Rusya'nın Suriye'de birinci ayı: Ne değişti?

Rusya'nın Suriye'de hava saldırılarına başlamasının üzerinden tam bir ay geçti.

Peki Kremlin'in Suriye'deki iç savaşa müdahalesinin ülkeye etkileri neler oldu?

Fransız haber ajansı AFP'den derledik.

Rusya saldırıları nerede düzenledi?Rusya, IŞİD elinde bulunan Rakka ve Deyrizor kentleri de dahil olmak üzere Suriye'nin 14 bölgesinin 10'unda hava saldırıları düzenledi. Saldırılar özellikle Hama, İdlib, Lazkiye, Halep ve Humus bölgelerinde yoğunlaştı. Suriye ordusu da IŞİD dışındaki grupları da hedef alan kara operasyonları düzenledi.

Muhaliflerin oluşturduğu Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne göre, Rusya bu hafta ilk kez Suriye'nin güneyindeki Dera kentini de vurdu. Saldırı düzenlenmeyen bölgeler ise rejimin kontrolündeki Tartus, Dürzilerin çoğunlukta olduğu Suveyda, İsrail'in işgali altındaki Golan Tepeleri'nin ateşkes sınırı Kuneytra ve Kürtlerin yönetimi altındaki Hasede.

Rusya Savunma Bakanlığı, 1008 hava saldırısında 969 "terör hedefinin" vurulduğunu açıkladı.

Saldırılarda hangi imkanlardan faydalanıldı?

Rusya'nın Tartus'ta uzun süredir askeri tesisleri var. Ancak son operasyonları Lazkiye'deki bir üsten yönetiyor.

Moskova'dan yapılan açıklamaya göre hava saldırılarında Rus Su-24, Su-25, Su-30 ve Su-34 savaş uçakları kullanıldı. Rusya Savunma Bakanlığı ayrıca askeri helikopterlerin de Suriye'de bulunduğunu açıkladı.

Rusya, 7 Ekim'de Hazar Denizi'ndeki savaş gemilerinin 11 ayrı hedefe Cruise (seyir) füzesi fırlattığını açıklamıştı. Yüzlerce paraşütçü ve denizci de Tartus ve Lazkiye'deki tesisleri korumak için görevlendirildi. Rus askerlerinin kara operasyonlarına katılmadığı belirtiliyor.

**Hangi gruplar hedef alındı?Kremlin, hava saldırılarında IŞİD ile diğer "teröristleri" hedef aldığını vurguluyor. Ancak Rusya'ya yöneltilen eleştiriler arasında saldırılarda ılımlı İslamcı muhaliflerin de vurulması var.

Hama, Lazkiye ve İdlib gibi bölgelerde pek fazla IŞİD militanı yok.

Suriye'de, ABD destekli ılımlı muhalifler de Rusya'yı, doğrudan kendilerini hedef almakla suçluyor. Muhalif Sukur El Cebal Tugayı da Rusya'nın Ekim ayında Halep'teki silah deposunu yok ettiğini iddia etmişti.

Rus saldırıları sahada neyi değişti?Suriye ordusu ve rejimi destekleyen güçler, Rus hava saldırıları sayesinde Hama'da ilk kara harekatını 7 Ekim'de gerçekleştirdi. Hedeflerinde, önemli bir karayolunun çevresinde yer alan bir dizi köy ve kasaba vardı. Operasyonun ilk günlerinde bu köyler ve kasabalar ele geçirildi ancak hemen ardından muhalifler bu yerleşim birimlerini geri aldı.

Hama ve İdlib arasındaki Shal El Ghab bölgesinde rejim güçleri bazı stratejik tepeleri ele geçirse de geniş alanda üstünlük sağlayamadı.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne göre, ordu birlikleri Halep'in güneyinde altı köyü ve bazı tepeleri muhaliflerin elinden aldı. Suriye ordusu bölgede 50 köyü ve bazı mahalleleri de kaplayan 120 kilometrekarelik bir alanı ele geçirdiğini açıkladı. Ancak IŞİD militanları Halep'in batısındaki yolu kuşattı.

Rus müdahalesi sayesinde Suriye ordusu aylardır ilk kez özellikle İdlib ve Palmyra'da taarruza geçti.

Saldırılar sonucu kaç kişi öldü?Yine Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, 30 Eylül ile 29 Ekim tarihleri arasında Rusya'nın hava saldırılarında, yaklaşık üçte ikisi savaşçı 595 kişinin öldüğünü iddia etti. Gözlemevine göre, ölen 185 sivilin 48'i çocuk. Bunun yanı sıra 131 IŞİD militanı ve 279 El-Nusra üyesi ve diğer gruplardan militanlar öldürüldü.

Rusya ise sadece Halep ve Rakka'da en az 300 "teröristin" öldürüldüğünü, sivillerin ise vurulmadığını savunuyor.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'nin verilerine göre, ülkede ABD liderliğindeki koalisyon güçlerinin 13 aydır süren hava saldırılarında ise 3649 kişi öldü. Bu kişilerin yüzde 6'sı yani 226 kişi, 65 çocuk da dahil olmak üzere sivil.**