Ruh sağlığının ilk adresi

İSTANBUL (İHA) - İstanbul ve çevresinde, konusunda hizmet veren en büyük ve en teşkilatlı hastane olan Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, dünyanın literatüründen yarım asır önce kalkmış olan 'akıl hastalıkları ve akıl hastası' ifadesinin varlığına tümüyle karşı çıkıyor ve psikiyatrik hastaların toplumdan soyutlanmadan, insan oldukları gerçeği atlanmadan tedavi edilmeleri gerekliliğini anlatmaya ve öğretmeye çalışıyor.

1927 yılında Mazhar Osman'ın önderliğinde kurulan Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nin Başhekimi Doç. Dr. Arif Verimli, İHA muhabirine yaptığı açıklamada, belgelere göre, Osmanlı'da, özellikle de 1400'lü yıllarda, ruh hastalıklarına yaklaşımın, batı toplumlarına göre daha insani boyutlarda olduğunu belirterek, "Amasya'da, Bursa'da, Edirne'de kurulan 'Yıldırım Beyazıt Bimarhaneleri' ile insanlara nasıl bir değer verildiğini görebiliyoruz" dedi.

Dünyada akıl hastanesi fikrinin 1950'lerde kaldığını, bugün artık 'akıl hastanesi' kelimesinin kullanılmadığını vurgulayan Doç. Verimli, psikiyatri kliniklerinin bir tıp dalı olarak genel hastane yapısı içinde bulunduklarını ifade ederek, "Dünyayla mukayese ettiğimizde, bizim değişimimiz 1979'lara denk gelmektedir. 1979 yılında Dr. Yıldırım Aktuna bu hastaneye gelinceye kadar geçen uzun süreçte, herşey tipik akıl hastanesi kavramı içinde yaşanmış. Daha önceki süreçte de çaba gösterilmiş, sünnetler yapılmış, bayramlar yapılmış ama bunların hiçbiri modernizasyon kavramı içinde olmamış. Yıldırım Aktuna'nın gelmesiyle birlikte ise ciddi bir model değişikliği yaşanmaya başlıyor. 9 sene boyunca ciddi çalışmalar yapılıyor, modern bir süreç başlıyor ve insana insan değeri veriliyor" diye konuştu.

SEVGİ PROJESİ Psikiyatrik hastanın bir kuruma yatırılarak toplumdan uzun süre izole edilmesinin insan haklarına aykırı olduğunu, modern ve çağdaş görüşün yansımasıyla birlikte insanların hastanede yatmaktan kaynaklanan toplumsal izolasyonlarını en aza indirme çabası içinde günün bilgisini taşıdıklarını dile getiren Doç. Verimli, hastanedeki yeni uygulamayı şöyle aktarıyor: "Bu yaklaşamımız çerçevesinde geliştirdiğimiz "Sevgi Projesi" ile yeni bir adım daha attık . Sağlıklı insanlara, evinde oturup topluma yararlı bir iş yapma çabasında olan kadınlara seslendik. 'Size ihtiyacı olan insanlar var, gelin gününüzü bizimle geçirin' dedik. Hastalıkları yüzünden uzun süre toplumdan uzak kalan insanları topluma çıkaramıyorsak, toplumu onların karşısına çıkarabiliriz diye düşündük. Şu anda benimle çalışan gönüllü kadınlar var ve bunlar günlük aktiviteyi çok güzel taşıyorlar".

RUH HASTALARINA TOPLUM İÇİNDE TEDAVİ Türkiye'de hastane denince akla sıraların, kuyrukların, randevuların, ziyaret saatlerinin ve bitmeyen beklemelerin geldiğini kaydeden Başhekim Doç. Dr. Arif Verimli, "Oysa biz, ruh hastasının mümkün olduğunca bir kuruma yatırılmayarak, toplum içinde, toplumla beraber diğer insanlar gibi tedavi edilebilmesini öne alıyoruz. Yani ayaktan tedaviyi öne alıp, alt klinikleri mümkün olduğunca fazla kullanıyoruz. Aynı zamanda insanların sosyal ihtiyaçları sayılabilecek bilgilenmeler için telefon hatları kurduk. Gelen insanların da arzu ve istekleri doğrultusunda poliklinik hizmetlerinde insanlar beklemesin, sıkıntı çekmesin ve ağır hastayla hafif hasta yüzyüze gelmesin tarzındaki politikaları çok düzenli uygulayarak, hastaların ve hasta yakınlarının sıkıntı yaşamasını engelledik. Hastanede saat 15.00'de bekleyen hasta bulamıyorsunuz. Yani burada, özel bir muayenehaneden daha az bekleme süresi yaşıyorsunuz" dedi.

HASTANENİN HİZMET YELPAZESİ
İHA muhabirinin Başhekim Verimli'den edindiği bilgilere göre, ilk kez Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'nde uygulamaya konulan 'Acil Psikiyatri' hizmeti, 24 saat boyunca ve uzman hekimler gözetiminde hizmet veriyor. Yatarak tedavisi gerekmeyen hastalara teşhis, tedavi ve yönlendirme hizmeti ayaktan tedavi ünitesince veriliyor.

Hastaneye ilk başvurudan sonra randevu sistemi ile gerekli birimlere yönlendirmenin yapıldığı İkinci Basamak Ayaktan Tedavi Ünitesi'nde cinsel işlev bozukluğu, obsesif-kompulsif bozukluklar, yeme bozuklukları, panik bozukluklar, ruhsal travma merkezi, ergenlik polikliniği, konuşma bozuklukları gibi alt dallarda özelleşmiş tedavi hizmetleri yürütülüyor.

Ayaktan Tedavi Ünitesi bünyesinde, Mizaç Bozuklukları Tedavi Merkezi ve Hayat Ünitesi de hasta ve hasta yakınlarına hizmet veriyor. Hastanenin, 8 eğitim biriminden oluşan Genel Psikiyatri üniteleri, Türkiye'deki toplam psikiyatri yatak sayısının 1/3'ünü oluşturuyor.

ALKOL TEDAVİ MERKEZİ İki eğitim biriminden oluşan Nevroz Ünitesi'nde ayrıca, "Deprem Sonrası Ruhsal Sorunlar Destek Birimi" yataklı olarak hizmet veriyor. Alkol ve Madde Bağımlıları Araştırma ve Tedavi Merkezi AMATEM, alkol ve madde tedavi, eğitim ve araştırma alanlarında Türkiye'nin resmi ilk ve tek merkezi olma özelliğinde. 121 yatak kapasiteli merkezde, hafta içi çalışma saatlerinde poliklinik muayenesi ve danışma hizmetleri de veriliyor. Poliklinikte yatarak tedavi edilmesi gereken hastalara randevu veriliyor ve tedavide işbirliği konusunda hastalar motive ediliyor.

Yatarak tedavi gerektirmeyen hastalar ise Ayaktan Tedavi Ünitesi'nde izleniyor. Bağımlı hastalara tedavi hizmeti veren AMATEM, bir yandan da Dünya Sağlık Örgütü gibi uluslararası merkezlerle düzenli olarak işbirliğinde bulunarak, çok sayıda eğitim ve araştırma projesini yürütüyor.

UÇUCU MADDE TEDAVİ MERKEZİ Uçucu Madde Bağımlıları Tedavi, Eğitim ve Araştırma Merkezi UMATEM ise 12-16 yaş grubu uçucu madde bağımlılarının tedavi edildiği bir birim. UMATEM'e yatılı olarak kabul edilen hastalar, öncelikle arındırma işlemine tabi tutuluyorlar. Bu işlem tamamlandıktan sonra ise psikiyatrist ve psikologlar eşliğinde psikososyal tedavi aşamasına geçiliyor. Tedavi sırasında sosyal hizmet uzmanlarıyla işbirliği yapılarak, rehabilitasyon çalışmaları sürdürülüyor.

Toplam 321 yatak kapasitesiyle yoğun adli psikiyatrik hizmetlerin yanı sıra adli olguların muhafaza ve tedavisiyle rehabilitasyonunun sağlandığı Adli Psikiyatri Ünitesi, Türkiye'de ilk kez Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi bünyesinde kurulmuş. Birim poliklinik, tutuklu servisi, gözlem servisleri, muhafaza ve tedavi servisleri ve rehabilitasyon merkezinden oluşuyor.

Ruh hastalarının tedavi edilerek topluma uyumlarının sağlanması konusuna önem veren hastanede çok sayıda hasta, "Uğraşı Tedavisi" ve "Rehabilitasyon" çalışmalarına katılıyor. Rehabilitasyon Merkezi bünyesinde yer alan bu çalışmalar psikologlar ve hemşireler tarafından yönlendiriliyor ve hastane içerisinde iki binadan oluşan komplekste Rehabilitasyon ve Gündüz Hastanesi dışında ayrıca atölyeler de yer alıyor.

'ALO İNTİHAR' HATTI Psikiyatri Ünitesi dahilinde hizmet veren 182 Umut Işığı Hattı, intihar müdahale ve araştırma terminali olarak 24 saat kesintisiz hizmet veriyor. Türkiye genelinde numaranın çevrilmesi yoluyla ücretsiz olarak ulaşılan hatta, uzman psikiyatristler ve psikologlar telefonun diğer ucunda danışmanlık hizmeti yapıyorlar.

Evlilik Sorunları Danışma ve Araştırma Merkezi EDAM ise evliliğe hazırlanma, evlilik krizine destek, boşanmada çiftlere destek amaçlarını taşıyor. Aile terapisinde deneyimli psikiyatrist ve psikologlarla hizmet veriyor. Çocuk Psikiyatrisi ve Psikoloji Bölümü de yine deneyimli uzmanlarla hizmet veriyor.

NÖROLOJİ ÜNİTELERİ Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi bünyesinde yer alan nöroloji klinikleri üç ayrı yoğun bakım ünitesine sahip. Nöroloji klinikleri içinde genel polikliniklerin yanı sıra epilepsi, hareket bozuklukları, kas hastalıkları, baş ağrısı, multipl skleroz poliklinikleri de yer alıyor.

Türkiye'nin ilk felç merkezi olan BİTAM (İnme Merkezi)'da felçli hastalıkların araştırmaları yapılıyor. Bilgisayarlı tomografi, anjiografi, doppler araştırması gibi tetkikler ve hızla teşhise gidilmesi için yapılan tedavilerin büyük bir ihtiyacı karşıladığı düşünülüyor. Beyin, omurilik ve sinir cerrahisinde ileri teknolojik ve bilimsel donanımla hizmet veren nöroşirürji kliniklerinde üç ameliyathanede yılda bin 500 ameliyatın yapıldığı belirtiliyor.

Hastanede hizmet veren Uyku Laboratuvarı'ndaysa, çeşitli uyku bozuklukları olan hastalara hizmet veriliyor. Uyku sırasında EEG'leri çekilen hastaların psikolojik veya fizyolojik sorunları tespit edilerek, tedavileri gerçekleştiriliyor. Merkez, hafta içi mesai saatlerinde hizmet veriyor.

TEKNOLOJİK DONANIM Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi Psikiyatrik ve Nörolojik Bilimsel Görüntüleme Merkezi'nde, bilgisayarlı tüm beden tomografisi, dijital anjiografi, renkli doppler ultrasonografi, genel radyoloji bölümü, dijital EEG, standart EEG, uyku EEG'si, EMG tetkikleri için gerekli olan tüm donanım bulunuyor.

Genel Sağlık Merkezi ise, iç hastalıkları, göğüs hastalıkları, genel cerrahi, kadın hastalıkları ve doğum, diş tedavisi ve protez ünitesi ve eczane gibi bölümleri kapsıyor.

Biyokimya, bakteriyoloji, toksikoloji laboratuvarlarında kan, idrar ve beyin omirilik sıvısı incelemelerinin yanı sıra çeşitli ilaç, toksik madde ve hormon düzeylerine bakılabiliyor. Tam otomasyonla tüm tetkikler yapılıyor.

BİLİMSEL GELİŞME VE EĞİTİM, SOSYAL BİRİMLER Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi, internet ağına bağlı olan kütüphanesiyle çok sayıda periyodik bilimsel dergilere ek olarak CD'ler ve Med-line ile dünyada gerçekleştirilen tüm bilimsel gelişmeleri güncelliğini yitirmeden takip edebiliyor. Hastane bünyesinde her ay düzenli olarak çıkarılan Bakırköy Bülteni, gelişme ve aktivitelerin haberlerini veriyor.

Oldukça geniş alana yayılan hastanede ambülanslar ve hizmet araçları ile hastane içindeki ulaşım sağlanıyor. Hastalar servisler arasında elektrikli taşıyıcılar ile taşınıyorlar. Hastaların ve personelin aynı yemeği yediği hastanede, günde 5 bin kişiye yemek hazırlanıyor. Hastanenin modern ve klasik çamaşırhane kompleksleri doğalgaz ile çalışıyor ve bilgisayar sistemleri ile destekleniyor. Doktor, hemşire ve yardımcı sağlık elemanlarına hizmet veren 5 adet lojman, çalışanların hayatını kolaylaştırabilmek için 24 saat hizmet veriyor.

Hastanenin su ihtiyacı ise kendisi tarafından ve kimyasal, fiziksel, mikrobiyolojik analizleri düzenli olarak yapılarak karşılanıyor. Hastanede çalışan annelerin çocukları için açılan kreş-anaokulu-çocuk kulübünde yaklaşık 200 çocuğun eğitimi ve bakımı sürdürülüyor.

Hastanede hastaları sosyal hayatın içine daha fazla sokabilmek için açılan 400 kişilik Mazhar Osman Uzman Salonu ve 100 kişilik dershanenin ayrı ayrı toplantı salonları bulunuyor. Mazhar Osman Uzman Salonu'nda haftada 2 gün hastaların sinema seyretmelerine imkan tanınıyor ve salonda vizyondaki son filmlerin oynatılmasına özellikle özen gösteriliyor.