Rektum kanseri evrelemesi
Rektum kanseri toplar damarlar (portal ven) aracılığı ile karaciğere veya lenf damarları yolu ile rektum etrafındaki lenf bezlerine veya leğen kemiğine yayılabilir.
Rektum kanseri evrelemesinde daha sık olarak İngiltere’nin St. Mark’s Hastanesi’nde patolog olan Dukes’ın 1932’de tanımladığı sınıflama kullanılır.
Dukes sınıflaması
- Dukes A: sadece rektum içinde yer alan kanser
- Dukes B: rektum duvarı dışına taşan kanser
- Dukes C: rektum kanserinin bölgesel lenf bezlerine yayılması
- Dukes D: uzak organlara (karaciğer vb.) sıçrama (metastaz) yapan tümör
Ayrıca, 1954 yılında Amerikan Kanser Komitesi (American Joint Committee on Cancer - AJCC) ve Uluslararası Kanser Birliği’nin (Union for International Cancer Control - UICC) ortak belirlediği TNM sınıflamasında ise tümör büyüklüğü T0 ile T4 arasında tanımlanır, lenf düğümü tutulumu N0-N3 ve metastaz durumu M0-M1 arasında tanımlanır. Evre 1 ile 4 arasında evrelendirme yapılır, birinci evre başlangıç aşamasında ve dördüncü evre yayılmış tümör anlamına gelir.
Tx: kanser belirsiz
Tis: kanser başlangıç (insitu) aşamasında
T1: kanser rektum iç yüzeyinde (mukoza’da)
T2: kanser kas tabakasına (orta tabaka, muscularis propria) dek ilerlemiş
T3: kanser kas tabakasını (orta tabaka, muscularis propria) taşmış
T4a: kanser bağırsağın dış tabakasını (seroza) taşmış
T4b: kanser bağırsağın komşuluğundaki organlara taşmış
Nx: Lenf düğümü tutulumu belirsiz
N0: Lenf düğümü tutulumu yok
N1: 1-3 adet komşu lenf düğümünde kanser hücresi var
N1a: bir adet komşu lenf düğümünde kanser hücresi var
N1b: 2-3 adet komşu lenf düğümünde kanser hücresi var
N1c: lenf düğümlerinin yakınındaki yağlı dokuda kanser hücresi var
N2: 4’ten fazla komşu lenf düğümünde kanser hücresi var
N2a: 4-6 adet komşu lenf düğümünde kanser hücresi var
N2b: 7 veya daha fazla komşu lenf düğümünde kanser hücresi var
M0: kanser uzak organlara sıçramamış (metastaz yok)
M1a: kanser bir adet uzak organa veya bir bölgedeki lenf düğümlerine sıçramış
M1b: kanser birden fazla uzak organa veya birden fazla bölgedeki lenf düğümlerine sıçramış
Evre I: T1-2, N0, MO
Evre IIa: T3, N0, MO
Evre IIb: T4a, N0, MO
Evre IIc: T4b, N0, MO
Evre IIIa: T1-2, N1, MO – T1, N2a, MO
Evre IIIb: T3-4a, N1, MO – T2-3, N2a, MO - T1-2, N2b, M0
Evre IIIc: T4a, N2a, MO – T3-4a, N2b, MO – T4b, N1-2, M0
Evre IVa: bir T, bir N, M1a
Evre IVb: bir T, bir N, M1b
