Farklı kelimeler ile bir araya gelerek yeni anlamlar elde edebilen kelimelerden biri de rayiç kelimesidir. Arapça dilinden gelmiş olan bu kelime hukuk dilinde de kullanılır. Bir para birimine ait olan ya da bir malın sürüm ve satış değeri anlamına gelen bir kelimedir.
Alınacak ya da satılacak olan bir taşıt, ev, arsa, bina gibi taşınmaz malların piyasadaki mevcut değerlerini ifade edebilmek için rayiç bedel ifadesi kullanılır. Rayiç bedele göre yalnızca alım ve satım işlemleri sürecinde değil sigorta sözleşmesi işlemleri sırasında ya da vergi ödemeleri sürecinde de bazı işlemler yapılır.
Kısa tanımı ile rayiç bedel bir malın piyasa değerinin karşılığıdır. Bu nedenle de rayiç bedeli vergisi ödenecek, sigortası yapılacak, alınacak ya da satılacak herhangi bir taşınmazın ve malın güncel piyasa değerini ifade etmektedir.
Taşınmaz malların türüne göre hesaplamalar yapılarak o malın rayiç bedeli hesaplanabilir. Örnek olarak:
Rayiç bedel hesaplaması farklı mallara göre yapılır. Tapu rayiç bedeli bu duruma örnek olarak gösterilebilir. Geçerliliği piyasa koşullarına göre değişiklik gösterebilen aylık ya da yıllık olarak değişebilen rayiç bedellerin hesaplaması konutlarda ya da araçlarda farklılık gösterebilir.
Bir malın rayiç bedelini hesaplayabilmek için aynı bölgede ve o mala benzer özellikleri bulunan başka aynı malların değerleri baz alınarak işlem yapılır. Rayiç bedel öğrenebilmek için farklı yollar da vardır.
Günümüzde birçok işlemin e-Devlet sistemi üzerinden yapılması gibi rayiç bedel sorgulama e-Devlet sistemi üzerinden yapılabilmektedir. Bunun için ise şu adımlar takip edilir: