Rus televizyonundan muhalif Navalni'ye 'sahte belgelerle' casus suçlaması

BBC Monitoring

Rus televizyonu casusluk iddialarını "sansasyonel" sözleriyle verdi.

Rusya resmi devlet televizyonu, Vladimir Putin aleyhtarı söylemleriyle bilinen muhalif Aleksey Navalni'yi İngiltere ve ABD istihbaratları için çalışan bir ajan olmakla itham etti. Fakat suçlamaların dayandırıldığı belgelerdeki dil bilgisi hataları, sahte olabilecekleri şüphesini doğurdu.

Resmi Rossiya 1 televizyonunun Pazar gecesi yayınladığı 15 dakikalık programda, yolsuzlukla mücadele eden muhalif Aleksey Navalni'nin yıllarca İngiliz Haberalma Servisi (MI6) için 'casus' olarak çalıştığı iddia edildi.

Haber spikeri Dimirty Kiselyov, iddialar için "sansasyonel" dedi ve Navalni'nin bazı eylemlerinin 'suç oluşturduğunu' söyledi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in en dişli muhaliflerinden olan Navalni'ye iki defa 'zimmet suçlaması' yöneltildi.

Navalni ve destekçileri ise suçlamaların siyasi olduğunu söylüyor.

Hakkında verilen iki hapis cezası tecil edilen Rus muhalif, bu tecil edilmiş cezalarla seçimlerden de uzaklaştırıldı.

Rossiya 1, Navalni'nin 2006 ve 2008 yılları arasında fon yöneticisi Bill Browder tarafından MI6'de çalışmak üzere işe alındığını öne sürdü.

Haberde, Navalni'nin hizmetleri için insan hakları kuruluşu Moskova Helsinki Grubu (MHG) tarafından yüklü bir ödeme aldığı iddiası da var.

YalanlamaNavalni suçlamalar için "hayal ürünü ve kasıtlı karalama" dedi ve televizyona dava açacağını söyledi.

MHG başkanı Lyudmila Alekseyeva da Navalni'ye hiç para verilmediğini belirtti.

Rossiya 1 muhabiri Yevgeny Popov, suçlamalarına kanıt olarak Navalni ile Browder arasında geçtiğini söylediği Skype yazışmalarını ve ekrana Rusça tercümelerinin yansıtıldığı, MI6 ve CIA'in iç yazışmaları gibi gösterilen belgeler sunuldu.

Navalni ve Browder arasındaki Skype görüşmeleri olduğu belirtilen belgeler de yayınlandı.

Belgelerde Navalni'den casus 'Özgürlük' (Freedom) olarak, Browder'dan da 'Solomon' olarak bahsediliyor.

Bill Browder, Sergey Magnitsky'nin Rusya'da gözaltında ölümüyle ilgili suç ortaklığı yaptıkları söylenen Rus yetkililere yaptırım uygulayan 'ABD Magnitsky Yasası'nın uygulanmasına ön ayak olmuştu.

Magnitsky, Browder'ın şirketi Hermitage Capital için çalışıyordu.

Televizyonda gösterilen belgelerde, Rusça konuşanların sıkça yaptığı İngilizce dil bilgisi hatalarının bulunması, belgelerin sahte olduğu şüphesini doğurdu.

İddialarda İngilizcedeki 'until' (-e dek) ve 'by' (-e den) takılarının yanlış kullanıldığı ve cümle düşüklükleri olduğu görüldü.

Belgelerde Rusça konuşanların sıkça yaptığı İngilizce hataları vardı.

2008 yılı Ocak ayı tarihli bir belgede Putin'e 'Rusya Federasyonu'nun Başkan Vekili' (acting president) olarak atıf yapılıyor. Fakat o dönem devlet başkanı olan Putin için İngilizcede kullanılması doğru olan ifadeler 'serving' (hizmet eden) veya 'current' (mevcut) olmalıydı.

Fakat belgelerde yalnızca dil bilgisi hataları yok.

Bazı sosyal medya kullanıcılarının dikkat çektiği bir mesele de, CIA'e ait olduğu iddia edilen 2009 tarihli belgenin sonunda Valerie Plame'in isminin yazıyor olması. Halbuki Plame'in görevi, o tarihten üç yıl önce sona ermişti.

Rusya daha önce de sahte olduğundan şüphelenilen belgelerle benzer iddialarda bulunmuştu.

Geçen Kasım'da ABD Büyükelçiliği, Izvestia'nın sahte mektubunun üzerinde düzeltmeler yaparak gazeteyle dalga geçmişti.

Geçen yıl Kasım ayında, Putin yanlısı gazete Izvestia, yine imla ve dilbilgisi hataları olan bir metin yayınlamış ve metnin ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan bir yetkilinin, Rus LGBTİ aktivistine atılan bir mektup olduğunu iddia etmişti.