Rotse teleskopu 2 yıl daha Antalya'da
ANTALYA (İHA) - Antalya Bakırlıtepe'de bulunan TÜBİTAK Ulusal Gözlem Evi'ne (TUG) konuşlandırılan NASA'ya ait ROTSE-3 Teleskopu'nun 2 yıl daha Türkiye'de kalması için NASA'ya başvuruda bulunuldu.
Teleskopun 2 yıl daha Türkiye'de kalması için gelen ilk bilgilerin olumlu yönde olduğunu açıklayan Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü ve Astrofizik Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mehmet Emin Özel, Robotic Optical Transient Search Experiment (ROTSE) teleskopuyla geçici göksel olayların izlendiğini belirtti. Teleskopun 2004 yılında kullanıma girdiğini bildiren Prof. Dr. Özel, bu dönem içinde Türk astronomların çeşitli çalışmalar yaptıklarını söyledi. Prof. Dr. Özel, "Türk bilim adamları için büyük kazanç olan teleskopun 2 yıl daha Antalya'da kalması, bilim alanında büyük katkı sağlayacak. Geçtiğimiz hafta NASA'dan gelen ilk bilgiler olumlu yönde. Bugünlerde NASA'dan gelecek kesin cevabı bekliyoruz. Olumlu çıkacağına inanıyoruz. Böylece Türk astronomlar, 2 yıl daha teleskoptan yararlanmış olacak" dedi.
NASA'ya ait olan ve tüm dünyada sadece 4 yerde konuşlandırılan teleskopların Amerika, Türkiye, Avustralya ve Namibya'da bulunduğunu ifade eden Prof. Dr. Özel, "NASA'ya ait olan teleskopun yüzde 30 kullanım hakkı Türk astronomlarda, yüzde 70 kullanma hakkı ise Almanya, Amerika, Avustralya ve Türkiye'nin ortak çalışması için ayrıldı" diye konuştu.
ROTSE-3'ün her gece çalıştığını ve gama ışın patlamalarını kaydettiğini ifade eden Prof. Dr. Özel, sözlerine şöyle devam etti:
"Genellikle büyük kütleli yıldızların ömürlerinin sonunda meydana gelen bu patlamalar dünyaya milyonlarca ışık hızı uzaklıkta oluyor. Patlama anında büyük bir enerji ortaya çıkarıyor. Her biri bir kara delik oluşturan bu patlamalar dünyadan çok uzakta olduğu için dünyaya herhangi bir etkisi yok. Eğer dünyaya yakın bir yerde meydana gelse, tüm hayat yok olur. 1967 yılından bu yana bilinen bu göksel olayın ne zaman ve nereden geleceğini önceden bilmek imkansız. Biz onu gördüğümüz zaman ise, felaket zaten olmuş olur"
ROTSE-3'ün NASA tarafından Türkiye'den önce İsrail ya da İran'da konuşlandırılmasının düşünüldüğünü kaydeden ROTSE Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Özel, "Ancak İsrail ve İran yeterince güvenli görülmediği için Türkiye tercih edildi" dedi.
250 bin dolar değerindeki teleskopun konuşlandırılması için Michigan Üniversitesi'nde kozmik gama ışınlarıyla ilgili çalışmalar yapan Prof. Dr. Carl Akerlof'un bir araştırma yaptığını belirten Prof. Dr. Özel, "Prof. Dr. Akerlof bize teleskopun Ortadoğu'da bir ülkeye konuşlandırılması için tercih edilen aday ülkelerin Türkiye, İsrail ve İran olduğunu söylemişti. Prof. Akerlof, bu ülkeleri dolaşıp, Türkiye'de karar verdi. Konunun en iyi gözlemsel uzmanları ve en iyi gözlem ve güvenlik koşullarının Türkiye'de olduğunu görerek kararını verdi" şeklinde konuştu.
