2017 referanduma 61 gün kala referandum anketleri Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) 60 günlük 2017 referandum maratonunun takvimini belirlemesinin ardından daha da hız kazandı; araştırma şirketleri seçmenin nabzını tutmak için sıklıkla anket araştırmaları yapıyor. AK Parti'nin stratejisinin 'oyunun rengi belli olmayanları ikna etme' üzerine kurulu olan stratejisi seçmen üzerinde etkili oluyor mu? 2017 referandum ve referandum anketleri üzerine kritik veriler ve Ankara kulislerinden çarpıcı iddiaları dile getiren köşe yazarları ve referandum anketleri sonuçları mynet haber tarafından derlendi.
Dün partilerin grup toplantılarının gerçekleştiği TBMM'de parti kulislerini kaleme alan Milliyet yazarı Serpil Çevikcan, Başbakan Binali Yıldırım'ın moralli göründüğünü, kulislerin gündemini 2017 referandum süreci, referandum anketlerindeki son durum ve çıkabilecek olası sonuçların oluşturduğunu belirtti.
AK PARTİ VE MHP'NİN 1 KASIM OYLARI YÜZDE 60'LARA ULAŞTI AMA...
AK Parti ve MHP'nin 1 Kasım genel seçiminde aldığı toplam oyun yüzde 60'lara ulaşmasına rağmen anayasa değişikliği referandumu için hazırlanan anketlerde 'evet' oylarının yüzde 45'lerde çıktığı ileri sürüldü.
"Bu tablo, iki partiye oy verecek seçmenin yüzde 10'dan fazlasının evet demeyeceğini ortaya koyuyor" ifadesinin kullanan Cumhuriyet gazetesi Ankara Temsilcisi Erdem Gül, "AK Parti yöneticileri, her iki partinin tabanındaki bu hayır ya da kararsız seçmeni evet ya da sandığa gitmeme yönünde ikna etmenin yolları üzerinde düşünüyor" diye yazdı.
ABDULKADİR SELVİ'DEN 2017 REFERANDUM YAZISI: EVET RÜZGÂRI TERSİNE DÖNDÜ
Hürriyet yazarı Abdulkadir Selvi, 2017 referandum kampanyası başlamadan özellikle İstanbul ve Ankara'da son 2 haftada 'Evet' cephesinde bir gerileme yaşandığını belirtti.
Anketlerde 'Evet' diyenlerinin oranının hiçbir zaman yüzde 55'i geçmediğini belirten Selvi şunları yazdı:
"REFERANDUMDA ‘EVET’ OYLARI İLE AK PARTİ’NİN OYLARI NEREDEYSE AYNI GÖRÜNÜYOR"
"Referandumda halkın nabzını tutmak için sürekli olarak anketler yapılıyor. Şu ana kadar ‘Evet’leri yüzde 51-54 arasında gösteren sonuçlar gelmiş. Ancak ‘Evet’ oylarının oranı yüzde 55’i hiç geçmemiş. AK Parti hesabını bu sonuçlara göre mi yapıyor? Hayır. Çünkü anket firmalarının sahada çalışmaları devam ediyor. Referandumda ‘Evet’ oyları ile AK Parti’nin oyları neredeyse aynı görünüyor. Son anketlerde AK Parti’nin oyu yüzde 54.4 olarak görünüyor. Referandumda AK Parti seçmeninin içinde ikna edilmesi gerekenlerin oranı yüzde 5 olarak çıkıyor. MHP’den yüzde 5 oranında katkı bekleniyor. Böylece yüzde 55’in üzerinde anlamlı bir ‘Evet’in çıkması için çaba gösteriliyor. HDP’deki muhafazakâr Kürt seçmenin yüzde iki oranında ‘Evet’ demesi bekleniyor."
"EVET’ CEPHESİNDE BİR GERİLEME YAŞANMAYA BAŞLADI"
‘Evet’ cephesinde son 2 hafta olumsuz gelişmeler yaşandığını aktaran Selvi, "İlk defa rüzgârın tersine dönmeye başladığı söyleniyor. Özellikle İstanbul ve Ankara’da son 2 hafta ‘Evet’ cephesinde bir gerileme yaşanmaya başladı. Bu oranın yüzde yarım mı, yoksa 1 mi olduğu belli değil. Ama parti yönetimi çok az bir oran olsa dahi bu durumu önemsiyor" dedi.
SON REFERANDUM ANKETLERİNDE EVET ORANI
Ak Partililerle yaptığı sohbetlerde, hem partiye ulaşan son anketlerin verilerini hem de izlenecek stratejiye yönelik alınan kararları konuşma imkânı bulduğunu ifade eden Çevikcan, en doğru bilgilere hakim, etkili bir isimle yaptığım sohbetten aldığı bilgilere göre, AK Parti’ye ulaşan son referandum anketlerinde “evet”in yüzde 51 ile 54 bandında seyrettiğini belirtti.
Çevikcan, birden fazla şirketten gelen anketlerin hiçbirinde bu bandın altına inilmiş ya da çıkılmış olmadığını, Ak Parti'nin henüz anketlerde yüzde 55’i göremediğini, ancak desteğinyüzde 51’in altına da inmediğini yazdı.
İşte Çevikcan'ın o yazısından çarpıcı satırlar:
SON AK PARTİ OYU YÜZDE 54.4
"Henüz yolun başında olunduğundan destek oranının her geçen gün biraz daha artacağı düşünülüyor. İlerleyen süreçte bu desteğin artabilmesi için de, “peşini bırakmamak kaydıyla...” şerhi düşülüyor.
REFERANDUM ANKETLERİ: BUGÜN SEÇİM OLSA...
AK Parti’ye, “bugün seçim olsa” anketleri de geliyor.
Geçen hafta gelen son anket, partiye şu an verilen desteğin yüzde 54.4 gibi rekor bir oranda olduğunu gösteriyor.
Ak Partililer, referandumun tartışılmaya başlandığı andan itibaren, partiye verilen destek oranıyla, “evet” oranının hemen hemen aynı çıktığını söylüyor.
“MHP’DEN EN AZ YÜZDE 5 YETER”
Bu tabloda, 1 Kasım 2015’teki seçimde yüzde 11.9 oy alan MHP tabanından gelecek “en az yüzde 5’lik” desteğin yeteceği belirtiliyor.
En karamsar hesaplar bu orana göre yapılıyor.
Ak Parti’ye, MHP’den yansıyan bilgiler, halihazırda tabanın yüzde 60’ının “evet” diyeceği yönünde.
Oranın günden güne yükseldiği Ak Parti cenahına ifade edilmiş.
MHP’den gelen haberlerin pozitife döndüğüne işaret ediliyor.
"MHP YÖNETİMİ TABANI İKNA İÇİN ÇOK ÇALIŞIYOR"
MHP yönetiminin tabanı ikna için çok çalıştığı değerlendiriliyor.
Hükümete, MHP yönetiminden, “İşler yoluna giriyor” mesajları geliyormuş.
MHP’li muhaliflerin etkinliklerinin ise tabanda etkisinin olmayacağı belirtiliyor.
Muhafazakâr Kürt’ten yüzde 2 beklentisi
Ak Parti’nin beklentisi MHP tabanıyla sınırlı değil.
AK PARTİ'NİN HDP CEPHESİNDEN 2017 REFERANDUM BEKLENTİSİ
“Hayır” cephesindeki HDP’nin muhazafakâr seçmeninin de “evet” diyebileceği hesabı üzerinden Kürt seçmene dönük özel bir kampanya yürütülecek.
Bu kesimden yüzde 2’lik destek beklentisi var.
'AK PARTİ İÇERİSİNDE KAFA KARIŞIKLIĞI YAŞAYANLAR'
Ak Parti, kendi tabanından ise kafa karışıklığı yaşadığı düşünülen yüzde 5’lik bir kesimin ikna edilmesi gerektiğini değerlendiriyor.
Ak Parti’nin hedefi, kıl payı yüzde 50’nin aşılması değil.
Desteğin yükselmesi, tüm kesimlere ulaşılması.
Bu nedenle, “doğru mesaj” değerlendirmeleri de sürüyor.
“Negatif propaganda” olarak yorumlanan, “hayır” cephesinde CHP ve HDP ile terör örgütlerinin bulunduğu söyleminin eleştirilere yol açtığı not ediliyor.
CHP REFERANDUM ANKETLERİNİN SONUÇLARI
CNN Türk ekranlarında yayınlanan ve Şirin Payzın sunduğu 'Ne Oluyor?' programına katılan CHP Grup Başkan vekili ve Manisa Milletvekili Özgür Özel, 2017 referandum öncesi CHP'nin yaptırdığı anketleri açıkladı. Özgür Özel; "Kararsızlar azaldıkça hayır artıyor" dedi.
GEZİCİ REFERANDUM ANKETİ SONUÇLARI
Gezici Araştırma Şirketi'nin dün yayımladığı referandum anketleri sonuçlarına göre ise, ankete katılanların yüzde 43,7’si anayasa değişikliği referandumunda “Evet” demek istediğini ifade ederken yüzde 45,7’si ise “Hayır” diyeceğini söyledi.
Katılımcıların yüzde 10,6’sı ise “kararsız” olduğunu belirtti. Kararsızlar bilimsel bir yöntemle ağırlıklarına göre dağıtıldığında, “evet” diyenlerin oranı yüzde 48,9, “hayır” diyenlerin oranı ise yüzde 51,1 olarak belirlendi.
Sandığa katılmama oranının yüzde 16 civarında seyrettiğini belirten Gezici Araştırma Merkezi Genel Müdürü Murat Gezici, “Referandum sonucunda kararsızların tercihi ve sandığa gitmeyenlerin oranı belirleyici olacak. Sandığa katılım yüksek olursa, ‘hayır’ çıkma olasılığı yükselir, aksi takdirde ‘evet’ çıkma olasılığı yüksek” dedi.
Araştırmaya katılan halkın TBMM’de tartışılan anayasa değişikliğinin içeriği hakkında bir bilgiye sahip olup olmadığı da sorgulandı. Katılımcıların yüzde 56,9’u yeni anayasa değişikliği teklifiyle ilgili “bilgi sahibi olduğunu” ifade ederken, yüzde 44,1’i ise anayasa değişikliği hakkında “bir fikri olmadığını” bildirdi. Katılımcıların siyaseten kendilerini konumlandırdığı yere göre de tercihleri belirlendi. Kendisini “demokrat” olarak tanımlayanların yüzde 30,4’ü referandumda “evet” demek istediğini ifade ederken, yüzde 61,3’ü “hayır” diyeceğini belirtti.
Muhafazakârların yüzde 77,5’i “evet”, yüzde 13,4’ü “hayır” demek istediğini söylerken, "Türk milliyetçisi" olarak kendisini tanımlayanların yüzde 53,1’i “evet”, yüzde 35,2’si “hayır” diyeceğini belirtti.
Araştırmaya katılanlar, “neden evet” sorusuna, yüzde 24,3’le “Daha güçlü Türkiye için”, yüzde 18,1 ile de “Ülkenin bekası için” cevabını verdiler. Hayır diyenlerin yüzde 16,1’i “Demokrasiye zarar vereceğini düşündüğü için”, yüzde 14,3’ü ise “Yetkilerin tek kişi elinde toplanmaması için” “hayır” diyeceklerini belirttiler.
![](https://imgrosetta.mynet.com.tr/file/1570216/640xauto.jpg) **MAK DANIŞMANLIK'TAN 2017 REFERANDUM ANKET ARAŞTIRMASI: HÜDA-PAR, BBP, SAADET VE HDP TABANI NE DİYOR?** Geçtiğimiz hafta bir kamuoyu araştırması yapan MAK Danışmanlık Başkanı Mehmet Ali Kulat, son verileri ve analizlerini paylaştı. İşte HDP, Hüda-Par, Saadet ve BBP yönetimi ve tabanının referandum konusundaki tercihleri. Siyasi araştırmalar AK Parti, CHP ve MHP tabanı üzerine yoğunlaşırken referandum sonucunu HDP, BBP, Saadet Partisi ve Hüda-Par'ın oylarının belirleyeceğini söyleyenlerin sayısı da az değil. Bu 4 siyasi oluşum hakkında alan araştırması yapan MAK Danışmanlık Başkanı Mehmet Ali Kulat ile AK Parti, MHP ve CHP dışında kalan partilerin referandum konusundaki tavırlarını değerlendirdi. **2017 REFERANDUM'DA HDP'DEN 4-6 PUAN AK PARTİ'YE KAYACAK** _**HDP tabanının referandum konusundaki tavrı nasıl?**_ Öncelikle HDP tabanı ifadesiyle 7 Hazirandaki yüzde 13' ü mü? 1 Kasımdaki yüzde 11'i mi baz alacağız? Bunu iyi incelemek lazım. Şu an bölgede yapılan hemen bütün kamuoyu yoklamalarında HDP yüzde 7 lere inmiş görülüyor. Bu yüzde 7'lik blok büyük ölçüde hayır diyecektir. Aradaki 4-6 puanlık fark için şu an itibarıyla başta AK Parti olmak üzere başka bir partiye gittiğini de söylemek için erken… Ancak bu yüzde 4-6 puanı bulan; son iki seçimde HDP ye oy verip şimdilerde HDP den kopmuş seçmenin geçmişte en az bir seçimde AK Parti'ye oy vermiş seçmen olduğu dikkate alınırsa bölgede yapılacak iyi bir çalışma "evet" adına bölgede ciddi bir potansiyel bulunduğunu göstermektedir. **2017 REFERANDUM'DA HÜDA-PAR "EVET" DİYECEK** Güneydoğu'da etkili olan siyasi partilerden biri de Hüda-Par. Hüda-Par yönetimi referandum konusunda yarın (Çarşamba) günü bir açıklama yapacağını belirtti. Hüda-Par tabanı 2017 referandum konusunda ne düşünüyor? Hüda-Par Genel Merkezi'nde yarın bir basın toplantısı ile Genel Başkan parti yetkili organları ve tabanıyla yaptıkları istişarenin sonucunu açıklayacak. Hüda-Par tabanı PKK ile özdeş bir duruşu olan HDP ile aynı kulvarda bulunamayacağı gerçeğinin de etkisiyle Evet diyecek gibi… Tabanda yoğun bir "evet" talebi var. Hüdapar'ın "evet"ini partinin oy oranı ile sınırlı düşünmek yanlış olur. Bu evet bölgedeki Kürt seçmenin alternatif siyaset arayışında önemli bir adım olacaktır. Hüdapar'ın evet demesi bölgede 3. Partinin varlığına ve Hüda-Par'ın bölge partisi olmasının ötesinde Türkiye siyasetinde varlığına delil niteliğinde olacaktır. **SAADET PARTİSİ YÜZDE 50 EVET** **Saadet Partisi ile Erbakan Vakfı'nın farklı düşündüğünü göz önünde bulundurursak Milli Görüş hareketinin tavrı ne olacak?** Bu anlamda ilk sırada Saadet Partisi'ni ifade edelim. Özellikle Prof. Dr. Mustafa Kamalak sonrası Saadet Partisi'nin Ak Parti'ye yakın bir duruş sergilemesi beklenirken yeni genel başkan Karamollaoğlu'nun Saadet Partisi olarak referandumda "hayır" diyeceğiz açıklaması tabanda ciddi şaşkınlık yarattı. Her ne kadar Saadet yönetiminin Ak Parti'nin 15 yıllık sürecinde sürekli bir ayrı politika geliştirme gayreti bilinse de merhum Başbakan Prof. Dr. Necmettin Erbakan'ın "başkanlık sistemine" ülkemiz adına bir ihtiyaç olarak baktığı dikkate alındığında bu geleneğin devamı niteliğindeki Saadet'in referandumda evet diyeceğini düşündürüyordu. Özelllikle çok erken yapılan hayır açıklaması Saadet tabanında kırılmaları getirmiş görülüyor. Zira Erbakan Vakfı bu anlamda kendi sevenlerini evet ve hayırda muhayyer bırakarak bu çatlağa işaret etmiştir. Şu an itibarıyla Saadet tabanının %50 civarında evet vereceği söylenebilir. **"EVET" MUHSİN YAZICIOĞLU'NUN SİYASİ DURUŞUNA DAHA UYGUN** **Büyük Birlik Parti yönetimi ve Parti tabanı bu konuda ne düşünüyor?** Büyük Birlik Partisi Genel Başkanı Mustafa Destici referandum duruşlarını Parti organlarında değerlendirmeye devam ettiklerini nihayi kararlarını haftaya açıklayacaklarını ifade ederken, hayırcı cepheden hayır yönünde bir açıklama yapmaları için pek çok kişi ve MHP muhaliflerinden ziyaretler olduğunu, ancak şu ana kadar Evetçi cepheden özellikle iktidar cephesinden kimseyle görüşmediklerini ifade etti. BBP tabanı referandum konusunda ikiye bölünmüş durumda "evet" şeklinde bir görüş beyanı merhum şehit başkan Muhsin Yazıcıoğlu'nun siyasi duruşuna daha uygun olduğu için tabanda karşılığı daha yüksek olacaktır. BBP nin "hayır" ifadesi hayırcı MHP li muhaliflere meşruiyet kazandırır. BBP nin evet yada hayır demesiyle yüzdelik etki değil ama psiko sosyal etkisi yüksek bir sonuç oluşabilir.