayar kullanan kişilerin yüzde 50-90 oranında EBS gelişebileceği bilinmektedir." ifadesine yer verdi.
'Ekrana uzun süre bakmak gözü bozan bir eylem değildir' diyen Op. Dr. Günal, "Ancak varolan küçük rahatsızlıkların günlük hayatımızı etkilemeye başlamasına ve "yorgunluk " başlığı altında toplayabileceğimiz aşağıdaki yakınmalara neden olabilmektedir. Baş ağrısı, göz ağrısı, kamaşma, odaklanamama, çift görme, kızarıklık, kuruluk hissi / batma hissi, diğer oranları ilgilendiren pozisyonel rahatsızlıklar ortaya çıkmaktadır." dedi.
Ekrana bakma sendromunun önüne geçmek için çeşitli yöntemlein olduğunu ifade eden Günal, yapılabilecekleri şöyle sıraladı: "Ofis ortam aydınlığı normal ofis ortamlarının aydınlığının yarısı kadar olmalı. Yansıma ve kamaşmanın önlenmesi için ise, ekrandan ve çevreden gelen yansımalar mümkünse en aza indirilmeli. Duvar ve masa renkleri mümkünse koyu ve mat hale getirilmeli. Ekran özellikleri bilgisayar ekranı olarak mümkünse düz olmalı ve LCD ekran tercih edilmelidir. Ekranın Parlaklığı ve Kontrastı da önemli ekran zemini, bir ışık kaynağı gibi çok parlak olmamalı. Zemin ile karakterler arasında kontrast belirgin olmalıdır. En iyi seçeneğin beyaz zemin üzerine siyah karakter olduğu bilinmektedir. Göz kırpma, gözün yeniden ıslanmasını sağladığı ve gözde kurumayı önlediği için göz sağlığı açısından çok önemlidir. Normalde insanlar dakikada 10-14 defa göz kırparken bu sayı dikkatli bir şekilde yakına bakarken beşin altına düşebilmektedir. Özellikle de bilgisayarların çok kullanıldığı ortamlarda klimaların da kullanıldığı düşünülürse, gün sonuna doğru kızarıklık, yanma batma hissi ortaya çıkabilir. Arada bir gözlerin yavaşça kırpılması ve gereken durumlarda yapay göz yaşı damlalarının kullanılması uygun olabilir. Uzun süre yakına bakmak, göz çevresi ve göz içinde bulunan ve yakına odaklanmamızı sağlayan kasların yorgunluğuna veya bu kasların kilitlenmesine neden olabilir. Odaklanmada zorlanma veya ilk bakışta uzaktaki bir cismi net görememe, böyle bir durumun bulgusu olabilir. Bazı kaynaklar periyodik olarak (örn 20 dakikada bir) uzaktaki bir noktaya bakmanın kişiyi rahatlattığını söylemekteler. Klasik büro çalışma düzenindeki molalara ek olarak verilecek 5 dakikalık dört ek kısa molanın verimliliği arttırdığı ve kişilerin yakınmalarını azalttığı gösterilmiştir. Bu kısa molalarda kişilerin yürümeleri ve çeşitli egzersizler yapmaları önerilmektedir."
Oturma pozisyonunun EBS nin ortaya çıkmasını ve diğer sistemlerde ağrılar oluşmasına neden olabildiğini belirten Günal, "Ekran olabildiğince kişinin karşısına yerleştirilmelidir. Ekran uzaklığı 60-80cm olmalı. Ekranın orta noktası göz hizasının 10-15 derece altında bulunmalıdır. Masa-sandalye yüksekliği, klavye uzaklığı ve açısı kurallar dahilinde düzenlenmiş olmalıdır." dedi.
Bilgisayar kullanımının gözü bozmadığını ancak var olan küçük kırma kusurlarının düzeltilmesine kişilerin gereksinim duyabileceğini belirten Günal, genel önlemlere rağmen kişilerin yakınmaları geçmiyorsa göz muayenesinden geçmeleri önerildiğini, kırk yaş üstü kullanıcılar için gerekirse bilgisayar gözlüğü verilebileceği akılda tutulmasının faydalı olacağını belirtti.