Rize Toplu Balık Ölümleri

Rize’de Çaykent beldesinden geçen Salarha Deresi’nde görülen toplu balık ölümleri, vatandaşların tepkisini çekti. Belde sakinleri, hidroelektrik santralleri yapımında çalışan beton mikserlerinin dereyi kirlettiğini belirterek firmalara tepki gösterdi.

Çaykent beldesinden geçerek 14 kilometre sonra Askaroz mevkiinde denizle buluşan Salarha Deresi’nde toplu balık ölümleri gözlendi. Çaykent sakinleri sabah uyandıklarında dere üzerindeki binlerce ölü balık ve balık yavrusu ile karşılaştı. Durum jandarmaya bildirildi. Dere boyunda yapılan incelemede Çaykent beldesinden 2 kilometre mesafede dereye dökülen beton artıklarının bulunduğu noktada ölümlerin de durduğu tespit edildi. Konuyla ilgili olarak jandarma tutanak hazırladı.

Dere üzerinde HES projesi yürüten firma çalışanları ise dereye dökülen betonun hangi firmaya ait olduğunun anlaşılabilmesi için donan betondan numuneler aldı. Numune almak için olay yerinde bulunan firma çalışanları ile belde sakinleri arasında tartışma yaşandı. Belde sakinleri tutanaklara işlenmesi için dere boyu gezerek ölen balıkları topladı. Toplu balık ölümlerine dere üzerinde HES projesi yürüten firmaların neden olduğunu savunan belde sakinleri, firmalara tepki gösterdi. Vatandaşlar, HES firmalarının beton mikserlerini derede yıkadıklarını ve artan beton harçlarını dereye döktüklerini öne sürdü.

HES karşıtı eylemlerde öne çıkan bölge sakinlerinden Kazım Delal ise yaptığı açıklamada, “Bu firmalar Çağıran Kaya Yaylası'na kadar ulaşan 60 kilometrelik vadiyi boydan boya perişan ettiler. Şimdi de derelerimizde hayatı yok ediyorlar. Deredeki tüm balıklar ölmüştür. Deremizde hayat bitmiştir. Artık yakamızı bıraksınlar. Biz burada doğduk, büyüdük, biz değil onlar burayı terk edecek. Sıra bizim hayatlarımıza gelmeden gitsinler.” dedi.

Derelerin Kardeşliği Platformu Dönem Sözcüsü Ömer Şan ise yaptığı açıklamada, Salarha Deresi'nde bulunan balık türlerinin uluslararası anlaşmalar gereği koruma altında olduğunu hatırlatarak, Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nı göreve çağırdı.

Şan, “HES’ler kanser gibi vadilerimizi sardı. HES’ler derelerimizi zehirliyor. Balıklarımızı öldürüyor. Hayatımızı tehdit ediyor. Bakanlar çıkıp HES’ler dereleri zehirlemiyor diyor. O zaman bu balıkları kim zehirledi. İşte bizi böyle zehirliyorlar, böyle ölüyoruz. Bu derede endemik türler var. Yılan balıkları var, aynalı sazan var, pullu alabalık var, kırmızı benekli alabalık var. Bunlar uluslar arası anlaşmalar ile koruma altına alınmış. Biz böyle mi koruyacağız doğal yaşamımızı? Uluslararası anlaşmalara böyle mi riayet ediyoruz? Burada bir katliam yaşanıyor. 1 tek balık tutan köylüye 600 TL para cezası yazılıyor. Peki, burada ölen on binlerce balığın cezasını kime yazacaksınız” diye sordu.

Geçtiğimiz aylarda Rize’nin Çayeli ve Güneysu ilçelerinde de derelerde on binlerce balık ölümü yaşanmıştı.