RTÜK ücretsiz yayın için komisyon kurdu

Radyo Televizyon Üst Kurulu; televizyonlardaki futbol programlarının sporda şiddeti artıran etkenlerden biri olduğu gerekçesiyle yeni bir arayışa girdi. RTÜK bünyesinde, TRT'nin yayın hakkına sahip olduğu maç yayınlarını diğer televizyonlara ücretsiz vermesi konusunu araştırmak ve temaslarda bulunmak için 3 kişilik bir komisyon kuruldu.

Radyo Televizyon Üst Kurulu'nun toplantısında; RTÜK üyeleri Ali Öztunç, Ahmet Yıldırım ve Nurullah Öztürk'ten oluşan bir komisyon kuruldu. Komisyon üyeleri; Gençlik ve Spor Bakanlığı, Futbol Federasyonu, Klüpler Birliği, TRT ve yayıncılarla görüşmelerde bulunacak. Komisyon; 2014 - 2015 sezonunda süper lig maçlarının sadece TRT'de değil diğer kanallarda da yayınlanması için çalışma yapacak.

ALİ ÖZTUNÇ'UN DİLEKÇESİ

Komisyon kurulması kararı, Üst Kurul üyesi Ali Öztunç'un, geçen yıl Eylül ayında RTÜK Başkanlığı'na yaptığı başvuru ile alındı. Öztunç'un, komisyon kurulmasına neden olan yazısında şu ifadeler yer aldı:

"Ülkemizde son zamanlarda spor kaynaklı şiddet olaylarında bir artış görülmektedir. Ülkemizde özellikle futbol sahalarında görülen şiddetin altında birçok temel sebep yatmaktadır. Sporda şiddet ile ilgili olarak Emniyet Genel Müdürlüğü'nün hazırladığı rapora göre, 2011-2012 sezonunda futbol, basketbol ve voleybol müsabakalarında 2 bin 177 işlem yapıldığı, 'şiddete etki eden olayların başında, yüzde 25,93'lük oranla taraftarların tutum ve davranışlarından geldiği, bunu yüzde 16 ile kulüp yöneticileri, sporcu ve teknik heyetin tutum ve davranışlarının takip ettiği, medyanın oranının ise yüzde 12 olarak gerçekleştiği anlaşılmıştır. Görüldüğü üzere görsel ve işitsel medyanın da şiddetin oluşmasında ve artmasında önemli bir katkısı bulunmaktadır.

PROGRAMLAR ŞİDDET KAYNAĞI

Birçok yayın kuruluşunda futbol karşılaşmaları sonrasında spor programları yapılmakta ve bu programlarda takımlar arası rekabet körüklenerek, futbolcuların demeçleri tahrik edici bir havaya sokularak tartışmalar amacından çıkabilmektedir. Söz konusu programlar bu şekilde şiddetin diğer bir kaynağı haline gelebilmektedir.

Sporda şiddet ile ilgili yakın bir örnek en son olarak 22 Eylül Pazar gecesi Beşiktaş-Galatasaray derbisi sonrası yaşanmıştır. Sahalarda yaşanan şiddet olayları üslup olarak aynen ekranlara yansımış ve şiddet daha da körüklenmiştir. Türkiye Futbol Federasyonunun Süper Lig ile 1. Ligin 4 sezonu kapsayan ihalesini A, B ve C paketleri olarak üçe bölmüştür. Her bir paketin içerdiği yayın hakları farklıdır.

TARTIŞMA PROGRAMLARINDAKİ ÜSLUP TAHRİK EDİCİ

Futbol merkezli spor programları genel olarak değerlendirildiğinde, yayın hakları bulunmayan yayın kuruluşlarının tartışma konusu takım karşılaşmasının görüntüleri olmaksızın yayını gerçekleştirmekte kaldıkları görülmektedir. Bu programlarda yayın hakları olmadığı için tartışmalar sadece konukların beyanlarıyla gerçekleştirilebilmekte, görüntülerin yerini tartışmanın tahrik edici üslubu almaktadır.

İBRAHİM ŞAHİN'İN BEYANI

Süper Lig'in geniş ve kısa özetleri ile TFF 1. Lig'in canlı yayınını şifresiz olarak içeren B Paketini TRT almıştır. 6112 sayılı Kanunun 'Kamunun önemli olaylara erişimi' kenar başlıklı 17. maddesinde Üst Kurulun, toplum için büyük önem arz eden ulusal ve uluslararası olayları; ülke geneline şifresiz ve ücretsiz yayın yapan televizyon kanallarından canlı veya banttan yayınlanmasını temin etmek amacıyla, konuyla ilgili diğer kurumların görüşlerini de almak suretiyle bir önemli olaylar listesi hazırlayarak ilân edeceği ve aynı usulle güncellenebileceği hükme bağlanmıştır. Bu hüküm doğrultusunda Üst Kurul önemli olaylar listesi hazırlamış ve ilan etmiştir. Ancak söz konusu listede Türkiye Futbol Federasyonunun ihalesini gerçekleştirdiği Süper Lig ile 1. Ligin yayın hakları bulunmamaktadır. TRT Genel Müdürü İbrahim Şahin 2010 yılında gerçekleştirilen ihale öncesinde mevzuatın da uygun olması koşuluyla yayınları şifresiz vermek istediklerini belirten bir beyanı bulunmaktadır.

Sonuç olarak televizyonlardaki spor programları kaynaklı şiddete son verebilmek için TRT’nin sahip olduğu B Paketi haklarının 6112 sayılı Kanunun 17. maddesi kapsamında ücretsiz olarak tüm yayın kuruluşlarına verilebilmesi için gerekli çalışmaların başlatılması hususunu bilgilerinize arz ederim."